รู้หรือไม่? สัตว์เลี้ยงก็เครียดได้ เมื่อต้องอยู่กับคนตลอด 24 ชม.

เราคงได้ยินกันอยู่บ่อย ๆ ว่า “การเลี้ยงสัตว์” ช่วยให้เจ้าของคลายเครียดและอารมณ์ดีขึ้นได้ แต่รู้หรือไม่ว่าการที่เราอยู่กับสัตว์เลี้ยงตลอดเวลา ก็ทำให้สัตว์เลี้ยงตัวโปรดเกิดความเครียดได้เช่นกัน

ยิ่งช่วงนี้หลายคนต้อง Work from Home เป็นการชั่วคราว ขณะที่เด็ก ๆ ก็ต้องเรียนออนไลน์อยู่ที่บ้านด้วย จึงมีความเป็นไปได้ว่าน้องหมาน้องแมวที่เราเลี้ยงไว้อาจจะกำลังอยู่ในภาวะเครียดอยู่ก็เป็นได้!

เครียดเพราะถูกรบกวน

การที่สัตว์เลี้ยงไม่มีเวลาส่วนตัวเลยตลอด 24 ชั่วโมง โดยเฉพาะบ้านที่มีเด็ก ๆ อยู่ด้วยนั้น ส่งผลให้พวกมันเครียดได้โดยไม่รู้ตัว แม้กระทั่งสัตว์เลี้ยงขี้เล่นและชอบอยู่กับคนอย่างสุนัขก็ยังรับมือไม่ไหว และอาจจะแปลงร่างเป็นสัตว์ที่ดุร้ายได้เช่นกัน

นายแพทย์ John Howe ประธานสมาคมสัตวแพทย์อเมริกัน ระบุว่าทั้งสุนัขและแมวต่างก็ต้องการมุมส่วนตัวที่พวกมันรู้สึกว่าเป็นสถานที่ที่ปลอดภัย สามารถไปหลบได้โดยลำพัง และไม่มีใครมารบกวน

ดังนั้น การปล่อยเด็ก ๆ ไว้กับสัตว์เลี้ยงตามลำพังจึงเป็นสิ่งที่ไม่ควรกระทำอย่างยิ่ง เพราะอาจเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝันจนทำให้ลูกหลานได้รับบาดเจ็บได้ หากในตอนนั้นสัตว์เลี้ยงไม่อยู่ในอารมณ์ที่จะเล่นกับคนด้วย

โดยสถิติในประเทศสหรัฐอเมริกา มีรายงานว่ามีคนถูกสุนัขกัดมากถึง 4.5 ล้านคนต่อปี ขณะที่ในไทยเองสถิติก็ไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากัน เมื่อพบว่ามีคนถูกสัตว์กัดปีละไม่ต่ำกว่า 1 ล้านราย ซึ่งร้อยละ 97 เป็นสัตว์เลี้ยงสุดฮิตอย่างสุนัขเสียด้วย

เครียดเพราะเจ้าของเครียด

นอกจากจะเครียดเพราะถูกรบกวนจนไม่ได้หลับได้นอนแล้ว ความเครียดของเจ้าของก็ยังเป็นตัวการที่ทำให้น้องหมา น้องแมวเครียดได้เช่นกัน ซึ่งการนั่งทำงานอย่างคร่ำเคร่ง หรือประชุมเครียดผ่านวิดีโอคอล โดยไม่ได้ลุกไปยืดเส้นยืดสายเลยก็อาจทำให้เกิดความเครียดโดยไม่รู้ตัว

แม้เราอาจคิดว่าตัวเองสามารถรับมือกับทุกอย่างได้ แต่รู้หรือไม่ว่าสัตว์เลี้ยงสามารถรับรู้ได้ถึงความเครียดและความวิตกกังวลที่เกิดขึ้นกับเรา และความเครียดนั้นสามารถส่งผ่านไปถึงสัตว์เลี้ยงได้มากกว่าเจ้าของเสียด้วยซ้ำ ซึ่งเป็นเพราะความผูกพันที่เกิดขึ้นระหว่างสัตว์เลี้ยงกับเจ้าของนั่นเอง โดยงานวิจัยชิ้นหนึ่งในสวีเดนที่เผยแพร่ในวารสาร Scientific Reports ระบุว่าเมื่อนำเส้นผมของเจ้าของและขนของสัตว์เลี้ยงมาวัดระดับฮอร์โมนความเครียด “คอร์ติซอล” พบว่าความเครียดของคนและสัตว์เลี้ยงอยู่ในระดับที่ใกล้เคียงกันอย่างไม่น่าเชื่อเลยทีเดียว!

รู้ได้อย่างไรว่าสัตว์เลี้ยงเครียด?

แม้ว่าหมา แมว ต่างก็มีลักษณะเฉพาะตัวไม่ต่างจากคน แต่สิ่งที่พอจะสังเกตได้ว่าสุนัขเครียดหรือไม่ ให้พิจารณาดูว่ามีอาการ ตัวสั่น หอนโหยหวน คำรามใส่ น้ำลายไหลยืดหรือไม่ ซึ่งน้องหมาบางตัวอาจจะมีเทคนิคในการทำให้ความเครียดลดลง ด้วยการหาว เลียริมฝีปากตัวเอง หรือเลียเนื้อตัวมากเป็นพิเศษ

นอกจากนี้ บางตัวที่เครียดมากก็อาจจะแสดงออกด้วยอาการซึมเศร้า ไม่อยากขยับเขยื้อนร่างกาย ไม่ยอมกินอาหาร หรืออาจจะมีอาการท้องเสีย อึบ่อย ร่วมด้วยได้

ส่วนแมวนั้นจะอ่านท่าทางได้ยากกว่า เพราะฉะนั้นเจ้าของต้องหมั่นสังเกตเป็นพิเศษว่าร้องบ่อยเกินไปหรือไม่ มีอาการไม่อยากกินอาหาร ซ่อนตัวตามมุมต่าง ๆ หรือไม่ยอมเล่นของเล่นสุดโปรดหรือไม่

อย่างไรก็ตาม แมวมักจะส่งสัญญาณให้เจ้าของรู้ด้วยเช่นกัน หากพวกมันไม่ได้รับการตอบสนอง โดยอาจจะไปอึใส่บนที่นอน ฉี่บนโซฟาได้ ซึ่งเจ้าของก็ไม่ควรนิ่งนอนใจ เพราะความเครียดของแมวอาจส่งผลให้ฉี่เป็นเลือดได้

คลายเครียดสัตว์เลี้ยงอย่างไร?

หากบ้านไหนมีเด็กเล็ก ๆ ก็อาจจะกำหนดเวลาในการเล่นกับสัตว์เลี้ยงที่บ้าน เพราะทั้งหมาและแมวต่างชอบทำสิ่งต่าง ๆ ตามเวลาเดิม ๆ ของพวกมัน ไม่ว่าจะเป็นการกินอาหาร หรือเล่นกับเจ้าของก็ตาม

การมีอาณาเขตให้กับสัตว์เลี้ยง เช่น กั้นคอก หรือมีเบาะนอนส่วนตัว ก็จะช่วยให้พวกมันรู้สึกว่ามีพื้นที่ปลอดภัยที่สามารถไปซุกตัวหลับได้อย่างสบายใจได้เช่นกัน และยังเป็นการฝึกให้พวกมันได้ผ่อนคลายเมื่ออยู่ในพื้นที่ส่วนตัวด้วย

ส่วนการพาสัตว์เลี้ยงไปออกกำลังกาย และเล่นด้วยกัน ก็เป็นสิ่งที่ไม่ควรละเลยด้วยเหมือนกัน โดยเฉพาะเจ้าตูบทั้งหลายจะชื่นชอบเป็นพิเศษที่ได้ไปวิ่งเล่นกับเจ้านาย ส่วนคนที่เลี้ยงแมวก็ต้องหมั่นเล่นกับพวกมันด้วยเช่นกัน ซึ่งการใช้ของเล่นอย่างไม้ขนนก ก็จะช่วยให้เจ้าเหมียวเพลิดเพลินกับการไล่จับได้

นอกจากนี้ การอาบน้ำ หรือแปรงขนให้กับสัตว์เลี้ยงของเราก็ช่วยทำให้พวกมันรู้สึกผ่อนคลายได้ด้วยเช่นกัน อีกทั้งยังเป็นการแสดงออกถึงความรักและความใส่ใจที่มีต่อน้องหมาน้องแมวได้เป็นอย่างดีด้วย