ถูกผึ้งต่อยปฐมพยาบาลอย่างไรให้ปลอดภัย ?

ช่วงฤดูร้อนหรือฤดูที่มีดอกไม้บาน เรามักจะพบเห็นผึ้งบินว่อนอยู่ทั่วไป แม้ว่าผึ้งจะเป็นแมลงที่มีประโยชน์ต่อระบบนิเวศ แต่ก็อาจเป็นอันตรายหากเราถูกต่อย โดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับผู้ที่แพ้พิษผึ้ง ดังนั้นหากคุณหรือคนรอบข้างถูกผึ้งต่อย การปฐมพยาบาลอย่างถูกวิธีและรวดเร็วจึงเป็นสิ่งสำคัญ ซึ่งเรารวบรวมวิธีปฐมพยาบาลที่ถูกต้องมาให้แล้วในบทความนี้

1.ประเมินสถานการณ์เบื้องต้น

เมื่อถูกผึ้งต่อย ก่อนจะไปถึงขั้นตอนการปฐมพยาบาล สิ่งแรกที่ควรทำคือการประเมินสถานการณ์อย่างรวดเร็ว หากอยู่ในบริเวณที่มีผึ้งหลายตัว ให้รีบออกจากพื้นที่นั้นทันที เนื่องจากผึ้งจะปล่อยฟีโรโมนเพื่อดึงดูดผึ้งตัวอื่น ๆ มาต่อยเพิ่มเติม การเคลื่อนที่อย่างช้า ๆ และสงบนิ่งจะช่วยลดโอกาสการถูกต่อยซ้ำได้

2.กำจัดเหล็กในออก

ขั้นตอนต่อไปคือการตรวจสอบว่ามีเหล็กในยังคาอยู่ที่บริเวณที่ถูกต่อยหรือไม่ เพราะผึ้งจะทิ้งเหล็กในไว้ที่ผิวหนังหลังจากต่อย ซึ่งจะยังคงปล่อยพิษต่อไปแม้ว่าผึ้งจะบินจากไปแล้ว วิธีที่ถูกต้องในการกำจัดเหล็กในคือการใช้วัตถุที่มีขอบตรง เช่น บัตรเครดิตหรือเล็บมือ ขูดออกอย่างเบามือ โดยระวังไม่ให้บีบถุงพิษที่ติดอยู่กับเหล็กใน เพราะอาจทำให้พิษถูกปล่อยออกมามากขึ้น

3.ล้างบริเวณที่ถูกต่อยให้สะอาด

หลังจากกำจัดเหล็กในแล้ว หลังถูกผึ้งต่อย ขั้นตอนต่อไปในการปฐมพยาบาล คือการล้างบริเวณที่ถูกต่อยด้วยน้ำสะอาดและสบู่อ่อน ๆ เพื่อทำความสะอาดและลดโอกาสการติดเชื้อ จากนั้นให้ประคบเย็นบริเวณที่ถูกต่อยเพื่อลดอาการบวมและปวด โดยใช้ถุงน้ำแข็งหรือผ้าเย็นประคบเป็นเวลา 10-15 นาที ทำซ้ำทุก 1-2 ชั่วโมงตามความจำเป็น

4.การใช้ยาบรรเทาอาการ

ในกรณีที่มีอาการปวดหรือคันมาก สามารถใช้ยาแก้ปวดที่ไม่ใช่แอสไพริน เช่น พาราเซตามอล หรือยาแก้แพ้ชนิดรับประทานเพื่อบรรเทาอาการได้ นอกจากนี้ การทายาแก้แพ้หรือยาทาสเตียรอยด์เฉพาะที่ก็สามารถช่วยลดอาการคันและบวมได้เช่นกัน

อย่างไรก็ตาม มีบางกรณีที่การถูกผึ้งต่อยแล้วไม่สามารถปฐมพยาบาลด้วยตัวเองได้ เพราะอาจเป็นอันตรายร้ายแรงและต้องได้รับการรักษาทางการแพทย์โดยด่วน โดยเฉพาะในผู้ที่แพ้พิษผึ้งอย่างรุนแรง หรือถูกต่อยหลายจุดพร้อมกัน อาการที่บ่งชี้ว่าควรรีบไปพบแพทย์ทันที ได้แก่

• หายใจลำบาก หรือมีเสียงหวีดในลำคอ
• บวมที่ลิ้น คอ หรือใบหน้า
• เวียนศีรษะ หน้ามืด หรือหมดสติ
• คลื่นไส้ อาเจียน หรือท้องเสียอย่างรุนแรง
• ใจสั่น หรือหัวใจเต้นผิดจังหวะ
• ผื่นลมพิษขึ้นทั่วร่างกาย

การถูกผึ้งต่อย แม้จะเป็นเรื่องที่ไม่พึงประสงค์ แต่หากเรารู้วิธีปฐมพยาบาลที่ถูกต้องและรวดเร็ว ก็สามารถลดความเสี่ยงและความรุนแรงของอาการได้มาก การเตรียมพร้อมด้วยความรู้และอุปกรณ์ปฐมพยาบาลเบื้องต้น รวมถึงการระมัดระวังและหลีกเลี่ยงสถานการณ์เสี่ยง จะช่วยให้เราสามารถใช้ชีวิตกลางแจ้งได้อย่างปลอดภัยและมีความสุขมากขึ้น