ระวัง! ซื้อ “ยาถ่ายพยาธิ” มากินเอง เสี่ยง “พยาธิขึ้นสมอง”

ใครที่เคยเห็นข่าวว่าเจอพยาธิตัวตืดลำตัวเป็นปล้องๆ ยาวๆ ออกมาพร้อมการขับถ่ายเป็นเส้นยาว โดยอาจมีขนาดยาวเป็นเมตรๆ ก็เริ่มขนลุกว่าเราอาจจะมีพยาธิแบบนี้ในร่างกายของเราเองบ้าง ยิ่งใครที่ชอบทานอาหารสุกๆ ดิบๆ ก็ยิ่งกลัวเข้าไปกันใหญ่ จึงหายาถ่ายยพยาธิมาทานเองเพราะไม่อยากไปหาหมอเพราะเรื่องนี้ แต่อันที่จริงแล้วการซื้อยาถ่ายพยาธิมาทานเองโดยไม่ปรึกษาแพทย์ อาจทำให้อาการของเราแย่หนักไปกว่าเดิม ถึงขั้นพยาธิขึ้นสมองได้

 

พยาธิตัวตืด คืออะไร?

พยาธิตัวตือเป็นพยาธิที่พบได้ในเนื้อสัตว์อย่าง หมู และเนื้อวัว ที่สัตว์เหล่านั้นกินอาหารที่มีไข่พยาธิเข้าไปในร่างกาย (ไข่พยาธิก็มาจากมูลของสัตว์ชนิดอื่นอีกที) ไข่ของพยาธิเมื่อเข้าไปอยู่ในท้องก็จะฟักตัวออกมาเป็นพยาธิตัวจิ๋วๆ ก่อน เมื่อพยาธิตัวจิ๋วนี้ชอนไชไปตามส่วนต่างๆ ของร่างกายของสัตว์ จนสามารถหาที่ๆ พอใจที่จะอยู่อาศัยได้แล้ว ก็จะหุ้มตัวเองเอาไว้ในถุง ลักษณะคล้ายเม็ดสาคู เมื่อเราซื้อเนื้อสัตว์ที่มีเจ้าเม็ดสาคูนี้มาทาน โดยเนื้อสัตว์เหล่านั้นไม่ผ่านความร้อนให้ตัวพยาธิตายก่อน เราก็อาจจะได้รับพยาธิเหล่านั้นเข้าไปในร่างกาย แล้วฟักตัวออกมาเป็นพยาธิตัวตืดที่คอยดูดอาหารจากลำไส้ของเรานั่นเอง

 

พยาธิตัวตืด พบได้ที่ไหน?

เราสามารถพบพยาธิตัวตืดได้ในมูลสัตว์ มูลคนที่มีไข่พยาธิตัวตืด หากมีการใช้มูลสัตว์ มูลคนเหล่านั้นมาผสมเป็นปุ๋ย หรืออยู่ตามพื้นดินที่มีหญ้า แล้วสัตว์อย่างวัว หรือหมูไปทานหญ้า หรืออาหารที่มีการปนเปื้อนมูลสัตว์ จนทำให้ไพยาธิเข้าไปในร่างกายของสัตว์เหล่านั้น แล้วเราก็ทานเนื้อสัตว์เหล่านั้นเข้าสู่ร่างกายโดยไม่ผ่านความร้อน (ทานสุกๆ ดิบๆ พยาธิยังมีชีวิตอยู่) รวมถึงพืชผักผลไม้ที่ใช้มูลสัตว์ที่มีไข่พยาธิเป็นปุ๋ย แล้วเราไม่ล้างผักผลไม้ให้สะอาดก่อนทาน เราอาจจะได้รับไข่พยาธิตัวตืดเข้ามาในร่างกายได้

หมายเหตุ การปรุงเนื้อสัตว์ด้วยมะนาว พริก น้ำปลา แอลกอฮอลล์ หรือเครื่องปรุงอื่นๆ ไม่ได้ช่วยฆ่าพยาธิให้ตายได้

 

พยาธิตัวตืด รักษาอย่างไร?

การจะกำจัดพยาธิตัวตืดออกไปจากร่างกาย ไม่ใช่แค่การซื้อยาถ่ายพยาธิมาทานแล้วมันจะออกมาพร้อมการขับถ่ายจนหมดโล่งท้องสบายใจอย่างที่หลายๆ คนเข้าใจกัน การรักษาพยาธิตัวตืดต้องใช้ยาเฉพาะสำหรับพยาธิชนิดนี้ โดยตัวยาจะทำลายผิวนอกของพยาธิ และทำให้พยาธิเป็นอัมพาต จากนั้นพยาธิจึงสามารถหลุดออกมาพร้อมอุจจาระของเราได้

 

อันตราย หากกินยาถ่ายพยาธิเอง

ตามปกติแล้วแพทย์จะให้ยาถ่ายพยาธิกับคนไข้โดยเตรียมปริมาณให้เหมาะสมกับน้ำหนักตัว และแนะนำให้กินยาก่อนนอน เพื่อลดผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นได้ระหว่างการกินยา เช่น วิงเวียนศีรษะ คลื่นไส้ อาเจียน

คนที่มีพยาธิตืดหมู ควรกินยาระหว่างที่ท้องยังว่าง และควรกินยาระบายด้วยเพื่อให้ร่างกายขับดันเอาอุจจาระออกมาพร้อมกับไข่พยาธิ ลดความเสี่ยงในการเกิดการขย้อนของปล้องสุกของพยาธิกลับเข้าไปในกระเพาะอาหาร ซึ่งจะทำให้เป็นโรคถุงพยาธิตัวตืด

หากใครที่พบว่ามีถุงพยาธิตัวตืดในร่างกายตามอวัยวะต่างๆ อาจไม่จำเป็นต้องรักษาหากไม่ได้มีอาการอะไรมากนัก แต่หากมีอาการที่สมอง เช่น ปวดศีรษะมาก หรือมีอาการชัก แพทย์จะพิจารณาให้ยารักษา หรือผ่าตัดตามความเหมาะสม

ดังนั้น การซี้ซั้วะซื้อยาถ่ายพยาธิมาทานเอง นอกจากอาจจะไม่ได้ผลแล้ว อาจทำให้เกิดอันตรายต่อร่างกายได้มากกว่าเดิม เพราะหากทานยาถ่ายพยาธิเพียงอย่างเดียว อาจทำให้เกิดการขย้อนกลับกลับเข้าไปในกระเพาะอาหาร ซึ่งทำให้ตัวอ่อนพยาธิจำนวนมหาศาลชอนไชไปตามส่วนต่างๆ ของร่างกาย รวมถึงสมองได้นั่นเอง

 

ดังนั้นใครที่สงสัยว่าตัวเองอาจมีพยาธิอยู่ในร่างกาย ควรปรึกษาแพทย์ก่อนซื้อยาถ่ายพยาธิมาทานเอง และควรหยุดทานอาหารสุกๆ ดิบๆ เพราะจะได้ลดความเสี่ยงการเกิดพยาธิในร่างกายตั้งแต่ต้นเหตุ

หมายเหตุ : การทานยาถ่ายพยาธิสามารถขับออกได้เฉพาะพยาธิที่อาศัยอยู่ในลำไส้เท่านั้น ไม่สามารถขับเอาพยาธิที่ชอนไชอยู่ตามอวัยวะส่วนอื่นๆ ของร่างกายได้ เช่น ตามผิวหนัง

กุ้งแช่น้ำปลา ปลาดิบ อาจมีพยาธิอยู่ได้เช่นกัน แต่ไม่ใช่พยาธิตัวตืด