ผิดปกติไหม? ที่แยกซ้าย-ขวา ไม่ได้ในทันที

บนโลกใบนี้ มีผู้คนจำนวนไม่น้อยที่ประสบปัญหาเกี่ยวกับ “การแยกซ้ายขวา” จริง ๆ แล้วเรื่องซ้ายขวา เป็นเรื่องที่ใกล้ตัวมาก ๆ มากเสียจนไม่น่าจะเป็นปัญหาได้ ใครอื่นได้ยินเข้าก็คิดว่าเป็นเรื่องตลก โดยเฉพาะในผู้ใหญ่ ว่าอายุก็ไม่น้อยแล้ว แต่ทำไมถึงยังมีปัญหากับเรื่องเล็ก ๆ กับซ้ายขวาอยู่ล่ะ?

แต่จริง ๆ แล้ว ปัญหานี้ไม่ใช่เรื่องตลกสำหรับคนที่เป็น ใช่แล้ว! ปัญหานี้มันมีอยู่จริง ๆ แล้วก็มีอยู่ไม่น้อยเลยด้วย และพบในผู้หญิงเป็นส่วนใหญ่ แล้วแบบนี้สงสัยไหม ว่าทำไมบางคนถึงแยกซ้ายแยกขวาไม่ได้ในทันที

ความผิดปกติในการแยกซ้ายขวา

จะมีคนอยู่กลุ่มหนึ่งที่มีปัญหาในการ “แยกซ้ายขวา” ถ้าไปบอกซ้ายหรือขวากับคนกลุ่มนี้ จะพบว่าเขาต้องหยุดคิดครู่หนึ่งก่อนจะบอกทิศทางได้ บางคน (ที่ถนัดขวา) ต้องยกมือข้างหนึ่งขึ้นมา แล้วบอกตัวเองในใจว่าใช้มือข้างนี้เขียนหนังสือไหม ถ้าใช่ด้านนี้ก็คือด้านขวา! พูดง่าย ๆ ก็คือ คนกลุ่มนี้ไม่สามารถบอกได้ในทันทีว่าฝั่งไหนเป็นฝั่งซ้าย ฝั่งไหนเป็นฝั่งขวา เขาต้องใช้เวลาพิจารณาอยู่ครู่หนึ่งถึงจะบอกได้

การรับรู้ซ้ายขวานั้น เป็นกระบวนการทำงานของระบบประสาท เช่นเดียวกันกับความสามารถในด้านอื่น ๆ เช่น ประสาทสัมผัส การมองเห็น ภาษา ตรรกะ และความจำ

ความผิดปกติในการแยกซ้ายขวา พบในผู้หญิงมากกว่าผู้ชาย เพราะปกติแล้ว สมองซีกซ้ายจะควบคุมการทำงานของร่างกายด้านขวา และสมองซีกขวาก็จะควบคุมการทำงานของร่างกายด้านซ้าย ซึ่งผู้หญิงจะใช้สมองทั้งสองซีกไปพร้อม ๆ กัน ทำให้เกิดอาการสับสนได้ง่ายเวลาแยกซ้ายขวา ในขณะที่ผู้ชายจะใช้สมองทีละซีก จึงมีโอกาสสับสนเรื่องซ้ายขวาได้น้อยกว่าผู้หญิง

ทฤษฎีสมองซีกซ้ายและสมองซีกขวานี้ พบในปี 1960 โดยนักจิตวิทยาทางประสาท Roger W. Sperry งานวิจัยของเขาพบว่าสมองซีกซ้ายจะควบคุมร่างกายซีกขวา กลับกันสมองซีกขวาจะควบคุมการทำงานของร่างกายซีกซ้าย นี่คือสาเหตุที่ว่าหากสมองซีกซ้ายได้รับการกระทบกระเทือนจนเกิดความเสียหาย จะส่งผลกระทบต่อร่างกายด้านขวา

คนที่มีปัญหานี้ เมื่อพูดคุยกับคนใกล้ตัว คุณอาจจะรู้สึกว่าตัวเองผิดปกติ เพราะคนใกล้ตัวไม่มีใครเป็นแบบนั้น แต่ในความเป็นจริง มีคนจำนวนไม่น้อยที่มีอาการสับสนซ้ายขวาแบบนี้เช่นเดียวกับคุณ ต้องใช้เวลาราว ๆ 1-2 วินาที หรือต้องยกมือมาเทียบว่ามือข้างไหนใช้เขียนหนังสือก่อนถึงจะบอกได้ มันเป็นความผิดปกติก็จริง แต่ไม่ใช่เรื่องร้ายแรงอะไร หากคุณยังใช้ชีวิตประจำวันได้เป็นปกติ แต่ถ้าคุณเป็นคนที่ไม่สามารถแยกซ้ายขวาได้เลยจริง ๆ หรือต้องใช้เวลานานก็ยังสับสนอยู่ ลักษณะนี้มีผลกระทบต่อการใช้ชีวิตประจำวัน อาจต้องไปพบแพทย์เพื่อปรึกษาปัญหา

สับสนซ้ายขวา เป็นเรื่องร้ายแรงสำหรับบางคน

ในคนปกติ ที่ไม่สามารถแยกซ้ายขวาไม่ได้ในทันที คุณก็ยังใช้ชีวิตประจำวันได้ปกติ ไม่มีปัญหาอะไรนอกจากใช้เวลาคิดนานไปหน่อย หรือมักจะเดินหลงทิศหลงทางเป็นประจำ แต่ปัญหานี้เป็นปัญหาร้ายแรงกับคนบางกลุ่มอาชีพ เช่น หมอ พยาบาล หรือคนที่ต้องขับรถ เพราะอาการที่ไม่สามารถแยกซ้ายหรือขวาออกในทันทีนี้ มันอาจส่งผลถึงชีวิตตัวคุณเองและของผู้อื่นด้วย

ในกรณีของหมอหรือพยาบาล การที่ไม่สามารถแยกซ้ายขวาออกจากกันได้ในทันทีนี้ เป็นอุปสรรคต่อการทำงานเป็นอย่างมาก ประการแรก ขั้นตอนการทำงานปกติของอาชีพนี้ก็ค่อนข้างที่จะซับซ้อนและต้องใช้สมาธิ บวกกับสภาพแวดล้อมของโรงพยาบาลที่มีความวุ่นวายอยู่ตลอดเวลา ก็อาจถูกรบกวนสมาธิได้อย่างง่ายดาย ในสถานการณ์ที่ต้องตัดสินใจเรื่องเร่งด่วนเช่นการผ่าตัดช่วยชีวิต พร้อมกับสับสนซ้ายขวาไปด้วย ยิ่งทำให้กดดัน เครียด บางคนถึงขั้นสติกระเจิดกระเจิง ต้องหยุดนิ่งอยู่นานเป็นนาทีเพื่อให้จิตใจสงบลง

ประการที่สอง เนื่องจากการทำงานของหมอและพยาบาลจะต้องหันหน้าหาผู้ป่วย ซ้ายขวาของหมอกับซ้ายขวาของคนป่วยมันอยู่คนละด้านกัน! ด้านขวาของหมอจะเป็นด้านซ้ายของผู้ป่วย ในสถานการณ์แบบนี้ การสับสนจะยิ่งน่ากังวล เพราะอาจทำให้เกิดความผิดพลาดขึ้นได้ เช่น การผ่าตัดไตผิดข้าง หรือการตัดขาผิดข้าง (แม้ว่าจะวางแผนการทำงานอย่างเป็นระบบแล้วก็ตาม) ความผิดพลาดนี้สร้างความเสียหายไม่น้อยเลย

หรือในกรณีของคนที่ขับรถ การที่ไม่สามารถแยกทิศทางซ้ายขวาได้ในทันที มีผลต่อการตัดสินใจเลือกทิศทางบนท้องถนน ในสถานการณ์กระชั้นชิดที่ต้องตัดสินใจแล้วเกิดสับสนซ้ายขวาขึ้นมา การหักพวงมาลัยกะทันหัน หรือชะลอรถเพื่อพิจารณาซ้ายขวาก่อน เสี่ยงทำให้เกิดอุบัติเหตุได้

อย่างไรก็ดี มีคนที่พยายามหาเทคนิคช่วยเหลือคนกลุ่มนี้ ให้สามารถแยกซ้ายขวาได้ง่ายและเร็วขึ้น โดยกางนิ้วโป้งและนิ้วชี้ออกมา มือข้างที่สร้างตัว L ได้ มือข้างนั้นก็คือมือซ้ายนั่นเอง ดังนั้น ลองมาทดสอบกันดูหน่อย ว่าคุณสามารถแยกซ้ายขวาได้ในทันทีหรือไม่ จากภาพภาพนี้ ดูรูปมือไปทีละรูป แล้วบอก “ซ้าย” หรือ “ขวา” ตามที่นิ้วชี้ชี้ (หรือจะเข้าไปเล่นที่นี่ก็ได้ จะบอกเวลาที่ใช้ตอบและนำไปประเมินผลลัพธ์ได้) ตอบให้เร็วที่สุด ถ้าต้องหยุดคิดเกือบทุกรูป หรือต้องสร้างตัว L ก่อน ก็แปลว่าคุณมีปัญหากับการแยกซ้ายขวาแล้วล่ะ!