รู้จัก เพื่อนเก่า "มานะ มานี ปิติ ชูใจ" ให้มากขึ้น

อาจารย์รัชนี ศรีไพรวรรณ ผู้ประพันธ์ หนังสือ "มานะ มานี ปิติ ชูใจ" ถึงแก่กรรมอย่างสงบแล้ว เมื่อคืนวันที่ 15 เมษายน ที่ผ่านมา

เพื่อร่วมรำลึก อาจารย์รัชนี ศรีไพรวรรณ มติชนออนไลน์ ขอนำเสนอเรื่องราวของ"มานะ มานี ปิติ ชูใจ"

"มานะ มานี ปิติ ชูใจ" เป็นชุดแบบเรียนภาษาไทยระดับประถมศึกษาในชั้นประถมปีที่ 1-6 รวมทั้งสิ้น 12 เล่ม ซึ่งใช้ในการเรียนการสอนภาษาไทยระหว่างปีพ.ศ. 2521- พ.ศ.2537 โดยที่มาของแบบเรียนนั้น เริ่มจากกระทรวงศึกษาธิการมีความต้องการ ต้องการเปลี่ยนหลักสูตรใหม่ แทนแบบเดิมที่โบราณเกินไป โดยตั้งเงื่อนไขว่า "ต้องให้เด็กๆ อ่านแล้วรู้สึกสนุก ติดใจ อยากเรียนภาษาไทย"

จากนั้น เมื่อเขียนเสร็จจึงได้มีการนำมาปรับปรุง ตลอดจนทดลองใช้จนแน่ใจว่าเรื่องราวเนื้อหานั้น เป็นเรื่องที่ดี บริสุทธิ์ ไม่เป็นพิษเป็นภัย โดยแบบเรียนนี้ใช้เวลาเขียนนานกว่า 4 ปี มุ่งหมายสอนให้ความรู้ทางภาษาทั้งการฟัง พูด อ่าน เขียน ด้วยจำนวนคำที่เริ่มต้นเพียงไม่กี่คำ และจากนั้นก็จะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เมื่อเลื่อนชั้นปี ทั้งนี้ ในตอนที่เป็นแบบเรียนภาษาไทยนั้น แบบเรียนนี้ยังไม่มีชื่อ แต่อ.รัชนี ได้เล่าว่า มีคนเรียกเล่นๆว่าเรื่อง "ตำนานเด็กดี"

นอกจากนี้ หลายคนอาจยังไม่ทราบว่า "มานี มานะ ปิติ ชูใจ" นั้นเคย "โกอินเตอร์" มาแล้ว เนื่องจากมีครูที่สอนภาษาไทยในแดน ได้นำแบบเรียนนี้ ไปใช้สอนภาษาไทยให้กับชาวต่างชาติ โดยแบบเรียนดังกล่าวนั้นถูกแปลงให้เป็น e-learning ที่มีการสอนตั้งแต่ตัวอักษรไทย การออกเสียง รวมทั้งความหมายของภาษาไทย เช่นเดียวกับฉบับภาษาไทยทุกประการ เช่น "กอด" อ่านว่า "got" แปลว่า "to hug"

แม้ว่าแบบเรียนชุดมานะ มานี ปิติ ชูใจ ได้ถูกเลิกใช้ไปพ.ศ.2537 แต่ในฐานะ "เพื่อนเก่า" ที่รู้จักกันมาหลายปี ความรู้สึกผูกพันธ์ระหว่างนักเรียนกับแบบเรียนนี้ยังคงอยู่อย่างแนบแน่น ซึ่งด้วยความรู้สึกนี้เอง ทำให้สำนักพิมพ์อะเดย์ (a day) โดยคุณโหน่ง - วงศ์ทนง ชัยณรงค์สิงห์ ได้นำตัวละครเรื่อง มานะ มานี ปิติ ชูใจ กลับมาโลดแล่นผ่านหนังสือเรื่อง "ทางช้างเผือก" อีกครั้ง โดยมีการเพิ่มเติมสีสันของเนื้อหามากยิ่งขึ้น โดยเรื่องราวจะมีความน่าตื่นเต้น มีอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ตื่นตาตื่นใจ รวมไปถึงผู้เขียนยังได้สร้างตัวละครตัวใหม่ๆ ที่เข้ามาเป็นจุดเปลี่ยนให้กับตัวละครตัวเดิมได้อีกมากมาย

ซึ่งทางอ.รัชนีได้กล่าวไว้ในส่วนคำนำของหนังสือเล่มนี้ว่า"ตั้งใจให้ทางช้างเผือกเป็นเสมือนทางชีวิตของเด็กดีมีชีวิตที่งดงามของเด็กกลุ่มนี้และเพื่อนๆที่เคยร่วมเรียนมาด้วยกันและอีกนั้ยหนึ่ง หมายถึงกลุ่มแสงดาวที่แผ่ให้แสงสว่างเป็นทางยาวในท้องฟ้า ซึ่งตัวละครเป็นเหมือนสิ่งศักสิทธิ์ที่มีใจบริสุทธิ์ ปรารถนาสิ่งใดแล้วจะได้ดังปรารถนา ผู้เขียนพยายามเขียนให้สนุก ตื่นเต้น เร้าใจ ผจญภัย และมีเรื่องลึกลับชวนติดตาม ไม่แพ้เรื่องราวและเหตุการณ์ในหนังสือเรียน"

ทั้งนี้ หนังสือเล่มดังกล่าวนั้นกลายเป็นที่นิยมอย่างรวดเร็ว และมีการพิมพ์ซ้ำถึง 8 ครั้งภายในระยะเวลาสั้นๆ ซึ่งการเป็นแสดงให้เห็นว่า มีนักเรียนจำนวนมากที่ยังคงคิดถึง "เพื่อนเก่า" เหล่านี้ และหลังจากนี้ไป ก็คงจะมีผู้คนจำนวนมากที่คิดถึงอ.รัชนี ผู้ที่สร้างตัวละครเหล่านี้ให้โลดเล่นขึ้นมา มากเช่นกัน...