"ไซบูทรามีน" ในยาลดความอ้วนคืออะไร ทำไมถึงอันตรายถึงชีวิต
อย. เตือน อย่าหลงเชื่อโฆษณาผลิตภัณฑ์อวดอ้างสรรพคุณลดความอ้วนทางสื่อต่างๆ เสี่ยงต่อผลข้างเคียงสูง ซึ่งมีสาร "ไซบูทรามีน" อาจทำให้ถึงขั้นเสียชีวิตได้ แนะนำผู้มีน้ำหนักเกินควรควบคุมอาหารและออกกำลังกายแทนการใช้ยา
นายแพทย์พูลลาภ ฉันทวิจิตรวงศ์ รองเลขาธิการคณะกรรมการอาหารและยา กล่าวถึงกรณีปรากฏเป็นข่าวอยู่เป็นระยะว่ามีผู้ได้รับอันตรายจากการบริโภคผลิตภัณฑ์ที่โฆษณาอวดอ้างลดน้ำหนัก และบางรายถึงขั้นเสียชีวิต นั้น สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) มีความห่วงใยเป็นอย่างยิ่ง
สำหรับผู้ที่ต้องการลดความอ้วนแล้วซื้อยามารับประทานเองตามร้านค้าออนไลน์ต่างๆ จึงขอเตือนมายังผู้ที่ต้องการลดความอ้วน อย่าหลงเชื่อโฆษณาจำหน่ายยาลดความอ้วนผ่านทางสื่อต่างๆ โดยเฉพาะทางอินเทอร์เน็ต และทาง Social media หรือไปหาซื้อยามารับประทานเอง เพราะเสี่ยงต่อผลข้างเคียง โดยยาลดความอ้วนส่วนใหญ่ออกฤทธิ์ลดความอยากอาหารและกระตุ้นประสาทส่วนกลาง ซึ่งทำให้น้ำหนักลดลงขณะรับประทานยา แต่จะเพิ่มขึ้นเมื่อหยุดยา หรือที่เรียกว่า Yo-Yo Effect
นอกจากนี้ ในกรณีที่เป็นผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร อย. มักตรวจพบว่ามีการลักลอบใส่สาร "ไซบูทรามีน" ซึ่งเป็นสารอันตรายและมีผลข้างเคียงร้ายแรง คือ นอนไม่หลับ เวียนศีรษะ วิตกกังวล ตาพร่า และอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต
ไซบูทรามีน คืออะไร
ไซบูทรามีน เป็นมีคุณสมบัติออกฤทธิ์ต่อระบบประสาทส่วนกลาง ลดการทำลายสารสื่อประสาทอย่าง ซิโรโทนิน, นอร์อีพิเนฟริน และโดปามีน ทำให้สารเหล่านี้ทำงานนานขึ้น จึงส่งผลทำให้มีความรู้สึกไม่หิวหรืออิ่มเร็วขึ้น
แม้ว่าจริงๆ แล้ว ไซบูทรามีน จะสามารถใช้เพื่อรักษาโรคอ้วน หรือรักษาผู้ป่วยที่มีปัญหาเรื่องของการลดน้ำหนัก หรือลดคอเลสเตอรอลที่ไม่ดีในร่างกายได้จริง แต่เนื่องจากไซบูทรามีนมีผลข้างเคียงที่อันตรายต่อร่างกาย หากนำไปใช้ หรือทานอย่างไม่ถูกวิธี อย่างที่ผู้ผลิตยาลดความอ้วนนำไปใช้เป็นส่วนผสมมากมายโดยไม่ผ่านการดูแลจากแพทย์ จึงถูกยกเลิกทะเบียนตำรับไปแล้ว ตั้งแต่ปี 2553 โดยทาง อย. ยืนยันว่า สารไซบูทรามีนไม่สามารถใส่ผลิตภัณฑ์เสริมอาหารหรือเป็นยา และได้ยกระดับไซบูทรามีนขึ้นเป็นวัตถุที่ออกฤทธิ์ต่อจิตและประสาทประเภทที่ 1 ผู้ใด ผลิต นำเข้า หรือส่งออกผลิตภัณฑ์ที่มีไซบูทรามีนเป็นส่วนผสมจะมีโทษจำคุกสูงสุดถึง 20 ปี และ ปรับถึง 2 ล้านบาท
ดังนั้น ขอให้ผู้บริโภคระมัดระวัง การใช้ยาลดความอ้วนจะต้องใช้ภายใต้การดูแลของแพทย์ อย่าซื้อยามารับประทานเอง เพราะอาจเป็นอันตรายถึงชีวิต การลดน้ำหนักอย่างถูกวิธี ควรปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการบริโภคและควบคุมอาหาร รวมทั้งออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ทั้งนี้ ผู้ปกครองควรมีส่วนช่วยในการสอดส่องดูแลบุตรหลานที่กังวลเกี่ยวกับเรื่องน้ำหนักตัวมากเกินไป และ มีแนวโน้มในการใช้ยาลดความอ้วนให้มีความรู้ความเข้าใจที่ถูกต้องในการใช้ยา
ขอเตือนว่าการซื้อยาต้องซื้อจากร้านขายยาแผนปัจจุบันที่ได้รับอนุญาต และมีเภสัชกรให้คำแนะนำในการใช้ยา ไม่สามารถซื้อหรือขายยาทาง Social media ได้ เพราะผิดกฎหมาย และเสี่ยงต่อการเกิดผลร้ายต่อผู้บริโภค หากผู้บริโภคพบเห็นเบาะแสการโฆษณา การผลิต/จำหน่ายยาลดความอ้วนผิดกฎหมาย ขอให้ร้องเรียนมาได้ที่สายด่วน อย. 1556 หรือ E-mail: 1556@fda.moph.go.th หรือ ตู้ ปณ. 1556 ปณฝ. กระทรวงสาธารณสุข จ.นนทบุรี 11000 หรือผ่านทาง Oryor Smart Application หรือที่สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดทั่วประเทศ เพื่อดำเนินคดีกับผู้กระทำผิดอย่างเข้มงวด
สนับสนุนเนื้อหา
