รู้ก่อนทำ! "รากฟันเทียม" มีกี่ชนิด ควรเลือกแบบไหนดี?

รากฟันเทียม หรือรากเทียม คือ วัสดุที่มีรูปร่างคล้ายรากฟัน ทำมาจากไททาเนียม ซึ่งเป็นวัสดุที่เข้ากับร่างกายมนุษย์ได้ดี ใช้สำหรับฝังลงไปในกระดูกขากรรไกร เพื่อช่วยในการทำฟันเทียม ทั้งแบบติดแน่น และแบบถอดได้ ปัจจุบัน การใส่รากฟันเทียม ถือว่าเป็นวิธีการใส่ฟันปลอมที่ดีที่สุดวิธีหนึ่ง

ใครและเมื่อไร ที่ต้องทำรากฟันเทียม?

หลักๆ แล้ว ผู้ที่ต้องทำรากฟันเทียม ก็คือ ผู้ที่สูญเสียฟันแท้ ต้องการการบดเคี้ยวที่ดี หรือทดแทนฟันที่เหลืออยู่แต่ไม่แข็งแรง และต้องการยิ้ม พูดคุยได้อย่างมั่นใจ

โดยทั่วไปแล้ว การรับการรักษาด้วยรากฟันเทียม สามารถทำได้ทุกคนโดยไม่กำหนดช่วงอายุ แต่ก็มีข้อจำกัดอยู่บ้าง โดยผู้ที่ไม่เหมาะสมจะทำรากฟันเทียม คือ

• ผู้ที่อายุยังไม่ถึง 18 ปี เนื่องจากกระดูกขากรรไกรยังเจริญเติบโตไม่เต็มที่
  
  
• หญิงตั้งครรภ์ ควรรอให้คลอดบุตรก่อนทำรากฟันเทียม
  
  
• ผู้ที่มีโรคประจำตัวบางอย่าง เช่น โรคเบาหวาน ที่เสี่ยงต่อการเลือดไหนไม่หยุด ผู้ป่วยมะเร็ง ที่ต้องได้รับการฉายรังสีบริเวณใบหน้าและขากรรไกร ผู้ป่วยโรคปริทันต์อักเสบรุนแรง ผู้ป่วยลูคิเมีย ผู้ป่วยไฮเปอร์ไทรอยด์ ผู้ป่วยที่ได้รับยากดภูมิคุ้มกัน หรือสูบบุหรี่ ซึ่งจะส่งผลต่อความสำเร็จในการทำฟันเทียม ผู้ป่วยที่มีอาการไขข้ออักเสบรุนแรง เป็นต้น
  
  
• ผู้ป่วยจิตเภท หรือผู้ป่วยที่มีปัญหาเรื่องการควบคุมการทำงานของกล้ามเนื้อ หรือผู้ป่วยที่ไม่สามารถดูแลรักษาสุขภาพช่องปากเองได้

ผู้ที่ทันตแพทย์มักแนะนำให้ทำรากฟันเทียม

• ผู้ที่มีฟันแตก หัก หรือบิ่น สมควรได้รับการถอนฟันจากทันตแพทย์ และทำรากฟันเทียมเพื่อทดแทนฟันที่เสียไป
  
  
• เหงือกบริเวณที่จะทำการปลูกรากฟันเทียม ไม่มีการอักเสบหรือติดเชื้อ ซึ่งอาจส่งผลให้การปลูกรากฟันเทียมล้มเหลวได้
  
  
• ผู้ที่ทำฟันปลอมแบบถอดได้ แต่ไม่ประสบผลสำเร็จ

รากฟันเทียม ทำมาจากอะไร?

ส่วนรากเทียมที่ฝังลงไปในกระดูก คือ ส่วนของรากเทียม ที่มีลักษณะคล้ายสกรู หรือน๊อต ที่ฝังจมลงไปในกระดูกขากรรไกร เพื่อให้มีการยึดติดกับกระดูกขากรรไกรทำหน้าที่เหมือนรากฟัน โดยแยกออกได้เป็น

• หลักยึดสำเร็จรูป (Implant abutment) : ส่วนที่ยึดต่อระหว่าง implant body และส่วนทันตกรรมประดิษฐ์ มักทำจากไททาเนียมหรือเซรามิค ทำหน้าที่แทนส่วนของตัวฟัน
  
  
• ส่วนทันตกรรมประดิษฐ์ (Prosthetic component) : หรือส่วนของฟันเทียม เช่น ครอบสะพานฟัน ฟันเทียมถอดได้ มักยึดกับ implant abutment โดยใช้กาวทางทันตกรรม หรือสกรู

ประเภทของ รากฟันเทียม

การทำรากฟันเทียม เป็นหนึ่งในการทำทันตกรรม เพื่อทดแทนฟันธรรมชาติที่เสียไป และสามารถใช้แทนการใส่ฟันปลอมแบบถอดได้ แต่จะให้ความรู้สึกเหมือนกับฟันธรรมชาติมากที่สุด และไม่ต้องกังวลว่า ฟันปลอมอาจหลุดออกมาได้ หรือเกิดความรู้สึกไม่สบาย

ในการทำรากฟันเทียม จะทำโดยการปลูกถ่ายลงบนกระดูกขากรรไกร ทำให้ฟันปลอมของยึดแน่น ไม่หลุดง่าย อีกทั้งมีความคงทนและแข็งแรงกว่าการทำฟันปลอม โดยประเภทของรากฟันเทียมแต่ละชนิด คือ

1. รากฟันเทียมแบบผ่าตัดฝังรากเทียม เป็นการผ่าตัดทำรากฟันเทียม ที่ได้รับความนิยมมากที่สุด เพราะจะเป็นการฝังรากเทียม ลงในขากรรไกรโดยตรง และเมื่อเนื้อเยื่อบริเวณรอบเหงือกฟื้นฟูสภาพจนหายดีแล้ว ก็จะสามารถทำการฝังรากเทียม เพื่อทำฟันปลอมต่อได้ทันที

การทำรากฟันเทียม แบบผ่าตัดฝังรากเทียม จะสามารถเลือกได้ทีหลังว่า จะทำฟันปลอมแบบซี่เดียว หลายซี่ หรือทำเป็นสะพานฟัน และเหมาะกับผู้ป่วยที่มีกระดูกขากรรไกรแข็งแรง

2. รากฟันเทียม แบบหลอมเนื้อโลหะเป็นโครงแล้วนำมาติดบนขากรรไกรใต้เนื้อเยื่อเหงือก เป็นการหลอมเนื้อโลหะให้เป็นโครงสร้างเดียวกับเหงือก แล้วนำมาติดบนขากรรไกรใต้เนื้อเยื่อของเหงือก เมื่อเหงือกฟื้นฟูสภาพจนหายดีแล้ว โครงนั้นจะติดสนิทอยู่กับขากรรไกร แล้วจึงทำการปลูกถ่ายฟันปลอม หรือนำฟันปลอมมาติดใส่ต่อไป

ข้อดีของ รากฟันเทียม

• ช่วยเพิ่มความมั่นใจ ทำให้มีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
  
  
• ไม่ต้องกรอแต่งฟันข้างเคียง
  
  
• สามารถบดเคี้ยวได้ดี
  
  
• ไม่มีปัญหาเรื่องการออกเสียง เมื่อเทียบกับฟันเทียมชนิดอื่น ๆ
  
  
• ช่วยให้รู้สึกสบายเมื่อใส่ฟันเทียมแบบถอดได้ แน่นกระชับมากยิ่งขึ้น
  
  
• ป้องกันการสูญเสียฟันและกระดูกข้างเคียง
  
  
• สวยงาม ดูเป็นธรรมชาติ
  
  
• เสริมสร้างสุขภาพช่องปาก
  
  
• มีความคงทน
  
  
• เมื่อใช้ร่วมกับฟันเทียมแบบถอดได้ จะหมดปัญหาฟันเทียมขยับระหว่างพูดคุย หรือทานอาหาร

ค่าใช้จ่ายในการทำรากฟันเทียม

การทำรากฟันเทียม จะมีเรทราคาเริ่มต้นตั้งแต่หลักหมื่น จนถึง หลักแสนเลยก็มี ทั้งนี้เรทราคาโดยเฉลี่ยจะอยู่ที่ราว ๆ 35,000 - 45,000 บาท และจะแพงขึ้นไปอีก ถ้าเลือกใช้วัสดุคุณภาพสูง และ สถานที่ที่มีชื่อเสียงตามโรงพยาบาล/คลินิกเอกชนต่างๆ เป็นต้น

TIPS : สำหรับใครที่คิดว่า การใส่รากฟันเทียมมีราคาที่สูงเกินไป อาจจะใส่เพียงฟันปลอมก็ได้ เพราะ มีราคาที่ถูกกว่าหลายเท่า โดยเริ่มตั้งแต่ หลักพัน ไปจนถึง หลักหมื่นต้น ๆ เท่านั้นเอง

อายุการใช้งาน และการดูแลรักษารากฟันเทียม

รากฟันเทียมที่ทำมาจากไททาเนียม จะมีความคงทนสูงมาก โดยอายุการใช้งาน จะขึ้นอยู่กับการดูแลรักษาสุขภาพช่องปากของผู้ป่วย รากฟันเทียมจะไม่เกิดผุ แต่สามารถเกิดโรคเหงือกอักเสบได้หากดูแลไม่ดี โดยการดูแลรักษารากฟันเทียม ก็ไม่ต่างอะไรจากรักษาฟันธรรมชาติตามปกติ คือ การแปรงฟัน ใช้ไหมขัดฟัน น้ำยาบ้วนปาก และเข้ารับการตรวจสุขภาพช่องปากเป็นประจำ