"ผีตองเหลือง" ที่จริงแล้วพวกเขาคือ "มลาบรี" ชนเผ่าที่มีประวัติน่าสนใจมาช้านาน

ผีตองเหลือง มีชื่อเรียกว่า มลาบรี ที่อาศัยอยู่ในประเทศไทย และประเทศลาว โดยในประเทศไทยเรานิยมเรียกว่า ผีตองเหลือง ปัจจุบันมีประชากรอยู่ประมาณ 300 หรือน้อยกว่านี้ นับเป็นชาวเขาเผ่าหนึ่งในภาคเหนือของประเทศไทย อาศัยใกล้ชายแดนไทยลาว นับเป็นชนเร่ร่อนเก็บของป่าและล่าสัตว์

การวิเคราะห์กลุ่มมลาบรีในทางพันธุกรรม พบว่า พวกเขามีลักษณะเอกพันธุ์ (homogeneous) สูงมาก และไม่มีความหลากหลายของ mtDNA แสดงว่าชาวมลาบรีนั้น ก่อกำเนิดขึ้นเมื่อ 500-800 ปีที่ผ่านมา จากกลุ่มชนที่อาศัยอยู่เฉพาะกลุ่ม และมีจำนวนน้อยมาก

ที่มาของชื่อชนเผ่ามลาบรี

ที่มาของชื่อชนเผ่า มลาบรี นั้นแบ่งความหมายของชื่อคือ “มละ” แปลว่า คน ( ซึ่งคำนี้ต้องอ่านควบกันทั้งสองพยางค์ทีเดียว) ส่วนคำว่า บรี นั้นหมายถึงป่า ซึ่งเป็นคำที่เพิ่งมาเพิ่มตอนหลังๆ จึงทำให้เกิดคำว่า มลาบรี “Mlabri” หมายถึง “ คนป่า ” แต่ชนเผ่านี้อยากให้เรียกพวกเขาว่า “ชนเผ่ามละ” ที่หมายถึง “คน” ไม่ใช่ “มลาบรี” ที่หมายถึง “คนป่า” เพราะพวกเขาไม่ใช่คนป่า พวกเขาเพียงใช้ชีวิตอยู่ในป่าเท่านั้น

ผีตองเหลือง ชื่อที่ไม่ให้เกียรติ ชนเผ่า

ผู้คนในที่ราบ จะเรียกชนเผ่ามลาบรีว่า “ผีตองเหลือง” อาจเนื่องมาจากคนป่ากลุ่มนี้ มักชอบหายตัวไปอย่างว่องไว เมื่อเผชิญกับคนแปลกหน้าจะทิ้งไว้เพียงเพิงพัก ซึ่งมุงด้วยใบตองกล้วยป่าที่ผ่านการใช้งานมาหลายวัน จนใบตองเปลี่ยนจากสีเขียว จนเป็นสีเหลือง ซึ่งเป็นคำที่คนอื่นตั้งให้พวกเขา ทั้งที่พวกเขาไม่ได้เป็นผี เขาก็เป็นมนุษย์เสมือนเราทุกคน คำนี้เป็นคำที่ “ชนเผ่ามละ” ไม่ชอบ การไม่เรียกชื่อนี้กับพวกเขาถือเป็นการให้เกียรติ

การใช้ชีวิตของชนเผ่ามลาบรี

“ชนเผ่ามละ” อาศัยอยู่ในป่า มีการหาของป่ากินเป็นอาหารเช่น เผือก มัน กล้วย หน่อ สัตว์ป่า ผึ้ง เป็นต้น เมื่ออยู่ได้ 2-3 วัน ก็จะมีการเปลี่ยนที่อยู่ใหม่ไปเรื่อย ๆโดยมีผู้นำครอบครัวแต่ละครอบครัวมาคุยกันก่อน บางครั้งการย้ายนั้นไม่ใช่ว่าอาหารในป่าหมด แต่เป็นเพราะว่า ชนเผ่า “มละ” นั้นเกรงกลัวมนุษย์ ที่จะไปรุกราน รบกวน หรือทำร้ายพวกเขา ฉะนั้นเมื่อมีคนแปลกหน้าหรือได้ยินเสียงคนก็ตามเข้าไปใกล้เขตที่พวกเขาอาศัยอยู่ พวกเขาก็จะพาครอบครัวหลบหนีอย่างว่องไว โดยทิ้งไว้แค่เพิงพักอาศัยเท่านั้น เพราะว่าเมื่อก่อนเคยมีญาติพี่น้องของพวกเขาถูกยิงตายต่อหน้าต่อตา จึงทำให้พวกเขาเกรงกลัวคนมาก ต้องย้ายไปเรื่อยๆ ไม่เป็นที่เป็นแหล่ง ไม่กล้าส่งเสียงดัง ไม่กล้าสุมไฟเป็นกองใหญ่ ขณะเดียวกัน เพิงพักที่พวกเขาอาศัยอยู่ ซึ่งมุงด้วยใบตองเขียวสดก็เริ่มเหลืองและแห้งไปในที่สุด จึงเป็นที่มาของคำว่า “ ผีตองเหลือง”

มลาบรีเป็นกลุ่มชาติพันธุ์มองโกลอยด์ดั้งเดิม เป็นกลุ่มชนเร่ร่อนไม่ตั้งถิ่นฐานเป็นหลักแหล่ง เดิมมีถิ่นฐานอยู่ใน เขตจังหวัด สายะบุรี ประเทศลาว ต่อมาเริ่มอพยพไปอยู่ตามที่ต่าง ๆ เช่น แถบภูเขียว จังหวัดชัยภูมิ แถบภูกระดึง จังหวัดเลย และตามดอยสูงในป่าทางภาคเหนือ ของประเทศไทย ปัจจุบันชนเผ่ามลาบรี อาศัยอยู่ในเขต อ.เวียงสา และ อ.สันติสุข จ.น่าน มลาบรีอาศัย อยู่กระจัดกระจาย ตามหมู่บ้านต่าง ๆ ในเขตจังหวัดแพร่และน่านเท่านั้น

ภาพ/เรื่องอดิศร ไชยบุญเรือง