ประโยชน์ของเกมกับการทำงาน เรื่องพื้นฐานที่ไม่ค่อยมีคนมอง
ถ้าพูดถึงเรื่องของเกมแล้วล่ะก็ มักจะเป็นกระแสสังคมในประเทศไทยมาโดยตลอดซึ่งมักจะเป็นในเรื่องของความ รุนแรงทั้งสิ้น และมักจะไม่ค่อยถูกนำเสนอในแง่ดีซักเท่าไหร่ ในครั้งนี้ผมเลยอยากจะมาพูดถึงอีกแง่มุมนึงซึ่งก็คือประโยชน์ต่างๆ ที่ได้จากการเล่นเกมซึ่งไม่ค่อยมีใครนำเสนอออกมาซักเท่าไหร่
หลายคนอาจจะได้ยินประโยคที่คุ้นหูกันบ่อยๆ ประมาณว่า "เล่นไปแล้วหาเงินเลี้ยงตัวเองได้ไหม" หรือว่า "เอาแต่เล่นเกม มันช่วยในเรื่องหน้าที่การงานในอนาคตรึเปล่า" ประโยคพวกนี้มักจะมาควบคู่กับ "การที่ไม่เข้าใจเกม" เลยรู้สึกว่ามันเป็นเรื่องไร้สาระ แต่ถ้าได้ลองมาสัมผัสแล้วจะรู้ว่าเกมเหล่านี้มาให้ประโยชน์มากซึ่งรวมไปถึง การทำงานอีกด้วย ประเด็นที่ผมจะกล่าวถึงก็คือประโยชน์ของเกมที่ส่งผลต่อการพัฒนาทักษะด้าน ต่างๆ ในการทำงาน เรามาดูกันว่าประโยชน์เหล่านี้มันจะมีอะไรกันบ้าง
รู้จักการวางแผนและลำดับความคิด
จุดมุ่งหมายหลักของเกมส่วนใหญ่แน่นอนว่ามันคือการ "การไปให้ถึงจุดสูงสุดของตัวเกม" เมื่อรู้จุดมุ่งหมายหลักแล้ว ขั้นต่อไปก็คือการ "ทำอย่างไรให้ชนะได้" ขั้นตอนนี้แหละคือขั้นตอนที่ทำให้ผู้เล่นได้ทำการลำดับความคิดและวางแผน เพื่อไปให้ถึงจุดสูงสุดของตัวเกม อย่างเล่นเกม MMORPG เมื่อทำการลอคอินเข้าสู่เกมแล้ว เหล่าเกมเมอร์จะเริ่มกระบวนการวางแผนการลำดับความคิดทันที อย่างเช่นวันนี้เราจะต้องเก็บเลเวลให้ได้ 5 เลเวล เราต้องทำการกำหนดสถานที่ในการเก็บเลเวลและรวมปาตี้กับคนอื่นก่อน ตามด้วยเตรียมไอเทมในการต่อสู้กับศัตรู จากนั้นก็ไปส่งเควสต์กี่ครั้งก็ว่ากันไป
และในกรณีที่มันไม่เป็นตามการวางแผนของเรา ก็ยังมีแผนสำรองเพื่อทำให้เราดำเนินงานต่อไปได้ ในกรณีที่ไม่มีแผนสำรอง สิ่งต่อมาที่จะเข้ามาในระบบความคิดก็คือ "การแก้ปัญหาเฉพาะหน้า" เพื่อทำให้เราสามารถดำเนินงานต่อไปได้
การวางแผนการและลำดับความคิด ถือว่าเป็นสิ่งสำคัญมากในการประกอบอาชีพ ถ้าเรารู้จักวางแผนการและลำดับความคิด จะทำให้เราสามารถทำงานได้รวดเร็วและมีประสิทธิภาพ รวมถึงมีไหวพริบสามารถตัดสินใจในสถานการณ์ที่ไม่คาดคิดได้อย่างรวดเร็วและ ไม่ลนลานจากการแก้ปัญหาเฉพาะหน้า การที่ไม่มีทักษะในด้านนี้นอกจากงานจะทำให้การทำงานล่าช้าแล้วยังส่งผลให้ เราทำงานไม่สำเร็จอีกด้วย
เศรษฐศาสตร์
การประกอบอาชีพนั้นแน่นอนว่ามีอยู่หลากหลายอาชีพตามความถนัดของแต่ละคน แต่เมื่อนำทุกสายอาชีพมาคิดรวมๆ กัน มันแทบจะมีแค่อย่างเดียวก็คือเรื่องของ "การซื้อขาย" ไม่ว่าจะเป็นในรูปแบบสินค้าหรือบริการ
เกม MMORPG แทบทุกเกมในปัจจุบันมักจะต้องมีระบบการซื้อขายอยู่เป็นหลัก เพื่อทำให้ผู้เล่นได้ทำการซื้อขายแลกเปลี่ยนไอเทมกันในเกมได้ ในส่วนนี้นี่เองเป็นจุดที่ทำให้ผู้เล่นได้รู้จักการซื้อขาย รวมไปถึงเทคนิกการเจรจาต่อรองลดแลกแจกแถม ซึ่งนี่คือทักษะการขายของที่ผู้เล่นสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตัวเอง ทำให้สามารถจดจำได้มากกว่าอ่านตำราเรียนอย่างเดียวเสียอีก ผู้เขียนมองว่าการจะทำการซื้อขายสินค้านั้นไม่ได้เป็นสิ่งที่ติดตัวมา ตั้งแต่ออกมาจากครรภ์มารดา จำเป็นต้องทำการฝึกฝน ซึ่งเกมก็เหมือนกับเป็นแบบฝึกหัดในการพัฒนาความสามารถในด้านนี้
ถ้าพูดในแง่ของเศรษฐศาสตร์แล้วจะพบว่าโลกแห่งเกมกับโลกแห่งความเป็นจริง นั้นแทบไม่ต่างกันเลย แทบทุกคนต้องดิ้นรนเพื่อที่ให้ตัวเองรํ่ารวยมีเงินมีทองถึงแม้ว่ามันจะซื้อ ไม่ได้ทุกสิ่งก็ตาม ผู้เล่นต้องแสวงหาช่องทางและวิธีการเพื่อที่จะทำให้ได้กำไรจากการซื้อขายให้ มากที่สุด ไม่ว่าจะเป็นการสำรวจตลาดตามหลักเศรษฐศาสตร์ในแง่ของอุปสงค์และอุปทานว่า ช่วงนี้คนมีความต้องการสินค้าอะไรและเราควรจะขายอะไร เช่นการขายของในช่วงที่ความต้องการสินค้ามากก็จะทำให้ขายได้ราคา รวมไปถึงเทคนิกการกว้านซื้อและกักตุนสินค้าในช่วงที่ความต้องการตํ่า เพื่อนำไปขายเก็งกำไรในช่วงที่มีความต้องการสูง สิ่งนี้เป็นสิ่งที่ผู้เล่นสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเองโดยไม่ต้องพึ่งตำรา เรียนแต่อย่างใด ซึ่งมีประโยชน์มากในการทำธุรกิจค้าขายหรือว่าการทำงานในตำแหน่งการตลาด
อิทธิ พัทธ์ กุลพงษ์วณิชย์ เจ้าของธุรกิจสาหร่าย "เถ้าแก่น้อย" ซึ่งได้เรียนรู้ทักษะการค้าขายจากการเล่นเกม จากการหารายได้ในเกมเดือนละ 2 - 3 แสน กลายมาเป็นเจ้าของธุรกิจพันล้าน
ความสามัคคีและการทำงานเป็นทีม
"ไม่มีสิ่งใดที่ทำไม่ได้ หากว่าเราร่วมมือกัน" นี่คือวลีเด็ดที่แทบทุกคนต้องเคยได้ยิน จากการพัฒนาของเกมที่มีอยู่ต่อเนื่อง ทำให้ผู้เล่นสามารถเล่นเกมด้วยกันได้พร้อมกันหลายๆ คน สิ่งนี้ไม่ใช่เพื่อความสนุกสนานเพียงอย่างเดียว แต่สิ่งที่เราได้เพิ่มเติมก็คือความสามัคคีโดยเฉพาะเกมที่ต้องทำการแข่งขัน กันเป็นทีม ถ้าเราสามารถประสานกับเพื่อนร่วมงานในทีมได้ดีก็จะทำให้เราประสบความสำเร็จ ตามที่ตั้งเป้าหรือได้รับชัยชนะ ทักษะนี้ถือว่ามีความจำเป็นในการทำงานร่วมกันคนหมู่มากไม่ว่าจะเป็นในเรื่อง ของการประสานงานต่างๆ หรือการเสนอไอเดีย สิ่งนี้ถือว่าเป็นสิ่งที่หาวิธีฝึกได้ค่อนข้างน้อย ถ้าไม่นับการทำงานกลุ่มในโรงเรียนหรือมหาวิทยาลัย
ความเป็นผู้นำ
ความเป็นผู้ นำถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญมากไม่ว่าจะเป็นชีวิตการงานหรือครอบครัว แต่ในบ้านเรานั้นเป็นสิ่งที่ไม่ค่อยได้ปลูกฝังให้กับเด็กๆ และไม่ค่อยมีเวทีให้แสดงออกซักเท่าไหร่ ต้องขอบอกว่าเกมนั้นมีส่วนช่วยในการพัฒนาทักษะในด้านนี้ไม่ใช่น้อย สืบเนื่องจากข้อที่แล้วจากการที่เล่นเกมกันเป็นทีม มักจะต้องมีผู้เล่นอย่างน้อยหนึ่งคนในทีมที่จะต้องทำหน้าที่สั่งการผู้เล่น ในทีมดำเนินการต่างๆ ไปในทิศทางเดียวกันเพื่อทำให้เป้าหมายสำเร็จลุล่วงไปได้ด้วยดี ในจุดที่หลายคนมองว่าเป็นเรื่องอันแสนธรรมดาจุดนี้นี่แหละที่จะฝึกให้ผู้ เล่นรู้จักการสั่งการ, ควบคุมคน และสามารถทำความเข้าใจถึงนิสัย, ทัศนคติ, ตัวตนของสมาชิกคนอื่นๆ และนำมาปรับให้อยู่ในทิศทางเดียวกันเพื่อทำให้สามารถดำเนินงานได้อย่างราบ ลื่น ในชีวิตการทำงานถ้าเกิดว่าผู้นำขาดทักษะในจุดนี้ จะทำให้ไม่สามารถเข้าใจและควบคุมผู้ที่อยู่ใต้บังคับบัญชาได้ ซึ่งก็จะส่งผลให้การทำงานต่างๆ นั้นเป็นไปอย่างไม่ราบลื่น, ไม่ได้รับการยอมรับจากผู้ใต้บังคับบัญชา ซึ่งอาจจะถึงขั้นทำงานล้มเหลวเลยก็ได้
ใน ปี 2009 ทางสำนักข่าว BBC ได้รายงานว่า IBM บริษัทคอมพิวเตอร์ระดับโลกได้เปิดรับสมัครบุคคลที่มีประสบการณ์ในการเล่นเกม World of Warcraft เข้าทำงานในบริษัท โดยให้เหตุผลว่า World of Warcraft นั้นมีส่วนช่วยในการพัฒนาความสามารถในการเป็นผู้นำ
พัฒนาสมอง
เกมนั้นถือว่ามีส่วนช่วยในการพัฒนาสมองเป็นอย่างมาก เช่นพวกแนว Puzzle ซึ่งเกมพวกนี้จะช่วยพัฒนาทักษะทางด้านความคิด, การคิดนอกกรอบ, การตัดสินใจที่รอบคอบ รวมไปเกมแนวแก้ปริศนาต่างๆ (HoG) ซึ่งจะพัฒนาระบบความคิดให้มีความเป็นเหตุเป็นผลด้วย สิ่งเหล่านี้จะเป็นประโยชน์ในการทำงานในด้านของความคิดนอกกรอบ ซึ่งอาจจะทำให้เกิดไอเดียใหม่ๆ ในการคิดแผนงานต่างๆ รวมไปถึงมีความรอบคอบในการตัดสินใจเพื่อลดความผิดพลาดในการทำงานได้ด้วย
การฝึกภาษา
ประโยชน์ที่เหล่าเกมเมอร์ส่วนใหญ่มักจะได้กันไปเต็มๆ เลยก็คือในเรื่องของ "ภาษา" นั่นเอง เมื่อผู้เล่นไม่สามารถเข้าใจตัวเกมอันเนื่องมาจากอุปสรรค์ทางด้านภาษา ผู้เล่นก็จะเกิดพฤติกรรมการเรียนรู้โดยอัตโนมัติเพราะว่าต้องการที่จะเข้าใจ ตัวเกม การที่เราเรียนรู้เรื่องต่างๆ ในสิ่งที่เราชอบหรือสนใจนั้นจะทำให้เราสามารถเข้าใจได้ง่ายและเร็วกว่าการ ที่ต้องมานั่งเปิดหนังสืออ่านแบบไม่เต็มใจ ซึ่งในเรื่องของภาษานั้นเป็นเรื่องที่ต้องใช้ชั่วโมงบินค่อนข้างเยอะถึงใน การเรียนรู้ เรียกได้ว่าสามารถเรียนรู้ได้อย่างรวดเร็วควบคู่ไปกับความเพลิดเพลินด้วย
ผมเชื่อว่ามีหลายคนมีทักษะภาษาญี่ปุ่นจากการเล่นเกม
ภาษานั้นเป็นเรื่องที่หลายๆ คนรู้กันดีอยู่แล้วว่าเป็นสิ่งที่สำคัญมากๆ ในการทำงาน ในปัจจุบันก็ได้มีบริษัทข้ามชาติมาตั้งรกรากอยู่ในประเทศไทยกันมากมาย การที่เรารู้ภาษานั้นสามารถทำให้เราสื่อสารกับชาวต่างชาติเพื่อเจรจาทางด้าน ธุรกิจ ขับเคลื่อนบริษัทให้พัฒนายิ่งขึ้น หรือว่าจะติดต่อกับชาวต่างชาติเพื่อนำสินค้ามาทำการค้าขายก็ได้ ต้องขอบอกว่าในปัจจุบันถ้าไม่มีทักษะในด้านภาษาต่างประเทศ โอกาสการรับทำงานของบริษัทต่างๆ นั้นเรียกได้ว่าน้อยมากๆ เลยทีเดียว
สำหรับประโยชน์ของเกมนั้น ต้องขอบอกว่ามันเป็นประโยชน์ที่แอบแฝงเล็กน้อย ไม่ได้ระบุออกมาโต้งๆ หน้ากล่องเกมว่าเกมนี้เล่นแล้วได้อะไร หากผู้เล่นทำการเล่นเกมเพื่อความสนุกอย่างเดียวรับรองว่ามันไม่เกิดประโยชน์ อะไรแน่นอน แต่ถ้าหากผู้เล่นลองนำทักษะต่างๆ ที่เรียนรู้มาจากเกมมาประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวัน อย่างเช่นการช่วยงานที่บ้านในกรณีที่ทำค้าขาย, การฝึกงาน หรือว่าการทำงานกลุ่มที่โรงเรียนหรือมหาวิทยาลัยแล้วล่ะก็ เกมจะถือว่าเป็นสิ่งที่ให้ประโยชน์อย่างมากเลยทีเดียว
และแน่นอนว่าเกมนั้นไม่ได้ให้ประโยชน์แต่เพียงอย่างเดียว แต่มันก็ให้ผลเสียด้วยเช่นกัน แต่ผลเสียผู้เขียนคงไม่ขอพูดก็แล้วกัน เพราะทุกวันนี้ก็มีการนำเสนอแง่ร้ายของเกมกันเกลื่อนกลาดราวกับดาวบนท้องฟ้า อยู่แล้ว ซึ่งผลเสียนั้นล้วนมาจากการที่ผู้เล่นขาดวิจารญาณในการเสพย์ทั้งสิ้น และบทความนี้ผู้เขียนก็ไม่ได้เขียนมาเพื่ออวยเกม แต่หากเป็นเพียงแค่การนำเสนอมุมมองที่เป็นประโยชน์ต่อผู้เล่นจริงๆ ที่หลายๆ คนไม่เคยนึกถึงในจุดนี้ สุดท้ายนี้ผู้เขียนไม่อยากให้ผู้ใหญ่หรือผู้ปกครองต่างๆ มองว่าเป็นสิ่งเลวร้ายไร้สาระ (เพราะมันมีประโยชน์) แต่อยากให้มองกว้างๆ ว่าเกมนี้มีประโยชน์ต่อบุตรหลานของเราอย่างไร เพียงเท่านี้ก็จะทำให้เข้าใจเกี่ยวกับตัวเกมได้ง่ายขึ้นและสามารถแนะนำบุตร หลานได้ว่าเกมมีประโยชน์อย่างไรต่อตัวเขา
ข้อมูลอ้างอิง
http://www.bbc.co.uk/blogs/technology/2008/12/gaming_is_good_for_you.html