พบสารอันตรายปน "ยาเสริมลดน้ำหนัก" มีฤทธิ์ทำจิตหลอน
กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์พบสาร Desoxy-D2PM ผสมในผลิตภัณฑ์เสริมลดน้ำหนัก ออกฤทธิ์ต่อจิต ทำประสาทหลอน หวาดระแวง มีพฤติกรรมรุนแรง
นพ.สุขุม กาญจนพิมาย อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ เปิดเผยว่า ผลการตรวจวิเคราะห์ตัวอย่างทางห้องปฏิบัติการ หลังจากเมื่อเดือน ก.ย. 2560 ที่ผ่านมา ศูนย์วิทยาศาสตร์การแพทย์ที่ 10 อุบลราชธานี ได้รับตัวอย่างผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร นำส่งทางไปรษณีย์ จากผู้ใช้บริการภาคเอกชน จ.สมุทรสาคร จำนวน 1 ตัวอย่าง มีลักษณะเป็นผงละเอียดสีขาวบรรจุในแคปซูลสีเขียวอมฟ้าระบุอักษรและตัวเลข “Chô12”อยู่ในแผงบรรจุละ 10 แคปซูล บนแผงพิมพ์ข้อมูลระบุ 'Chô12' รุ่นที่ผลิต 10061601 วันที่ผลิต 10.06.16 วันหมดอายุ 09.06.18
ผลการตรวจวิเคราะห์ตัวอย่างทางห้องปฏิบัติการโดยเทคนิคโครมาโทกราฟีแผ่นบาง (TLC) การวัดการดูดกลืนแสงด้วยเครื่อง UV-Vis spectrophotometer และเครื่อง Gas chromatograph Mass spectrometer (GC-MS) เทียบกับสารมาตรฐาน
พบสาร Desoxy-D2PM โดยมีสูตรโครงสร้างทางเคมีคล้ายกับสาร D2PMและ 2-DPMP ซึ่งเป็นสารที่ออกฤทธิ์ยับยั้งการดูดกลับของสารสื่อประสาทในสมอง มีฤทธิ์กระตุ้นประสาท กดความอยากอาหาร และทำให้เคลิบเคลิ้ม
ทั้งนี้สาร Desoxy-D2PM ยังไม่มีการศึกษาด้านการออกฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาที่แน่ชัด แต่มีรายงานการได้รับสารนี้แล้วมีอาการประสาทหลอน หวาดระแวง หรือมีพฤติกรรมรุนแรง ม่านตาขยาย และเกิดภาวะหัวใจเต้นเร็วผิดปกติ เช่นเดียวกับการได้รับสาร D2PM และ 2-DPMP ซึ่งมักถูกนำมาใช้ในรูปแบบสารเสพติดสังเคราะห์ (designer drug) เพื่อทดแทนและหลีกเลี่ยงสารที่ถูกควบคุมโดยกฎหมาย มีชื่อเรียกอื่น เช่น Ivory Wave, A3A New Generation, A3A Methano และ Green Powder
นายแพทย์สุขุม กล่าวเพิ่มเติมว่า ในประเทศสหราชอาณาจักรได้จัดให้สาร Desoxy-D2PM เป็นยาควบคุมภายใต้ The Misuse of Drug Act 1971 ในกลุ่ม B ซึ่งเป็นกลุ่มยาควบคุมเดียวกับแอมเฟตามีนส์ (Amphetamine) แคนนาบินอลและอนุพันธ์ (Cannabinol and derivatives) แคนนาบิส (Cannabis) โคดีอีน (Codeine) และคีตามีน (Ketamine) เนื่องจากพบว่ามีการออกฤทธิ์ผลข้างเคียงและความเสี่ยงเทียบเท่ากัน
แต่ประเทศไทยยังไม่การกำหนดให้สาร Desoxy-D2PM เป็นสารควบคุมตามพระราชบัญญัติวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท หรือประกาศตามกฎหมายอื่น จึงยังไม่มีมาตรการควบคุมใด ๆ
การตรวจพบสาร Desoxy-D2PM ในผลิตภัณฑ์เสริมอาหารดังกล่าว จึงเป็นข้อมูลทางห้องปฏิบัติการที่สำคัญของกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์แสดงให้เห็นถึงแนวโน้มและความเสี่ยงที่จะมีการนำสารออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาท ที่ยังไม่ถูกควบคุมตามกฎหมายในประเทศไทย มาใช้ปลอมปนในผลิตภัณฑ์เสริมอาหารประเภทลดน้ำหนัก อาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพของประชาชนและสังคมโดยรวมได้
ดังนั้นกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์จะได้ส่งข้อมูลผลการตรวจวิเคราะห์ดังกล่าวให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อนำไปใช้ในการเฝ้าระวังผลิตภัณฑ์เสริมอาหารลดน้ำหนัก และพิจารณาทบทวนกฎหมายที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งการแจ้งเตือนภัยให้ประชาชนทราบถึงความเสี่ยงและอันตรายต่อไป
อย่างไรก็ตาม ที่ผ่านมาในต่างประเทศมีการตรวจพบการปลอมปน Desoxy-D2PM ในผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร เช่น สหรัฐอเมริกาพบการปลอมปนในผลิตภัณฑ์เสริมอาหารประเภทลดน้ำหนักยี่ห้อ Slim Xtream ซึ่งทางบริษัทผู้ผลิตได้ออกมายอมรับต่อหน่วยงานสืบสวนสำนักงานอาหารและยากของสหรัฐ (Food and Drug Administration Office of Criminal Investigations) ว่าได้จำหน่ายผลิตภัณฑ์ที่มีสาร Desoxy-D2PM จริง
อธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ กล่าวด้วยว่าส่วนในประเทศแคนาดา โดยกระทรวงสาธารณสุข ได้แจ้งข้อมูลรายการผลิตภัณฑ์ที่พบสารที่ไม่ได้แจ้งไว้ในผลิตภัณฑ์ และไม่ได้รับอนุญาตให้ขายในประเทศแคนาดา มีรายชื่อผลิตภัณฑ์เสริมอาหารที่ตรวจสอบโดยกระทรวงสาธารณสุขฮ่องกง (Hong Kong Department of Health) ยี่ห้อ B-finn ซึ่งมีการขึ้นทะเบียนในประเทศไทย พบสาร Desoxy-D2PM เช่นกัน