เคล็ดลับในการจัดสวนเพื่อประหยัดพลังงาน

สวนบ้านเดี่ยว

บริเวณหน้าบ้านเป็นจุดที่ต้องการให้สวย จึงควรจัดเป็นสวนหย่อม แต่ไม่ควรมีต้นไม้ที่ทึบมากเกินไป จนไม่สามารถมองเห็นหน้าบ้าน การเลือกพันธ์ไม้ควรเลือกที่เหมาะสมกับทิศทางแสงแดด เช่น ถ้าหน้าบ้านหันไปทางทิศตะวันตกแสงแดดจะส่องเข้ามาในบ้านในช่วงบ่าย ควรเลือกปลูกต้นไม้ที่สามารถบังผนังบ้านกันไม่ให้ร้อน ถ้าหน้าบ้านมีพื้นที่มากพอควรปลูกต้นไม้ที่ให้ร่มเงา เช่น พิกุล จำปี ปีป ถ้าบ้านที่มีพื้นที่น้อยให้เลือกปลูกต้นไม้ที่ไม่กินพื้นที่มากแต่ให้ร่มเงาดี เช่น ต้นไม้ตระกูลหมากหรือปาล์ม เช่น หมากเขียว หมากเหลือง หรือหมากนวล เพราะว่าไม้ประเภทนี้มีขนาดไม่ใหญ่มากนัก และรากจะไม่รบกวนโครงสร้างของบ้าน ถ้าหน้าบ้านหันไปทางทิศตะวันออกหรือทิศเหนือ ปัญหาเรื่องแสงแดดจะมีน้อย ควรเลือกใช้ต้นไม้ที่มีขนาดเล็ก เช่นโมก แก้ว หรือลำดวน การทำสวนหย่อมหน้าบ้านนอกจากจะให้ความร่มรื่นแล้ว ยังทำให้ลดการใช้แอร์หรือพัดลมลงได้

สวนทาวน์เฮ้าส์

ทาวน์เฮ้าส์โดยทั่วไปมีที่ค่อนข้างจำกัดประมาณ ๘ ตารางเมตร จึงต้องใช้พื้นที่ให้คุ้มที่สุด เช่น อาจปลูกพืชคลุมดิน เช่นหนวดปลาดุก ลิ้นมังกร หรือพลูกำมะหยี่ ซึ่งจะให้ความเขียวและชุ่มชื้นบนดิน ทำให้รู้สึกเย็นสบาย ขณะที่พื้นที่ส่วนใหญ่อาจปูด้วยวัสดุแข็ง เช่น อิฐดินเผา ศิลาแลง ส่วนการปลูกต้นไม้ยืนต้นนั้น ควรเป็นไม้ขนาดกลาง เช่น โมก แก้ว รำเพย แก้วเจ้าจอม พุด ดอกแก้ว ดอกพุดจีบ

สวนหอพัก

การจัดสวนตรงระเบียงมีพื้นที่ค่อนข้างแคบ ประมาณ ๑.๕๐ X ๒ เมตร เราสามารถจัดเป็นที่พักผ่อนได้ด้วยการจัดเก้าอี้และต้นไม้ชิดข้างฝา จำทำให้ดูพื้นที่กว้างขึ้น ควรใช้วัสดุที่มีน้ำหนักเบา เคลื่อนย้ายได้สะดวก เช่น กะบะ กระถางพลาสติก ต้นไม้ที่ใช้ควรเป็นต้นไม้ที่ดูแลง่าย มีความต้องการแสงไม่มากนัก แต่ถ้ามีแสงแดดส่องเข้าถึงอาจจะใช้เป็นไม้ดอกก็ได้

สวนอาคารชุดหรือคอนโดมิเนียม

การจัดสวนของอาคารชุดนี้คล้ายๆ กับของหอพัก เพียงแต่ว่าถ้าเป็นเจ้าของเอง ก็ไม่ต้องคำนึงถึงการเคลื่อนย้าย อาจมีการยกระดับตรงพื้นที่มีชุดนั่งเล่น กะบะต้นไม้อาจให้ใหญ่ขึ้น ทำโครงไม้ระแนงเพื่อใช้แขวนต้นไม้หรือปลูกไม้เลื่อย ถ้ามีแสงแดดพอ ใกล้เคียงกับสวนอาคารชุด เพียงแต่ว่า อาคารพาณิชย์มักจะมีเหล็กดัด อาจจะออกแบบเหล็กดัดให้ดูสวยงามน่าดู ใช้เป็นที่เลื่อยของต้นไม้ ใช้วางกะบะต้นไม้ได้ หากบริเวณนั้นมีแสงแดดน้อย ก็ไม่ควรเลือกต้นไม้ขนาดใหญ่เกินไป เพื่อการเคลื่อนย้ายให้ได้รับแสง ส่วนพื้นจะปูด้วยกระเบื้องหรือไม้ ขึ้นอยู่กับรสนิยมและความเหมาะสมของทิศทาง เล็บมือนาง บัว

อย่างไรก็ตามเราสามารถสร้างสวนได้ตามความชอบและความเหมาะสมในที่พักของเรา โดยสวนอาจมีเพียงต้นไม้เพียง ๒ - ๓ ต้น อ่างน้ำเล็กๆ เก้าอี้สักตัว ก็เพียงพอแล้วสำหรับคลายเครียด ดังนั้นขนาดจึงไม่ถือว่าเป็นอุปสรรค

โดย พี่ทิพ

ข้อมูล: อาจารย์ยุพดี เลื่อนฉวี