วันงดสูบบุหรี่โลก 2567 คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก และประวัติ
วันงดสูบบุหรี่โลก ตรงกับวันที่ 31 พฤษภาคม ของทุกปี โดยเริ่มมีการจัดงานตั้งแต่ปี ค.ศ.1988 โดยองค์การอนามัยโลก เนื่องจากเล็งเห็นอันตรายของบุหรี่ต่อสุขภาพ ของผู้สูบบุหรี่และผู้ไม่สูบบุหรี่แต่ได้รับควันบุหรี่ การจัดงานวันงดสูบบุหรี่โลกก็เพื่อกระตุ้นให้ผู้สูบบุหรี่เลิกสูบ และให้รัฐบาลชุมชนและประชากรโลก ตระหนักถึงความสำคัญและเข้าร่วมกิจกรรม
ประวัติวันงดสูบบุหรี่โลก
วันงดสูบบุหรี่โลก จัดขึ้นครั้งแรกในวันที่ 31 พฤษภาคม ค.ศ.1988 โดยองค์การอนามัยโลก เนื่องจากเล็งเห็นอันตรายของบุหรี่ต่อสุขภาพของผู้สูบบุหรี่และผู้ไม่สูบบุหรี่แต่ได้รับควันบุหรี่
องค์การอนามัยโลกระบุชัดเจนว่า การสูบบุหรี่เป็นสาเหตุสำคัญของการป่วยและเสียชีวิตก่อนวัยอันควรที่สามารถป้องกันได้ และกำหนดให้ วันที่ 31 พฤษภาคม ของทุกปีเป็นวันงดสูบบุหรี่โลก (World No Tobacco Day) มีการกำหนดคำขวัญในการรณรงค์เพื่อการไม่สูบบุหรี่ในแต่ละปี โดยมีอนุสัญญาควบคุมยาสูบและแสดงโทษของยาสูบ เพื่อแนะนำให้แต่ละประเทศ ใช้ซองบุหรี่แบบเรียบเพื่อแสดงภาพคำเตือนบนซองบุหรี่
บุหรี่ เป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับต้นๆ ของโลก ส่งผลเสียต่อสุขภาพทั้งผู้สูบและผู้ได้รับควันบุหรี่ secondhand smoke องค์การอนามัยโลกประมาณการว่า การเสียชีวิตจากบุหรี่ทั่วโลกมีจำนวนมาก
การเลิกสูบบุหรี่ เป็นสิ่งที่ดีที่สุดที่ผู้สูบสามารถทำได้เพื่อสุขภาพ การเลิกสูบบุหรี่ช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคร้ายต่างๆ เช่น โรคมะเร็งปอด โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง โรคถุงลมโป่งพอง โรคเรื้อรังต่างๆ และช่วยให้มีสุขภาพดีขึ้น มีอายุยืนยาวขึ้น ประหยัดค่าใช้จ่าย
สัญลักษณ์ของวันงดสูบบุหรี่โลก
ดอกลีลาวดี (ดอกลั่นทม) เป็นสัญลักษณ์ของ "วันงดสูบบุหรี่โลก" หมายถึง การขจัดสิ่งที่ไม่ดีออกไปจากตัวเรา
ดอกลีลาวดี เป็นดอกไม้ที่มีความหมายถึง การมีแต่ความสุข ชื่อเดิมนั้น คือ ดอกลั่นทม ซึ่งเมื่อก่อนทุกคนจะเข้าใจว่า เป็นดอกไม้อัปมงคล ไม่นิยมปลูกในบ้าน ปลูกแล้วมีแต่ความทุกข์ระทม แต่ถ้าศึกษาด้านภาษาจริงๆ คำว่า ลั่นทม เป็นคำผสมจาก ลั่น+ทม
- ลั่น = ละทิ้ง เลิก
- ทม = ความระทม
รวมความของดอกไม้ประจำวันงดสูบบุหรี่ได้ว่า ละทิ้งความระทม ความเศร้าหมองต่างๆ นั่นก็คือให้มีความสุข สดใส และพอใกล้จะถึงวัน ที่ 31 พฤษภาคม ของทุกปี จะมีกิจกรรมต่างๆ เพื่อกระตุ้นเตือนให้ผู้สูบบุหรี่ที่พยายามที่จะเลิกสูบบุหรี่ ทั้งหน่วยงานภาครัฐ, หน่วยงานสาธารณสุขทุกแห่ง, ร้านอาหารต่างๆ, ตลอดจนหน่วยงานทีมีความสนใจ ได้ร่วมกันรณรงค์ให้เลิกสูบบุหรี่ บางหน่วยงานจะมีการจัดขบวนมอบของกระตุ้นกำลังใจเพื่อวันที่ไร้บุหรี่ จัดเพื่อสำหรับผู้ที่ตั้งใจจะเลิกบุหรี่อย่างแท้จริง
คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก 2567 คือ "ร่วมปกป้องเด็กและเยาวชนจากบุหรี่ไฟฟ้า"
คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ของแต่ละปี
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2567 คือ "ร่วมปกป้องเด็กและเยาวชนจากบุหรี่ไฟฟ้า"
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2566 คือ "บุหรี่ไฟฟ้ามีสารพิษ เสพติด อันตราย"
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2565 คือ "บุหรี่ทำลายสิ่งแวดล้อม"
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2564 คือ "เลิกสูบ ลดเสี่ยง คุณทำได้"
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2563 คือ ”ติดบุหรี่ ติดโควิด เสี่ยงตายสูง” #เลิกสูบลดเสี่ยง
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2562 คือ บุหรี่เผาปอด (Tobacco burns your lungs)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2561 คือ บุหรี่ตัวร้าย ทำลายหัวใจ (Tobacco Break Heart)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2560 คือ บุหรี่ ภัยคุกคามต่อการพัฒนา (Tobacco - a threat to development)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2559 คือ ซองบุหรี่แบบเรียบ ลดภัยเงียบ ลดโรค (Get ready for plain packaging)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2558 คือ หนุนกฏหมายบุหรี่ใหม่ เพื่อคุณภาพชีวิตคนไทย
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2557 คือ บุหรี่ : ภาษียิ่งเพิ่ม คนตายยิ่งลด (Raise taxes on tobacco)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2556 คือ ไม่ใช้ ไม่รับ ไม่สนับสนุนโฆษณายาสูบร้าย ทำลายชีวิต (Ban tobacco advertising, promotion and sponsorship)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2555 คือ จับตา เฝ้าระวัง ยับยั้งอุตสาหกรรมยาสูบ (Tobacco Industry Interference)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2554 คือ พิทักษ์สิทธิตามกฏหมาย มุ่งสู่สังคมไทยปลอดบุหรี่ (The WHO Framework Convention on Tobacco Control)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2553 คือ หญิงไทยฉลาด ไม่เป็นทาสตลาดบุหรี่ (Gender and tobacco with an emphasis on marketing to women)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2552 คือ บุหรี่มีพิษ ร่วมคิดเตือนภัย (Tobacco Health Warnings)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2551 คือ เยาวชนรุ่นใหม่ ร่วมใจ ต้านภัยบุหรี่ (Tobacco - Free Youth)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2550 คือ ไร้ควันบุหรี่ สิ่งแวดล้อมดี ชีวีสดใส (Smoke Free-Environtments)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2549 คือ บุหรี่ทุกชนิดนำชีวิตสู่ความตาย (Tobacco: Deadly in any form or disguise)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2548 คือ ทีมสุขภาพร่วมใจ ขจัดภัยบุหรี่ (Health Professionals and Tobacco Control)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2547 คือ ครอบครัวปลอดบุหรี่ จะมั่งมีและแข็งแรง (Tobacco and Poverty ( A Vicious Circle ))
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2546 คือ ภาพยนตร์ปลอดบุหรี่ ส่งผลดีต่อเยาวชน (Tobacco free films tobacco free fashion)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2545 คือ กีฬาปลอดบุหรี่ ส่งผลดีต่อสุขภาพ (Tobacco Free Sports - Play it clean.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2544 คือ เห็นใจคนรอบข้าง ร่วมสร้างอากาศสดใส ปลอดจากภัยควันบุหรี่ (Second-Hand Smoke : Let's Clear the Air.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2543 คือ บุหรี่คร่าชีวิต อย่าหลงผิดตกเป็นเหยื่อ (Tobacco kills don't be Duped.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2542 คือ อนาคตมีคุณค่า เมื่อบอกลา...เลิกบุหรี่ (Leave the pack behind.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2541 คือ คนรุ่นใหม่ไม่สูบบุหรี่ (Growing up without tobacco.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2540 คือ ผนึกกำลังเพื่อสังคมปลอดบุหรี่ (United for a Tobacco - free world.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2539 คือ ศิลปะและกีฬาไม่พึ่งพาบุหรี่ (Sport and the arts : play it tobacco free.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2538 คือ บุหรี่ก่อความสูญเสียมากกว่าที่คุณคิด (Tobacco costs more than you think.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2537 คือ ทุกสื่อร่วมใจต้านภัยบุหรี่ (The media against tobacco.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2536 คือ บุคลากรสาธารณสุขร่วมสร้างสรรค์สังคมปลอดบุหรี่ (Health services , our window to a tobacco - free world.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2535 คือ ที่ทำงานปลอดบุหรี่ สุขภาพดี ชีวีปลอดภัย (Tobacco free work places : Safer and healthier.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2534 คือ สถานที่สาธารณะและยวดยานปลอดบุหรี่ (Public places and transport : Better be tobacco free.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2533 คือ เติบโตอย่างสดใส ห่างไกลจากภัยบุหรี่ (Growing up without tobacco.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2532 คือ พิษของบุหรี่ต่อสตรี ยิ่งมีมากกว่าบุรุษ (Women and Tobacco : Added risk.)
- คำขวัญวันงดสูบบุหรี่โลก ประจำปี 2531 คือ บุหรี่หรือสุขภาพ ต้องเลือกสุขภาพ (Between tobacco and the health , choose health)
โทษของบุหรี่
การสูบบุหรี่นั้นถือเป็นการทำลายสุขภาพ ทั้งต่อผู้สูบเองและผู้อยู่ใกล้ชิดที่สูดเอาอากาศที่มีควันบุหรี่เข้าไป เพราะควันบุหรี่ประกอบด้วยสารที่เป็นอันตรายต่อสุขภาพ และมีสารก่อมะเร็ง ไม่ต่ำกว่า 42 ชนิด ซึ่งสารอันตรายที่สำคัญ เช่น
- คาร์บอนมอนอกไซด์ ทำให้เม็ดเลือดแดงไม่สามารถจับออกซิเจนได้เท่ากับเวลาปกติ หากได้รับจะเกิดการขาดออกซิเจน ทำให้มึนงง ตัดสินใจช้า เหนื่อยง่าย ซึ่งเป็นสาเหตุสำคัญของโรคหัวใจ
- นิโคติน เป็นสารระเหยในควันบุหรี่ มีฤทธิ์กดประสาทส่วนกลาง มีผลต่อต่อมหมวกไต ทำให้เกิดการหลั่งอิพิเนฟริน ทำให้ความดันโลหิตสูงขึ้น หัวใจ เต้นเร็วกว่าปกติ และไม่เป็นจังหวะ หลอดเลือดที่แขนและขาหดตัว เพิ่มไขมันในเส้นเลือด (ก้นกรองไม่ได้ทำให้ปริมาณนิโคตินลดลงได้)
- ทาร์ หรือน้ำมันดินเป็นคราบมันข้นเหนียว สีน้ำตาลแก่ เกิดจากการเผาไหม้ของกระดาษและใบยาสูบ และเป็นสารก่อมะเร็งต่างๆ เช่น มะเร็งปอด, กล่องเสียง, หลอดลม. หลอดอาหาร, ไต, กระเพาะปัสสาวะ และอื่นๆ ร้อยละ 50 ของน้ำมันดินจะไปจับที่ปอด เกิดระคายเคือง ทำให้ไอเรื้อรัง มีเสมหะ
- ผู้สูบบุหรี่มีโอกาสเป็นต้อกระจก เนื่องจากสารพิษในบุหรี่จะเข้าสู่เลนส์ตา ทำให้ตาขุ่นมัว ยิ่งสูบมากก็ยิ่งมีโอกาสมาก
- เป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด บุหรี่ส่งผลให้หลอดเลือดหัวใจหดตัว เกิดการตีบตัน หากมีการออกกำลังกายหนักๆ อาจมีโอกาสเกิดหัวใจวายเฉียบพลัน
- โรคปอด โดยเฉพาะโรคมะเร็งปอด สาเหตุส่วนใหญ่มาจากการสูบบุหรี่ โดยจากข้อมูลพบว่าเพียงแค่สูบบุหรี่วันละ 1 ซอง สามารถมีโอกาสเป็นโรคมะเร็งปอดมากกว่าคนปกติถึง 10 เท่า!