รู้เท่าทัน "โรคไต" สาเหตุ อาการ และวิธีรักษา

สถานการณ์โรคไตในปัจจุบัน ข้อมูลจากการศึกษาจากสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย พบว่าคนไทยป่วยเป็นโรคไตเรื้อรัง ประมาณร้อยละ 17.6 ของคนไทยป่วยเป็นโรคไต คิดเป็นผู้ป่วยราว 8 ล้านคน 80,000 คนเป็นไตวายระยะสุดท้าย และมีแนวโน้มมากขึ้นเป็นทุกปีๆ

พญ.ผ่องพรรณ ทานาค แพทย์อายุรกรรมโรคไต โรงพยาบาลพระรามเก้า กล่าวว่า โรคไตเรื้อรังเป็นโรคที่พบบ่อยและเป็นปัญหาด้านสาธารณสุขของประเทศไทย เป็นโรคเรื้อรังที่รักษาไม่หายขาด จำเป็นต้องรับการรักษาอย่างต่อเนื่อง และมีค่าใช้จ่ายในการรักษาสูงมาก โดยเฉพาะเมื่อเข้าสู่โรคไตวายระยะสุดท้าย ถ้าเกิดภาวะไตวาย ไตหยุดทำงาน ของเสียจะคั่งค้างในเลือดและร่างกาย

อาการของโรคไต

ผู้ป่วยจะมีอาการดังนี้

• เบื่ออาหาร
  
  
• คลื่นไส้ อาเจียน
  
  
• อ่อนเพลีย
  
  
• ซีด โลหิตจาง
  
  
• คันตามตัว
  
  
• มีจ้ำตามตัว
  
  
• อาเจียนเป็นเลือด
  
  
• น้ำท่วมปอด
  
  
• กระดูกเปราะบางหักง่าย
  
  
• ปวดกระดูก
  
  
• ถ้าของเสียค้างในสมองมาก ๆ จะมีอาการชักและสมองหยุดทำงาน

นอกจากนี้ผู้ป่วยจะเป็นหมัน และหมดสมรรถภาพทางเพศ

ถ้าเกิดโรคไตวายในเด็ก เด็กจะแคระแกรนหยุดการเจริญเติบโต

สาเหตุสำคัญที่ทำให้เป็นโรคไตวาย

• โรคเบาหวาน
  
  
• ไตวายจากเนื้อเยื่อไตอักเสบ
  
  
• ความดันโลหิตสูง
  
  
• ไขมันสูง
  
  
• โรคเอสแอลอี (SLE)
  
  
• โรคเกาต์
  
  
• นิ่วที่ไตและทางเดินปัสสาวะ
  
  
• ไตวายจากพันธุกรรม
  
  
• ทางเดินปัสสาวะผิดปกติมาตั้งแต่เกิด ในกรณีที่ไตวายถาวรแล้ว ไม่ว่าด้วยสาเหตุอะไรก็ตาม

วิธีรักษาโรคไต

ปัจจุบันนี้วงการแพทย์เราก็มีวิธีการรักษาผู้ป่วยไตวายให้มีชีวิตยืนยาวและมีคุณภาพชีวิตที่ดีได้ วิธีการรักษาโรคไตวายเรื้อรังมี 3 วิธี

วิธีแรก คือ การฟอกเลือดด้วยเครื่องไตเทียม (Hemodialysis) เป็นการนำเลือดของผู้ป่วยซึ่งมีของเสียคั่งค้าง ผ่านเข้าไปในเครื่องกรองเลือด ซึ่งจะกรองของเสียจากเลือดและนำเลือดที่ถูกกรองจนสะอาดแล้วกลับสู่ร่างกายผู้ป่วย

วิธีที่สอง คือ วิธีล้างช่องท้องด้วยน้ำยา (CAPD) วิธีนี้ผู้ป่วยจะต้องใส่น้ำยาเข้าไปในช่องท้องตนเอง ครั้งละ 2 ลิตร วันละ 4 ครั้ง ครั้งละ 6 ชั่วโมง หรือทำกลางคืนตลอดทั้งคืนทุกๆวัน

วิธีที่สาม คือ การเปลี่ยนไต หรือ ปลูกถ่ายไต (Kidney Transplantation) เป็นวิธีการรักษาโรคไตวายเรื้อรังที่ดีที่สุด

สถิติในการปลูกถ่ายไตของ รพ.พระรามเก้า ตั้งแต่ ปี 2535 ถึงปัจจุบัน (มิถุนายน2535-มกราคม 2563) ผ่าตัดเปลี่ยนไตไปแล้ว 909 ราย ได้รับบริจาคไตจากญาติพี่น้องร่วมสายโลหิต 381 ราย สามีภรรยาที่ถูกต้องตามกฎหมาย 31 ราย ผู้บริจาคสมองตาย ผ่านสภากาชาดไทย 497 ราย ทั้งนี้ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดเปลี่ยนไต อายุน้อยที่สุด 11 ปี อายุมากที่สุด 80 ปี และผู้ป่วยที่อายุมากว่า 60 ปี ได้รับการเปลี่ยนไต 176 ราย

ปัจจุบันแพทย์ไทยเรามีความรู้ความสามารถในการผ่าตัดเปลี่ยนไตประสบผลสำเร็จได้ดีทัดเทียมกับต่างประเทศ ผู้ป่วยที่ได้รับการเปลี่ยนไตสำเร็จแล้ว จะสามารถมีชีวิตยืนยาวและดำรงชีวิตด้วยคุณภาพที่ดี ประกอบอาชีพได้ ปัจจุบันผู้ป่วยคนไทยที่ได้รับการเปลี่ยนไตไปแล้วหลายพันคน หลายๆ สาขาอาชีพ เช่น ทหาร ตำรวจ แพทย์ ทันตกรรม วิศวกร ทนายความ ดารา นักการเมือง นักธุรกิจ เป็นต้น หลังเปลี่ยนไตผู้ป่วยสามารถตั้งครรภ์และให้กำเนิดบุตรได้ สามารถทำประโยชน์ต่างๆ ให้สังคมได้เหมือนคนปกติ