วิธีรับมือเมื่อสูญเสียคนที่รัก

เกิด แก่ เจ็บ ตาย เป็นเรื่องที่ไม่ว่าใครก็จะต้องเจอ และไม่สามารถหลีกเลี่ยงได้โดยเฉพาะการสูญเสีย ซึ่งเมื่อเกิดขึ้นก็เป็นธรรมดาที่จะรู้สึกเศร้า เสียใจ และร้องไห้ ยิ่งถ้าเราสูญเสียคนที่รักมากๆ ไป ก็คงต้องอาศัยระยะเวลาเข้ามาช่วย ให้ทำใจยอมรับและผ่านพ้นมันไปให้ได้

จากผลการศึกษา “ความโศกเศร้าจากการสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก” โดยวารสารพยาบาลสภากาชาดไทย ระบุว่า ชนิดของความโศกเศร้า สามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ลักษณะ คือ

1. ความเศร้าโศกแบบปกติ  เป็นปฏิกิริยาตอบสนองต่อการสูญเสียที่เกิดขึ้น ผู้สูญเสียจะแสดงความโศกเศร้าออกมาทั้งทางอารมณ์ ความรู้สึกนึกคิด พฤติกรรม และอาการทางกาย แต่จะสามารถปรับตัวให้สามารถเผชิญกับการสูญเสีย สามารถยอมรับและปรับตัวให้ดำเนินชีวิตได้ตามปกติ

2. ความโศกเศร้าแบบผิดปกติ ผู้สูญเสียจะไม่สามารถยอมรับหรือปรับตัวต่อการสูญเสียได้ อารมณ์ความโศกเศร้าจะไม่บรรเทาลง ไม่สามารถดำเนินชีวิตได้ตามปกติ อาจพบพฤติกรรมซึมเศร้า แยกตัว รู้สึกไม่มีคุณค่าในตนเอง รู้สึกผิด ไม่รู้ว่าจะมีชีวิตอยู่ต่อไปได้อย่างไร มีความคิดทำร้ายตนเอง ซึ่งความโศกเศร้าแบบผิดปกตินี้ อาจมีผลมาจากผู้สูญเสียมีประวัติการสูญเสียที่รุนแรงในชีวิต หรือประสบกับการสูญเสียแบบกะทันหัน เป็นผู้ที่มีความสัมพันธ์กับผู้เสียชีวิตแบบพึ่งพา คิดว่าตนเองเป็นสาเหตุของการเสียชีวิต

มีการสูญเสียเกิดขึ้นพร้อมๆ กัน เช่น สูญเสียสมาชิกคนอื่นในครอบครัวด้วย หรือสูญเสียทรัพย์ร่วมด้วย ผู้เสียชีวิตอายุน้อยทำให้ผู้สูญเสียยอมรับไม่ได้ และมักคิดว่ายังไม่ถึงเวลาที่ควรจะเสียชีวิต ผู้สูญเสียเป็นคนโดดเดี่ยวไม่ค่อยมีสังคม หรืออยู่คนเดียวไม่มีคนดูแล ไม่มีแหล่งสนับสนุนทางสังคม หรือผู้สูญเสียมีปัญหาสุขภาพจิตอยู่เดิมก่อนการสูญเสียบุคคลอันเป็นที่รัก ภาวะโศกเศร้าที่เกิดขึ้นหากเกิดนานกว่า 6-12 เดือน ร่วมกับการมีอารมณ์โศกเศร้าที่รุนแรง ถือว่าเป็นความโศกเศร้าแบบผิดปกติ

วิธีรับมือเมื่อสูญเสียคนที่รัก

1. ทำใจยอมรับในสิ่งที่เกิดขึ้น

เมื่อคนที่รักจากไป แน่นอนว่าความรู้สึกแรกเป็นใครก็ต้องเสียใจ ดังนั้นจึงไม่แปลกที่ผู้สูญเสียจะรู้สึกโศกเศร้าและร้องไห้อย่างหนักหน่วง แต่อย่างไรก็ดีต้องตั้งสติและทำใจยอมรับในสิ่งที่เกิดขึ้น ซึ่งเวลาจะเป็นตัวช่วยที่ทำให้ความรู้สึกดีขึ้นได้

2. ระบายความรู้สึก

โดยการพูดคุยกับใครสักคนที่รู้สึกสบายใจ ซึ่งจะทำให้มีกำลังใจที่ดีขึ้น และสามารถผ่านพ้นเหตุการณ์นั้นไปได้ในที่สุด หรืออาจจะขอคำแนะนำจากคนใกล้ชิด และบางทีอาจจะได้กำลังใจดีๆ มาช่วยเยียวยาสภาพจิตใจด้วยก็ได้

3. หากิจกรรมอย่างอื่นทำ

เช่น ออกไปพบปะเพื่อนฝูง ฟังเพลง เล่นกับสัตว์เลี้ยง หรือหาหนังสือสักเล่มมาอ่าน เพื่อให้เกิดความผ่อนคลาย จะได้ลดความโศกเศร้าหรือความเสียใจลงไปบ้าง

4. หัดคิดบวก

ในระยะเริ่มต้นคงเป็นไปได้ยาก สำหรับผู้ที่สูญเสียคนที่รัก แต่ขอให้พยายามคิดบวกเข้าไว้ว่าเกิด แก่ เจ็บ ตาย เป็นเรื่องธรรมดาที่ต้องพบเจอ ดังนั้นจะต้องคำนึงถึงตัวเองและคนที่ยังมีชีวิตอยู่ให้มากๆ ว่าเราก็ควรใช้ชีวิตต่อไปอย่างมีความสุขให้ได้

5. อย่าลืมดูแลตัวเอง

ไม่ว่าจะเศร้าขนาดไหนก็อย่าลืมที่จะดูแลสุขภาพตัวเอง โดยการกินอาหารให้ตรงเวลา และพักผ่อนให้เพียงพอ ส่วนในกรณีที่คนอื่นกำลังตกอยู่ในสถานการณ์สูญเสียคนรักไป เราก็สามารถปลอบประโลมเขาด้วยการรับฟังอย่างเข้าใจ ให้คำแนะนำหรือให้กำลังใจได้ด้วยเช่นกัน