พฤติกรรมก้าวร้าวของวัยรุ่น และโรค Conduct Disorder

วัยรุ่น ถือเป็นช่วงสุดท้ายของการรู้จักและสร้างตัวตน ก่อนที่จะเป็นผู้ใหญ่ที่มีบุคลิกภาพที่ชัดเจนและมั่นคงตามหลักจิตวิทยา ถือเป็นช่วงเครียดและหัวเลี้ยวหัวต่อ เป็นเรื่องปกติและจำเป็นที่วัยรุ่นจะแสวงหาและทดลองประสบการณ์ต่าง ๆ บางครั้งเป็นประสบการณ์ที่ต่อต้านกฎเกณฑ์เดิม ๆ ทำให้วัยรุ่นบางคนอาจมีพฤติกรรมก้าวร้าว รุนแรง ทีนี้มาดูว่าปัจจัยอะไรที่ทำให้วัยรุ่นมีพฤติกรรมดังกล่าว

ปัจจัยภายนอกหรือปัจจัยทางสังคม

ปัจจัยนี้เกิดจากการที่เด็กมีโอกาสที่จะพบกับความรุนแรงมากขึ้นผ่านทางสื่อ เกม ภาพยนตร์ และข่าวต่าง ๆ (ข่าวที่มีความรุนแรงซ้ำ ๆ บ่อย ๆ) เพราะมีตัวอย่างจากงานวิจัยของสหรัฐอเมริกาฉบับหนึ่งพบว่า การให้เด็กอายุ 3 ปี ดูวิดีโอเกี่ยวกับเรื่องที่มีความก้าวร้าว กับอีกคนหนึ่งที่ดูวิดีโอสารคดี แล้วสังเกตพฤติกรรมของเด็ก เมื่อทดลองหยิบของจากมือของเด็ก พบว่าเด็กที่ดูวิดีโอภาพที่ก้าวร้าวจะแสดงอาการเหวี่ยงตัว ไม่พอใจมากกว่าเด็กที่ดูวิดีโอสารคดี

ปัจจัยทางครอบครัวและคนใกล้ชิด

ปัจจัยนี้พบว่าเด็กที่มาจากครอบครัวที่ทะเลาะเบาะแว้ง ใช้ความรุนแรงแตกแยก เด็กมีแนวโน้มที่จะแสดงความรุนแรงมากขึ้น ปัจจัยในตัวเด็กเอง เช่น แนวโน้มของบุคลิกภาพที่ติดตัวมาตั้งแต่เด็ก ได้แก่ ระดับสติปัญญาภาวะทางสมอง เช่นสมาธิสั้น ออทิสติก และแนวโน้มของอุปนิสัยก้าวร้าว เนื่องจาก พื้นฐานอารมณ์

ทั้งสองปัจจัยที่ทำให้เด็กก้าวร้าวรุนแรงนั้น ผู้ใหญ่จะมีส่วนช่วยได้มาก คือ ต้องเข้าใจและยอมรับพัฒนาการของวัยรุ่น ช่วยหาโอกาสให้เขาได้เรียนรู้จากประสบการณ์ต่าง ๆ และคอยระวังประสบการณ์ที่อันตราย โดยให้คำปรึกษาให้วัยรุ่นเข้าใจว่าเพราะเหตุใดทำไมถึงอันตราย ช่วยให้วัยรุ่นมีกลุ่มที่สนิทสนมและดูแลกันเกี่ยวกับภยันตรายต่าง ๆ เช่น ยาเสพติด จากเหตุการณ์ที่วัยรุ่นชาวเกาหลี นำปืนมายิงแฟนสาวและตนเองจนเสียชีวิตนั้น เป็นเรื่องที่ควรระวังและไม่ควรจะเกิดขึ้นซ้ำ ดังนั้น ทำอย่างไรเราจึงจะทราบก่อนล่วงหน้าได้

อาการ Conduct Disorder

ขณะเดียวกันเมื่อสังเกตและพบว่าวัยรุ่นที่อยู่ในปกครองของคุณมีความก้าวร้าวรุนแรงมากผิดปกติ อาจเป็นอาการของ Conduct Disorder หรือพฤติกรรมเกเร รุนแรง ซึ่งอาการของ Conduct Disorder อาจแตกต่างกันตามอายุของเด็กและความรุนแรงของโรค

โดยกลุ่มพฤติกรรมที่มักพบ ได้แก่ พฤติกรรมก้าวร้าว คุกคามหรือรังแกผู้อื่น ทำร้ายร่างกายผู้อื่น ทารุณสัตว์ หรือล่วงละเมิดทางเพศผู้อื่น ทำลายข้าวของ หรือลอบวางเพลิงโดยเจตนา โกหกบ่อย ๆ ลักขโมย ย่องเบา หรือปลอมแปลงสิ่งของ ไม่ปฏิบัติตามกฎระเบียบหรือมีพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมกับวัย เช่น หนีโรงเรียน หนีออกจากบ้าน ก่อกวนผู้อื่น มีพฤติกรรมทางเพศที่ไม่เหมาะสม ดื่มแอลกอฮอล์ หรือใช้สารเสพติด เป็นต้น

อย่างไรก็ตาม อาการของ Conduct Disorder ส่วนใหญ่อาจพบได้ในเด็กทั่วไป แต่หากพบพฤติกรรมดังกล่าวอยู่บ่อย ๆ จนผิดปกติ ผู้ปกครองอาจพาบุตรหลานไปพบแพทย์เพื่อปรึกษาหรือรับการตรวจโดยเร็ว เนื่องจากการรักษา Conduct Disorder ตั้งแต่เนิ่น ๆ อาจช่วยชะลอการดำเนินของโรคและลดความรุนแรงของพฤติกรรมที่เกิดขึ้น