13 อันตรายที่มาจากการ “นั่ง” นานเกินไป
พนักงานออฟฟิศ หรือหลาย ๆ งานที่นั่งทำงานทั้งวัน ดูเหมือนสบาย แต่จริง ๆ การนั่งนิ่งไม่ค่อยขยับร่างกาย เป็นสาเหตุของโรคอันตรายหลายโรค
เป็นที่ทราบกันดีว่าการขาดการออกกำลังกายก่อให้เกิดโรคไม่ติดต่อหลายโรค แต่หลายคนอาจลืม หรือนึกไม่ถึงว่า การนั่งทำงานตลอดทั้งวันโดยไม่ได้มีกิจกรรมเผาผลาญะพลังงานในร่างกายมากนัก ก็อันตรายต่อสุขภาพได้ไม่น้อยไปกว่าการขาดการออกกำลังกาย และยังอาจเกิดขึ้นได้กับคนที่นั่งทำงานทั้งวันอย่าง พนักงานออฟฟิศ คนขับรถ แคชเชียร์ คนขายตั๋ว พนักงานให้บริการในสำนักงานต่าง ๆ เช่น คอลเซ็นเตอร์ ศูนย์ราชการต่าง ๆ เป็นต้น
13 อันตรายที่มาจากการ “นั่ง” นานเกินไป
- เสี่ยงโรคหัวใจ
เว็บไซต์ WebMD ระบุว่า นักวิทยาศาสตร์ทำการทดลองกับคน 2 กลุ่ม คนขับรถบัส ที่ต้องนั่งทำงานตลอดทั้งวัน กับคอนดักเตอร์ หรือพนักงานรักษาความปลอดภัย ที่ไม่ได้นั่งทำงาน เมื่อรับประทานอาหารใกล้เคียงกัน ผลปรากฎว่าคนที่นั่งทำงานตลอดทั้งวันมีความเสี่ยงในการเป็นโรคหัวใจมากกว่าคนปกติมากถึง 2 เท่า
- ลดอายุขัยของตัวเอง
มีรายงานวิจัยพบว่า การนั่งนาน ๆ โดยขาดการเปลี่ยนอิริยาบถระหว่างวัน แม้ว่าคุณจะออกกำลังกายทุกวันหรือไม่ก็ตาม คุณอาจเสี่ยงอายุชัยสั้นลงจากโรครุมเร้าต่าง ๆ ที่อาจเกิดขึ้นเร็วกว่าที่ควรจะเป็น
- เสี่ยงสมองเสื่อม
การนั่งอยู่กับที่นาน ๆ อาจทำให้คุณเสี่ยงต่อการมีอาการเหมือนคนที่เป็นโรคสมองเสื่อมได้ นอกจากนี้การนั่งอยู่กับที่นาน ๆ ยังเพิ่มความเสี่ยงโรคอื่น ๆ เช่น เบาหวาน หลอดเลือดสมอง ความดันโลหิตสูง และคอเลสเตอรอลในเลือดสูง การขยับร่างกายให้มากขึ้นระหว่างวันให้มากขึ้น ให้ผลดีในการลดความเสี่ยงของโรคต่าง ๆ เหล่านี้ได้มากกว่าการออกกำลังกายเพียงช่วงเวลาเดียวของวัน
- ออกกำลังกายไปก็สูญเปล่า
อย่างที่กล่าวไปแล้วก่อนหน้านี้ การออกกำลังกายเพียงช่วงเวลาเดียวของวัน ให้ผลดีกับร่างกายได้น้อยกว่าการขยับเขยื้อนร่างกายระหว่างวัน แม้ว่าคุณจะออกกำลังกายทุกวัน สัปดาห์ละ 7 ชั่วโมง แต่นั่นอาจสูญเปล่าหากในระหว่างวันคุณนั่งทำงานติดต่อกัน 7 ชั่วโมง
- เสี่ยงโรคเบาหวาน
นอกจากอาหารหวาน ๆ แล้ว โรคเบาหวานยังมีสาเหตุมาจากกรรมพันธุ์ ซึ่งการนั่งเฉย ๆ เป็นเวลานาน ๆ พบว่าสามารถเพิ่มความเสี่ยงของโรคเบาหวานได้อีกด้วย แม้ว่าจะไม่มีงานวิจัยระบุแน่ชัดว่าเป็นเพราะอะไร แต่แพทย์เชื่อว่ามาจากการนั่งอันยาวนานที่ทำให้ร่างกายตอบสนองต่ออินซูลินเปลี่ยนไป ซึ่งเป็นฮอร์โมนที่เผาผลาญพลังงานจากแป้ง และน้ำตาลนั่นเอง
- เสี่ยงโรคหลอดเลือดดำลึกที่ขาอุดตัน
โรคหลอดเลือดดำลึกที่ขาอุดตัน หรือ Deep vein thrombosis (DVT) เป็นอาการของลิ่มเลือดเข้าไปอุดตันภายในหลอดเลือดดำที่ขา มีสาเหตุสำคัญมาจากการนั่งนานเกินไป ซึ่งจะเพิ่มความอันตรายมากยิ่งขึ้นหากลิ่มเลือดหลุดไปอุดตันที่ปอด อาการของโรคอาจทำให้ขาของคุณเจ็บ หรือบวม หรือในบางรายอาจไม่มีอาการใด ๆ แสดงให้เห็น ซึ่งอันตรายมากกว่าเดิมเมื่อมีอาการมากขึ้นเรื่อย ๆในภายหลัง
- น้ำหนักขึ้น
เป็นเรื่องธรรมดาที่พลังงานที่เอาเข้าจากอาหารไม่สามารถเผาผลาญออกไปจากร่างกายหมด จะทำให้น้ำหนักมากขึ้น เสี่ยงต่อโรคอ้วน นอกจากการนั่งทำงานทั้งวันแล้ว ยังรวมไปถึงการนั่งดูทีวี หรือนั่งเล่นอินเตอร์เน็ตในวันหยุดด้วย
- เสี่ยงอาการวิตกกังวล
ไม่น่าเชื่อว่าการนั่งนาน ๆ นอกจากจะส่งผลต่อร่างกายแล้ว ยังส่งกระทบต่อจิตใจอีกด้วย การนั่งทำงานหน้าจอคอมพิวเตอร์ หรือหน้าจอมือถือนาน ๆ เสี่ยงต่ออาการนอนไม่หลับ หรือรบกวนคุณภาพในการนอนของคุณโดยที่คุณอาจไม่รู้ตัว นอกจากนี้การใช้เวลาอยู่กับตัวเองนาน ๆ อาจทำให้คุณขาดปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้าง ทั้งเพื่อน คนรัก คนในครอบครัว ซึ่งนำไปสู่อาการของโรคกลัวการเข้าสังคมได้เช่นกัน
- เสี่ยงปวดหลัง
ท่าที่คุณนั่งอยู่ทั้งวันอาจทำให้คุณเกิดอาการปวดหลังได้ รวมไปถึงคอ ไหล่ กระดูกสันหลัง และสุขภาพหลังของคุณจะยิ่งแย่หากคุณไม่ได้นั่งหลังตรง แต่นั่งหลังโก่งงอ ไหล่งุ้ม หรือนั่งห่อไหล่ แต่ถึงแม้ว่าคุณจะนั่งหลังตรงบนเก้าอี้ราคาแพงที่ช่วยให้คุณนั่งสบายไปตลอดทั้งวัน กล้ามเนื้อหลังของคุณก็ยังคงต้องการการผ่อนคลาย จึงยังคงจำเป็นที่ต้องลุกจากเก้าอี้ บิดตัวไปมาเบา ๆ เพื่อขยับเขยื้อนกล้ามเนื้อส่วนหลังระหว่างวันบ้างอยู่ดี
- เสี่ยงเส้นเลือดขอด
อาจเคยได้ยินมาว่า การยืนทำงานนาน ๆ เสี่ยงเส้นเลือดขอดที่ขา อันที่จริงแล้วการนั่งท่าเดิมนาน ๆ ก็เพิ่มความเสี่ยงในการเป็นเส้นเลือดขอดที่ขาได้ด้วยเช่นกัน เป็นได้ทั้งแบบเส้นเลือดโป่ง และคด เส้นเลือดที่ผิวกระจายเป็นเส้นเล็ก ๆ จริง ๆ แล้วส่วนใหญ่ไม่ได้อันตรายมาก แต่ในบางรายอาจมีอาการเจ็บ หรือปวดได้ และในบางรายเส้นเลือดขอดอาจมีขนาดใหญ่ หรือเห็นชัดมากจนต้องเข้ารับการรักษาอย่างจริงจัง
- กระดูกอ่อนแอ
ในระยะยาว หากเราไม่ได้ใช้ส่วนใดส่วนหนึ่งของร่างกายนาน ๆ ส่วนนั้นอาจทำงานได้ไม่ดีเท่าที่ควร นึกถึงช่วงหลังเรียนจบ หรือหลังเกษียณที่ความสามารถของสมองน้อยลง นี่จึงรวมไปถึงการทำงานของกล้ามเนื้อต่าง ๆ ในร่างกายที่อาจไม่แข็งแรงเหมือนเดิม ดังนั้นในบั้นปลายชีวิตคุณจึงอาจเสี่ยงกระดูกอ่อนแอจนไม่สามารถทำกิจกรรมในชีวิตประจำวันได้ปกติ เช่น เดินไม่คล่องแคล่วว่องไว ปวดขาขวดข้อ ลุกก็ปวดนั่งก็ปวด เป็นต้น
- เสี่ยงโรคมะเร็ง
ความเสี่ยงของโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ มะเร็งเยื่อบุโพรงมดลูก และมะเร็งปอดอาจสูงขึ้น หากคุณนั่งท่าเดิมนานเกินไป ยิ่งนั่งนาน ยิ่งเสี่ยงมาก ในผู้หญิงอาจเพิ่มความเสี่ยงของโรคมะเร็งเต้านมด้วย
- วิธีลดความเสี่ยงโรคต่าง ๆ จากการนั่งนาน ๆ
ลุกขึ้นจากเก้าอี้ทุก ๆ 1 ชั่วโมง ไปเข้าห้องน้ำ ล้างหน้าล้างมือ ดื่มน้ำ เป็นต้น และคอยเปลี่ยนอิริยาบถในการทำงาน คุณอาจยกคอมพิวเตอร์ไปยืนทำบนโต๊ะสูง เดินเปลี่ยนโต๊ะทำงาน ยืดเส้นยืดสายที่ขาบ้างระหว่างวัน
