เหตุผลดี ๆ ว่าทำไมเราจึงควรไปเดินเที่ยว “ตลาด”

เวลาที่เราวางแผนไปเที่ยวใกล้ ๆ บ้านในช่วงวันหยุดสุดสัปดาห์ เที่ยวต่างจังหวัด หรือแม้แต่เที่ยวต่างประเทศ นอกจากสถานที่ท่องเที่ยวที่เป็นแลนด์มาร์กสำคัญ ๆ แบบที่ถ้าไม่แวะไปแชะภาพเก็บไว้สักหน่อยก็เหมือนไปไม่ถึงแล้ว จุดหมายปลายทางอื่นที่ปักหมุดไว้ว่าจะไปยังมีที่ไหนอีกบ้าง ส่วนใหญ่แล้วเราก็คงจะเลือกสถานที่อื่น ๆ ตามรสนิยมการเที่ยวของตัวเอง แต่รู้อะไรไหม เสน่ห์ในการไปเที่ยวต่างถิ่น เที่ยวในที่ที่เราไม่คุ้นเคยนั้นมันอยู่ตรงไหน

คำตอบคือ การเข้าถึงความสามัญธรรมดาของท้องถิ่นนั้น ๆ สัมผัสวิถีชีวิตความเป็นอยู่แบบที่คนที่นั่นเข้าใช้ชีวิตกันแบบนั้นจริง ๆ นั่นหมายความว่าไม่ว่าจะเป็นการเที่ยวในประเทศหรือต่างประเทศ ทุกที่ล้วนมีวัฒนธรรมท้องถิ่นบางอย่างที่น่าศึกษาและค้นหาทั้งสิ้น ถ้าอยากรู้ว่าคนท้องถิ่นเขามีความเป็นอยู่อย่างไร หนึ่งในสถานที่ที่แนะนำว่าควรต้องไปเดินก็คือ “ตลาด” นั่นเอง และนี่คือเหตุผลดี ๆ ว่าทำไมเราจึงควรไปเดินตลาดในท้องถิ่นนั้น ๆ อาจเป็นตลาดตามต่างจังหวัด หรือตลาดในต่างประเทศก็ได้

แหล่งท่องเที่ยวที่เหมาะแก่การชอปปิง

ชอปปิงแปลว่าซื้อของ และตลาดก็เป็นแหล่งซื้อของนี่ถูกไหม? วิถีชีวิตของคนที่ไม่ได้อยู่ในเมืองนั้น ห้างสรรพสินค้าไม่ได้มีเกร่ออยู่ทุกหัวมุมถนน แล้วคนจะซื้อของจากที่ไหนล่ะถ้าไม่ใช่ตลาด การที่คำว่าชอปปิงมันดูไม่เข้ากับตลาดนั้น เราต้องลบภาพจำเดิม ๆ เกี่ยวกับตลาดออกก่อน ตลาดไม่ได้มีแต่ของสดอย่างเดียว แต่ตลาดมีหลายประเภท ทั้งตลาดสด ตลาดนัด ตลาดเช้า ตลาดกลางคืน ตลาดน้ำ ตลาดถนนคนเดิน หรือแม้แต่ตลาดที่ขายของเฉพาะอย่าง ซึ่งทุกตลาดล้วนมี “สินค้า” ให้เลือกสรร อยากได้อะไร ลองหาพิกัดตลาดประเภทนั้น เราก็จะได้สิ่งที่ต้องการ

รากเหง้าวิถีชีวิตของชุมชน

ตลาดกับชุมชนเป็นของคู่กัน คนที่ไม่ได้อยู่ในเมือง ส่วนใหญ่เขาจะซื้อของจากตลาด เมื่อมีโอกาสได้ไปท่องเที่ยวท้องถิ่น ต้องแวะไปเดินตลาดในชุมชน ที่นี่แหละเป็นรากเหง้าที่แท้จริงของชุมชน แหล่งวิถีชีวิตที่เราสามารถสัมผัสและดื่มด่ำความเป็นท้องถิ่น เนื่องจากตลาดไม่ได้มีความสำคัญแค่ในมิติทางธุรกิจ ที่เป็นสถานที่ซื้อขายแลกเปลี่ยนสินค้าต่าง ๆ เท่านั้น แต่มิติทางสังคมและวัฒนธรรม ตลาดเป็นที่ที่ผู้คนมักจะมาพบปะกันเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลบางอย่าง มีกิจกรรมที่คนในชุมชนทำด้วยกัน ตลาดจึงเป็นภาพสะท้อนของวิถีชีวิตโดยรวมของคนในชุมชนทุกยุคทุกสมัย

ที่เที่ยวที่เราไม่อดตาย

ขึ้นชื่อว่าไปเดินตลาด มีหรือที่เราจะอดตาย เพราะไม่ว่าจะตลาดแบบไหนก็มีของกินให้เราได้แวะฝากท้อง ยิ่งในเมืองไทยนั้นโดดเด่นเรื่องสตรีทฟู้ด เราสามารถเดินกินได้แทบจะตลอดทางเลยทีเดียว ดังนั้น ต่อให้หิ้วท้องหิวมาจากไหน มาเดินตลาดได้อิ่มหมีพีมันแน่นอน อาหารในตลาดชุมชนมักจะเป็นพวกอาหารพื้นเมืองหรืออาหารท้องถิ่นที่ไม่ได้หากินได้ทั่วไป บางอย่างมีเฉพาะพื้นที่ตลาดนี้ตลาดเดียวเลยด้วยซ้ำ ซึ่งส่วนใหญ่พ่อค้าแม่ขายจะทำเองขายเอง พิถีพิถันตั้งแต่ตอนเลือกวัตถุดิบ ฉะนั้น หิวเมื่อไรจงแวะไปเดินตลาด ยิ่งตลาดเช้ากับตลาดกลางคืน อาหารจัดว่าเด็ด

แหล่งพักผ่อนหย่อนใจ

สายเที่ยวที่เน้นหาเดินตลาดตลอดก็จะรู้ดี ว่าแม้ตลาดส่วนใหญ่จะไม่มีแอร์ อากาศก็ร้อนอบอ้าว เดินนาน ๆ ก็เหนื่อยก็เมื่อย แต่เรากลับเดินแวะร้านนั้นออกร้านโน้นเข้าร้านนี้ได้เรื่อย ๆ โดยไม่บ่น โดยเฉพาะพวกตลาดนัด ตลาดถนนคนเดิน ตลาดกลางคืน ตลาดขายของเฉพาะ ร้านที่ส่อง ๆ ราคาไว้แล้วข้ามไปก่อน หรือของกินสารพัดที่น่าตื่นตาตื่นใจ ให้เดินวนกลับมาอีกรอบก็ยังไหว เพราะจริง ๆ แล้วการเดินตลาดทำให้เรารู้สึกผ่อนคลาย มีอำนาจควบคุมการจับจ่ายใช้สอยและตัดสินใจซื้อด้วยตนเอง รู้ตัวอีกทีก็ของเต็มมือแล้ว ได้พักผ่อนหย่อนใจและบำบัดความเครียดของแท้

มนต์ขลังจากความเก่าแก่

ตลาดที่อยู่ในชุมชนหรือท้องถิ่น ก็มักจะอยู่ร่วมสมัยในพื้นที่นั้น ๆ มาเป็นเวลานานแล้ว ประมาณว่าที่ไหนที่มีคนไปตั้งรกราก ไม่นานหลังจากนั้นตลาดก็จะตามมา เพราะคนต้องจับจ่ายใช้สอยข้าวของต่างไปอุปโภคบริโภค การมีตลาดในบริเวณใกล้เคียงจะช่วยให้คนในชุมชนเดินทางมาซื้อของได้สะดวกขึ้น ถ้ามีโอกาสได้ไปเดินตลาดที่ขึ้นชื่อเรื่องความเก่าแก่ ตลาดที่อยู่คู่กับท้องถิ่นมาเป็นเวลานาน ก็อาจจะไปเจอเข้ากับร้านขายอาหารหรือสิ่งของที่สืบทอดส่งต่อกันมาหลายชั่วอายุคน สัมผัสได้ถึงมนต์ขลังของความคลาสสิกที่ไม่ได้จางหายไปตามยุคสมัยใหม่ ๆ เลย