สาเหตุ "ผิวแห้ง" ไม่ใช่แค่ลมหนาว หรือลมแอร์เท่านั้น
ลมหนาวมาเยือนแล้ว สาว ๆ ที่มีผิวแพ้ง่าย อาจเสี่ยงกับผิวแห้งได้ง่าย แต่สาว ๆ ที่ไม่ได้มีปัญหาเรื่องผิว ก็มีโอกาสผิวแห้งได้เหมือนกันนะคะ หน้าหนาวจะเป็นช่วงที่อากาศแห้ง ทำให้ผิวสูญเสียความชุ่มชื้นได้ง่าย นอกจากนี้ยังมีปัจจัยเรื่องสภาพแวดล้อม เช่น การอยู่ในห้องแอร์นาน ๆ อย่ารอให้ผิวของเราแห้งนะคะ เราต้องเตรียมความพร้อมครีมบำรุงผิว หน้า มือ อย่าได้ขาด เพื่อการดูแลผิวได้อย่างถูกวิธี
พ.ญ.พนิดา จรรย์ศุภรินทร์ แพทย์ผู้เชี่ยวชาญด้านผิวหนัง จาก Addlife Anti-Aging Center ชั้น 1 ไลฟ์เซ็นเตอร์ (คิวเฮ้าส์ ลุมพินี) ได้ให้ข้อมูลว่า ผิวแห้งคือสภาวะของผิวที่มีความไม่สบายตัว อาจมาด้วยอาการแห้ง คัน แสบ แดง หรือลอกเป็นขุยๆ อาการจะเป็นมากหรือน้อยขึ้นกับระดับความแห้ง และความกว้างของบริเวณผิวที่มีอาการ ซึ่งสาเหตุโดยทั่วไปการเกิดผิวแห้ง มักเกิดจากปัจจัยหลาย ๆ อย่างร่วมกัน โดยแบ่งคร่าว ๆ ได้เป็น ปัจจัยภายนอก (External cause) และปัจจัยภายใน (Internal cause)
สาเหตุของผิวแห้ง
ปัจจัยภายนอก (External cause): สาเหตุของผิวแห้งส่วนใหญ่ มาจากปัจจัยภายนอก ข้อดีก็คือการแก้ปัญหาผิวแห้งที่เกิดจากปัจจัยภายนอกสามารถแก้ได้ง่ายกว่า ตัวอย่างปัจจัยภายนอกที่ทำให้เกิดปัญหาผิวแห้ง เช่น อากาศและสิ่งแวดล้อม ผิวแห้งจะเกิดในช่วงที่มีอากาศหนาว อุณหภูมิต่ำ ความชื้นในอากาศน้อย ส่งผลทำให้เกิดผิวแห้ง เช่น เวลาไปต่างประเทศอุณหภูมิติดลบ จะมีปัญหาผิวแห้งง่าย หรือสาว ๆ ที่อยู่ในออฟฟิศ นั่งอยู่ในห้องแอร์นานๆ ก็ทำให้ผิวแห้งได้เช่นกัน อีกทั้งการอาบน้ำด้วยน้ำร้อนจัด การใช้สบู่ หรือสารทำความสะอาดผิวที่รุนแรงไปก็จะไปทำลายน้ำมันที่มีอยู่ตามธรรมชาติในชั้นผิว
ปัจจัยภายใน (Internal cause): ได้แก่ สุขภาพโดยรวม อายุ โรคประจำตัว เช่น มีประวัติเป็นผื่นแพ้ผิวหนังตั้งแต่เด็ก หรือคนที่มีภาวะการทำงานของฮอร์โมนไทรอยด์ต่ำกว่าปกติ โรคเบาหวานก็มักพบมีผิวแห้งง่าย การกินยา ทายาบางชนิดก็มีผลทำให้ผิวแห้งเช่นกัน เช่น การกินยารักษาสิว หรือยาที่ลดการเกิดสิวบางตัว การขาดสารอาหารบางตัว เช่น วิตามินเอ วิตามินบี วิตามินซี ซิงค์ ก็ทำให้ผิวแห้งเช่นกัน
ลักษณะของผิวแห้งจะมีอาการคัน เป็นอาการที่พบได้บ่อยในบริเวณที่มีผิวแห้ง ผิวมีความหยาบกร้าน จับดูแล้วไม่เรียบอาจแห้งลอกเป็นขุย ๆ ถ้าเป็นมากอาจมีอาการแสบแดงเหมือนผิวหนังอักเสบ (Eczema) ซึ่งอาจเสี่ยงต่อการติดเชื้อทางผิวหนังตามมาได้ ตำแหน่งที่เกิดผิวแห้งได้บ่อย คือ ใบหน้า มือ แขน ขาล่าง อาการผิวแห้งโดยทั่วไปสามารถดีขึ้นได้ เมื่อมีการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม หรือลดปัจจัยที่ทำให้เกิดผิวแห้งขึ้น แต่หากเมื่ออาการไม่ดีขึ้นเลยแม้ทำทุกวิถีทางแล้ว มีอาการคันมากจนรบกวนการนอนหลับ อาการผิวแห้งมาพร้อมกับอาการอักเสบ เช่น แสบแดง ร้อน หรือบวม มีอาการคันมากเกาจนเป็นแผลมีลักษณะเสี่ยงต่อการติดเชื้อผิวที่แห้ง มีบริเวณกินพื้นที่กว้างมาก ผิวหนังหลุดลอกเป็นแผ่น หรือเป็นขุย ลักษณะเช่นนี้ควรรีบไปปรึกษาแพทย์
ทั้งนี้ใคร ๆ ก็อาจเกิดภาวะผิวแห้งขึ้นได้ คนที่มีความเสี่ยงจะเกิดผิวแห้งได้ง่าย เช่น
- คนที่มีอายุเกิน 40 ปี เมื่ออายุมากขึ้น ผิวหนังก็จะมีโอกาสสูญเสียความชุ่มชื้นได้มากขึ้น
- อาศัยอยู่ในประเทศที่มีอากาศหนาวเย็น หรืออยู่ในห้องแอร์เป็นเวลานาน
- คนที่ต้องทำงานที่ต้องสัมผัสน้ำ หรือสารเคมี เช่น พนักงานล้างจาน ช่างสระผม
- การทำงาน หรือมีกิจกรรมกลางแจ้ง ต้องตากแดดเป็นเวลานาน ก็ทำให้ผิวแห้ง เสียความชุ่มชื้นได้
- การว่ายน้ำ โดยเฉพาะสระน้ำประเภทคลอรีน หากว่ายเป็นประจำ ผิวก็จะแห้งได้เช่นกัน
คุณหมอจึงมีข้อแนะนำและการดูแลเบื้องต้นสำหรับคนที่มีปัญหาผิวแห้งดังนี้
- พยายามหลีกเลี่ยงปัจจัยที่ทำให้ผิวแห้ง เช่น การอาบน้ำร้อนจัด การใช้สบู่หรือสารทำความสะอาดที่รุนแรงเกินไป
- หลีกเลี่ยงการอยู่ในที่หนาวจัด หรือร้อนจัดจนเกินไป
- หลีกเลี่ยงการใช้ครีม หรือสารที่อาจทำอันตรายต่อชั้นผิว
- ทาครีมบำรุงผิวที่ช่วยให้ความชุ่มชื้นอย่างสม่ำเสมอ โดยการเลือกครีมที่ใช้ ควรเป็นครีมที่เน้นให้ความชุ่มชื้น ไม่ผสมน้ำหอมกลิ่นฉุน หรือสารเคมีที่อาจทำให้ผิวมีการระคายเคือง เช่น Paraben, Alcohol เป็นต้น
- ดื่มน้ำสะอาดในปริมาณที่พอเหมาะ
- สารอาหารหลายชนิดช่วยให้ผิวแข็งแรง ยกตัวอย่างเช่น วิตามินเอ บี ซี แร่สังกะสี เป็นต้น
เมื่อสาว ๆ รู้ต้นเหตุของผิวแห้งแล้ว ควรหลีกเลี่ยงและหาวิธีป้องกันอย่ารอให้ผิวแห้งแล้วค่อยดูแล เดี๋ยวจะไม่ทันการณ์