อาจารย์รัชนี ศรีไพรวรรณ ผู้ประพันธ์ หนังสือ "มานะ มานี ปิติ ชูใจ" ถึงแก่กรรมอย่างสงบแล้ว เมื่อคืนวันที่ 15 เมษายน ที่ผ่านมา

เพื่อร่วมรำลึก อาจารย์รัชนี ศรีไพรวรรณ มติชนออนไลน์ ขอนำเสนอเรื่องราวของ"มานะ มานี ปิติ ชูใจ"

"มานะ มานี ปิติ ชูใจ" เป็นชุดแบบเรียนภาษาไทยระดับประถมศึกษาในชั้นประถมปีที่ 1-6 รวมทั้งสิ้น 12 เล่ม ซึ่งใช้ในการเรียนการสอนภาษาไทยระหว่างปีพ.ศ. 2521- พ.ศ.2537 โดยที่มาของแบบเรียนนั้น เริ่มจากกระทรวงศึกษาธิการมีความต้องการ ต้องการเปลี่ยนหลักสูตรใหม่ แทนแบบเดิมที่โบราณเกินไป โดยตั้งเงื่อนไขว่า "ต้องให้เด็กๆ อ่านแล้วรู้สึกสนุก ติดใจ อยากเรียนภาษาไทย"

จากนั้น เมื่อเขียนเสร็จจึงได้มีการนำมาปรับปรุง ตลอดจนทดลองใช้จนแน่ใจว่าเรื่องราวเนื้อหานั้น เป็นเรื่องที่ดี บริสุทธิ์ ไม่เป็นพิษเป็นภัย โดยแบบเรียนนี้ใช้เวลาเขียนนานกว่า 4 ปี มุ่งหมายสอนให้ความรู้ทางภาษาทั้งการฟัง พูด อ่าน เขียน ด้วยจำนวนคำที่เริ่มต้นเพียงไม่กี่คำ และจากนั้นก็จะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ เมื่อเลื่อนชั้นปี ทั้งนี้ ในตอนที่เป็นแบบเรียนภาษาไทยนั้น แบบเรียนนี้ยังไม่มีชื่อ แต่อ.รัชนี ได้เล่าว่า มีคนเรียกเล่นๆว่าเรื่อง "ตำนานเด็กดี"

นอกจากนี้ หลายคนอาจยังไม่ทราบว่า "มานี มานะ ปิติ ชูใจ" นั้นเคย "โกอินเตอร์" มาแล้ว เนื่องจากมีครูที่สอนภาษาไทยในแดน ได้นำแบบเรียนนี้ ไปใช้สอนภาษาไทยให้กับชาวต่างชาติ โดยแบบเรียนดังกล่าวนั้นถูกแปลงให้เป็น e-learning ที่มีการสอนตั้งแต่ตัวอักษรไทย การออกเสียง รวมทั้งความหมายของภาษาไทย เช่นเดียวกับฉบับภาษาไทยทุกประการ เช่น "กอด" อ่านว่า "got" แปลว่า "to hug"

แม้ว่าแบบเรียนชุดมานะ มานี ปิติ ชูใจ ได้ถูกเลิกใช้ไปพ.ศ.2537 แต่ในฐานะ "เพื่อนเก่า" ที่รู้จักกันมาหลายปี ความรู้สึกผูกพันธ์ระหว่างนักเรียนกับแบบเรียนนี้ยังคงอยู่อย่างแนบแน่น ซึ่งด้วยความรู้สึกนี้เอง ทำให้สำนักพิมพ์อะเดย์ (a day) โดยคุณโหน่ง - วงศ์ทนง ชัยณรงค์สิงห์ ได้นำตัวละครเรื่อง มานะ มานี ปิติ ชูใจ กลับมาโลดแล่นผ่านหนังสือเรื่อง "ทางช้างเผือก" อีกครั้ง โดยมีการเพิ่มเติมสีสันของเนื้อหามากยิ่งขึ้น โดยเรื่องราวจะมีความน่าตื่นเต้น มีอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ตื่นตาตื่นใจ รวมไปถึงผู้เขียนยังได้สร้างตัวละครตัวใหม่ๆ ที่เข้ามาเป็นจุดเปลี่ยนให้กับตัวละครตัวเดิมได้อีกมากมาย

ซึ่งทางอ.รัชนีได้กล่าวไว้ในส่วนคำนำของหนังสือเล่มนี้ว่า"ตั้งใจให้ทางช้างเผือกเป็นเสมือนทางชีวิตของเด็กดีมีชีวิตที่งดงามของเด็กกลุ่มนี้และเพื่อนๆที่เคยร่วมเรียนมาด้วยกันและอีกนั้ยหนึ่ง หมายถึงกลุ่มแสงดาวที่แผ่ให้แสงสว่างเป็นทางยาวในท้องฟ้า ซึ่งตัวละครเป็นเหมือนสิ่งศักสิทธิ์ที่มีใจบริสุทธิ์ ปรารถนาสิ่งใดแล้วจะได้ดังปรารถนา ผู้เขียนพยายามเขียนให้สนุก ตื่นเต้น เร้าใจ ผจญภัย และมีเรื่องลึกลับชวนติดตาม ไม่แพ้เรื่องราวและเหตุการณ์ในหนังสือเรียน"

ทั้งนี้ หนังสือเล่มดังกล่าวนั้นกลายเป็นที่นิยมอย่างรวดเร็ว และมีการพิมพ์ซ้ำถึง 8 ครั้งภายในระยะเวลาสั้นๆ ซึ่งการเป็นแสดงให้เห็นว่า มีนักเรียนจำนวนมากที่ยังคงคิดถึง "เพื่อนเก่า" เหล่านี้ และหลังจากนี้ไป ก็คงจะมีผู้คนจำนวนมากที่คิดถึงอ.รัชนี ผู้ที่สร้างตัวละครเหล่านี้ให้โลดเล่นขึ้นมา มากเช่นกัน...

อัลบั้มภาพ รู้จัก เพื่อนเก่า "มานะ มานี ปิติ ชูใจ" ให้มากขึ้น ภาพที่ 2 / 4

รู้จัก เพื่อนเก่า "มานะ มานี ปิติ ชูใจ" ให้มากขึ้น