สร้างวงล้อสุ่ม
ปฏิทิน 256712 ชื่อของดวงจันทร์เต็มดวงกับตำแหน่งบนท้องฟ้า
ตำแหน่งของดวงจันทร์ในแต่ละวันนั้นจะมีอยู่ด้วยกัน 27 ตำแหน่ง เรียกว่า #เรือนจันทร์ (Lunar houses หรือ Lunar Mansion) ตามกลุ่มดาวนักษัตรดาราศาสตร์อินเดียโบราณ และในรอบ 1 ปี ดวงจันทร์จะเต็มดวงทั้งหมด 12 ครั้ง แต่ละครั้งจะมีชื่อเรียกตามกลุ่มดาวนักษัตรที่แตกต่างกัน และลงท้ายชื่อด้วยคำว่ามาส (มาสหมายถึงเดือน) ดังนี้
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 1 (เดือนอ้าย) จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวนายพราน (Orion) เรียกว่า มฤคศิรมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 2 (เดือนยี่) จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวปู (Cancer) เรียกว่า ปุษยมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 3 จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวสิงโต (Leo) เรียกว่า มาฆมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 4 จะเต็มระหว่างกลุ่มดาวสิงโต (Leo) กับกลุ่มดาวหญิงสาว (Virgo) เรียกว่า ผัคคุณมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 5 จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวหญิงสาว (Virgo) เรียกว่า จิตรมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 6 จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวคันชั่ง (Libra) เรียกว่า วิสาขมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 7 จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวแมงป่อง (Scorpius) เรียกว่า เชษฐมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 8 จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวคนยิงธนู (Sagittarius) เรียกว่า อาสาฬหมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 9 จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวนกอินทรี (Aquila) เรียกว่า ศราวณมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 10 จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวม้าปีก (Pegasus) เรียกว่า ภัทรบทมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 11 จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาวแกะ (Aries) เรียกว่า อัศวยุชมาส
- ดวงจันทร์เต็มดวงในวันขึ้น 15 ค่ำเดือน 12 จะเต็มดวงใกล้กับกลุ่มดาววัว (Taurus) เรียกว่า กฤตติกามาส
ตำแหน่งของดวงจันทร์ที่เต็มดวงในบางตำแหน่งจะถูกใช้เป็นชื่อเรียกของวันสำคัญทางพุทธศาสนาด้วยได้แก่
- มาฆมาส เรียกว่า วันมาฆบูชา ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 3
- วิสาขมาส เรียกว่า วันวิสาขบูชา ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 6
- อาสาฬหมาส เรียกว่า วันอาสาฬหบูชา เป็นต้น ตรงกับวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 8
นอกจากนี้ยังมีตำแหน่งที่น่าสนใจอีกหนึ่งตำแหน่ง นั่นคือ เมื่อดวงจันทร์เต็มดวงปรากฏบริเวณกลุ่มดาววัว (ใกล้กับกระจุกดาวลูกไก่) หรือ กฤตติกามาส ก็จะถือว่าวันนั้นเป็นวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 12 หรือ วันลอยกระทงนั่นเอง
เรียบเรียง: อดิศักดิ์ สุขวิสุทธิ์ - เจ้าหน้าที่สารสนเทศดาราศาสตร์ สดร.
