เช็กด่วน! “ตกขาว” ผิดปกติ เป็นอย่างไร
คำถามโลกแตกของสาวๆ หลายคน คงหนีไม่พ้นเรื่องของ “ส่วนนั้น” นะคะ ทั้งเรื่องมีกลิ่น เรื่องประจำเดือน เรื่องท้องไม่ท้อง แต่ที่หลายๆ คนแอบกังวล คือเรื่อง “ตกขาว” นั่นเอง สีไหน แบบไหน เท่าไร ถึงจะเรียกว่าปกติ แบบไหนที่ไม่ปกติ Sanook Health มีคำตอบจากเฟซบุ๊คเพจ “ใกล้มิตรชิดหมอ” มาฝากสาวๆ กันค่ะ
____________________
## ตกขาว ความลับของสาวๆ ##
เอาล่ะค่ะ ก่อนที่จะไปเริ่มเรียนรู้กันว่าการตกขาวแบบปกตินั้นเป็นยังไง เรามาทำความรู้จัก การตกข่าว ให้มากขึ้นกว่านี้ก่อนดีกว่า ..
ตกขาว , ระดูขาว หรือมุตกิต ทั้งสามชื่อเรียกนี้เป็นอาการเดียวกัน เพียงแต่มีความแตกต่างของการเรียกชื่อ มีชื่อเรียกในภาษาอังกฤษอย่างเป็นทางการหน่อยก็จะเรียกว่า Leukorrhea, Leucorrhea หรือ Vaginal discharge โดยอาการตกขาวนี้เป็นการที่มีสิ่งคัดหลั่งออกมาจากอวัยวะในอุ้งเชิงกรานของสตรี ไม่ว่าจะเป็นช่องคลอด , ปากมดลูก หรือแม้แต่ตัวมดลูกเองก็ด้วย ซึ่งถือว่าเป็นภาวะปกติที่จะเกิดขึ้นได้ค่ะ ตอนที่เราเด็กๆ การตกขาวนี้ก็มีเหมือนกัน แต่แค่เพียงเล็กน้อย พอถึงช่วงวัยเจริญพันธุ์ หรือช่วงที่ผู้หญิงอย่างเราเริ่มมีประจำเดือน การตกขาวก็จะมีมากขึ้นและมีปริมาณที่พอเหมาะ เมื่อเรามีอายุที่มากขึ้นไปจนถึงวัยสูงอายุ การตกขาวก็จะมีปริมาณที่ลดลงจนแทบจะไม่มีเลยล่ะค่ะ
เป็นปกติของหมอสูตินะคะ ที่ไม่ว่าจะไปไหนมักจะมีคนถามเรื่องตกขาวอยู่เสมอ วันนี้ก็เลยจะมาเล่าเรื่องตกขาวดีกว่า
"ตกขาว" มีส่วนประกอบของเซลล์ช่องคลอดที่หลุดลอก กับสารคัดหลั่งจากเยื่อบุช่องคลอดและต่อมต่างๆ ที่ปากมดลูกและช่องคลอด จะมีการเปลี่ยนแปลงปริมาณ ความข้นความจาง ตามรอบของประจำเดือน โดยจะมีปริมาณมากที่สุดในช่วงกลางรอบเดือน (หมายถึงหลังจากประจำเดือนวันแรกประมาณ 2 สัปดาห์หรือช่วงใกล้ไข่ตกนะคะ) แต่ถ้ากินยาคุมหรือไข่ไม่ตก ก็จะไม่ค่อยมีการเปลี่ยนแปลงของตกขาวเป็นรอบๆ อย่างนี้นะคะ
โดยปกติ ตกขาวจะเป็นสีขาว (ตามชื่อ) มีลักษณะไม่เป็นเนื้อเดียวกัน (เรียกว่า inhomogeneous) ไม่มีกลิ่น ไม่มีเลือดปน ค่า pH ของตกขาวโดยทั่วไปจะประมาณ 4.5 ซึ่งค่อนข้างเป็นกรด จากการที่แบคทีเรียประจำถิ่น (normal flora) ในช่องคลอด
จะสังเกตได้อย่างไรว่าเป็น ตกขาว
ลักษณะของการเกิด ตกขาว หากเป็นเมือกใส ไม่มีกลิ่น นั่นแสดงว่ามีไข่ตก หรือมีภาวะเครียด แต่หากมีลักษณะที่เหนียว ขาวใสจนไปถึงขุ่น มีกลิ่นคาวคล้ายกับปลาเน่า นั่นแสดงว่าอาจจะเกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย หากมีสีเขียวปนเหลือง เกิดฟอง และมีกลิ่นเหม็นมากกว่าปกติ รวมถึงเกิดอาการคันร่วมด้วย นั่นหมายถึงอาจเกิดพยาธิในช่องคลอด และหากมีก้อนสีขาวเกาะลักษณะคล้ายกับแป้งเปียก มีกลิ่นเหม็นอับ ก็อาจเกิดจากการติดเชื้อราที่บริเวณช่องคลอด และมักจะมีอาการคันแบบเป็นๆ หายๆ ส่วนในรายที่มีเชื้อรานั้น สาเหตุส่วนหนึ่งอาจมาจากที่สามีเป็นเชื้อราแต่ไม่ได้รับการรักษา เนื่องจากไม่มีอาการแสดงให้เห็น ส่วนภรรยาก็อาจเข้ารับการรักษาแต่ไม่หายขาด จนในที่สุดก็ต้องให้สามีมาเข้ารับการรักษาด้วย
ตกขาว รักษาได้อย่างไร
โดยปกติแล้วการรักษาอาการตกขาวจะเป็นไปตามอาการ อาทิ เกิดพยาธิในช่องคลอด ก็จะต้องนำคู่นอนมารักษาร่วมกันและให้ยาในปริมาณที่เท่ากัน หากเป็นเชื้อรา แพทย์ก็จะให้ยาสอดช่องคลอด หรือยาสำหรับรับประทาน โดยยังคงแนะนำให้พาคู่นอนมารักษาร่วมกัน มิเช่นนั้นเมื่อกลับไปแล้วก็มีโอกาสที่จะกลับไปเป็นอย่างเดิมได้ซ้ำๆ บ่อยๆ ส่วนภาวะอื่นๆ อาทิ การตั้งครรภ์ , เบาหวาน , ภูมิคุ้มกันต่ำ , มีอาการเจ็บป่วยเรื้อรัง เมื่อใช้ยาปฏิชีวนะ ใช้ยาสเตียรอยด์ หรือยาเม็ดคุมกำเนิดบ่อยๆ นานเข้าก็จะกลายเป็นอ้วน มีส่วนทำให้เกิดเชื้อราระดูขาวได้
ตกขาวที่ผิดปกติเป็นอย่างไร?
ถ้าตกขาวผิดปกติก็จะตรงกันข้ามกับที่บอกไปข้างต้น สาเหตุส่วนมาก มักเกิดจากการติดเชื้อ ซึ่งการติดเชื้อแต่ละอย่างจะทำให้ลักษณะของตกขาวเปลี่ยนแปลงไปไม่เหมือนกัน
การทำความสะอาด
ก็ใช้น้ำเปล่าหรือสบู่ล้างบริเวณอวัยวะเพศภายนอกก็พอ ไม่จำเป็นต้องล้างด้วยสบู่ที่เป็นกรด หรือสวนล้างช่องคลอดแต่อย่างใด โดยเฉพาะการสวนล้างช่องคลอด ไม่แนะนำให้ทำเลยนะคะ เพราะว่ามันจะทำให้สมดุลของช่องคลอดมีการเปลี่ยนแปลงไป เพราะในช่องคลอดมีคนดูแลอยู่แล้ว คือ lactobacilli ซึ่งเป็นแบคทีเรียประจำถิ่นที่บอกไปแล้วข้างต้น
ถ้าสวนล้างช่องคลอดด้วยสารละลายที่เป็นด่างบ่อยๆ จะทำให้เจ้าตัวนี้อยู่ไม่ได้ และแบคทีเรียตัวร้ายจะมีอำนาจแทน หรือแม้แต่สารละลายที่เป็นกรดก็ไม่ควรนะคะ เพราะมันจะระคายเคืองเหมือนกัน
เมื่อมีตกขาวผิดปกติ ก็ควรจะไปพบแพทย์เพื่อตรวจดูว่าตกขาวที่ผิดปกติเกิดจากอะไร และถ้าสงสัยติดเชื้อจะเป็นเชื้อชนิดไหน เชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย หรือพยาธิ เพราะยาที่ใช้รักษาและระยะเวลาการรักษาแตกต่างกัน การเหน็บยาทางช่องคลอดไม่ได้รักษาได้ทุกโรคนะคะ ^^
สำหรับคนท้องจะมีตกขาวได้หรือเปล่า?
ก็มีได้เหมือนกันคะ และจะไม่ได้มีเป็นช่วงๆ เหมือนก่อนท้อง อาจจะมีตลอด แต่ลักษณะต้องปกติ ซึ่งถ้าลักษณะต่างจากที่บอกไปข้างต้นก็ควรบอกคุณหมอที่ฝากครรภ์ คุณหมอจะได้ตรวจดูว่ามีการติดเชื้อหรือไม่ พบได้บ่อยว่าคนท้องจะมีการติดเชื้อราในช่องคลอด เมื่อตรวจพบว่ามีการติดเชื้อในช่องคลอด ก็ต้องรักษาเนื่องจากอาจจะเป็นปัจจัยเสริมให้เกิดการแท้งหรือการคลอดก่อนกำหนดได้คะ
____________________
เพราะฉะนั้น หากสังเกตเห็นตกขาวของตัวเองไม่ปกติ คือไม่ใช่สีขาว ไม่เป็นเนื้อเดียวกัน มีกลิ่นเหม็น และมีอาการผิดปกติอื่นๆ ร่วมด้วย แนะนำให้ปรึกษาแพทย์จะดีที่สุด อย่าเขินอายกับแพทย์เลยนะคะ เรื่องแบบนี้ปล่อยไว้จะยิ่งเป็นผลเสียต่อสุขภาพค่ะ