เตือน! หญิงตั้งครรภ์ ห้าม “เก็บขี้แมว” เสี่ยงโรค “ทอกโซพลาสโมซิส”
คุณแม่หลายท่านอาจจะทราบอยู่แล้วว่า สุขภาพของคุณแม่สำคัญต่อสุขภาพของลูกน้อยขณะตั้งครรภ์มาก หากคุณแม่ได้รับเชื้อโรคชนิดใดชนิดหนึ่ง ลูกในครรภ์อาจมีความเสี่ยงที่จะได้รับเชื้อโรคชนิดนั้นๆ ไปด้วย
โรคหนึ่งที่อาจมากับอุจจาระของแมว ซึ่งอาจเป็นสัตว์เลี้ยงภายในบ้านของคุณ นั่นคือโรคทอกโซพลาสโมซิส คุณแม่อาจมีความเสี่ยงติดเชื้อโรคได้จากการเก็บ ทำความสะอาด หรือสัมผัสใกล้ชิดกับอุจจาระของแมว
โรคทอกโซพลาสโมซิส คืออะไร?
โรคทอกโซพลาสโมซิส เป็นโรคที่มีสาเหตุจากการติดเชื้อโปรโตซัว Toxoplasma gondii ซึ่งมีวงจรชีวิตที่ซับซ้อนและพบได้ทั่วโลก พบเชื้อโรคนี้ได้ในแมว ซึ่งเป็นสัตว์ที่มีความสำคัญในวงจรชีวิตของเชื้อ นอกจากนี้ยังพบการติดเชื้อพบได้บ่อยในแกะ แพะ สุกร และอาจพบในสุนัขได้ด้วย
การติดต่อของโรคทอกโซพลาสโมซิส
โรคทอกโซพลาสโมซิสสามารถติดต่อกันได้จากการสัมผัส ใกล้ชิดกับมูลของสัตว์ที่มีเชื้อโรคนี้อยู่ และหากคุณแม่ที่กำลังตั้งครรภ์ติดเชื้อนี้ ก็จะสามารถถ่ายทอดจากแม่สู่ลูกในครรภ์ได้ นอกจากนี้ยังสามารถแพร่เชื้อติดต่อกันได้จากการกินเชื้อที่ปนอยู่ในผักดิบหรือเนื้อที่ปรุงไม่สุก รวมถึงการได้รับการปลูกถ่ายอวัยวะที่ติดเชื้อ หรือการถ่ายเลือดที่ติดเชื้อ
กลุ่มเสี่ยงของผู้ติดเชื้อโรคทอกโซพลาสโมซิส
- ผู้ที่มีระบบภูมิคุ้มกันบกพร่อง เช่น ผู้ป่วยโรคมะเร็ง ผู้ป่วยโรคเอดส์
- เด็ก
- หญิงมีครรภ์
อาการของโรคทอกโซพลาสโมซิสในคนที่ติดเชื้อ
อาการอาจเริ่มต้นจากไม่รุนแรง คล้ายเป็นไข้หวัด ได้แก่
- มีไข้
- ปวดเมื่อยตามตัว
- ปวดศีรษะ
- เจ็บคอ
- อาจแสดงอาการรุนแรงได้ถ้าโปรโตซัวทำลายกล้ามเนื้อ ระบบประสาท หัวใจ ปอด หรือตา
- เชื้ออาจทำให้หญิงมีครรภ์แท้ง และทำให้เด็กในครรภ์มีความผิดปกติแต่กำเนิด
- ในผู้ป่วยโรคเอดส์อาจเกิดการติดเชื้อที่สมองและทำให้เสียชีวิตได้
สำหรับสัตว์ที่ติดเชื้อโรคนี้ มักไม่แสดงอาการใดๆ ให้เห็นชัด แต่จะพบโรคได้บ่อยและมีความรุนแรงในสัตว์อายุน้อย เช่น ลูกสุนัขหรือลูกแมว อาการที่พบบ่อยที่สุดในสัตว์โตเต็มวัยโดยเฉพาะแกะ คือการแท้ง ในแมวอาจพบปอดอักเสบ หรือการเสียหายของระบบประสาทหรือตา สุนัขที่ติดเชื้ออาจแสดงอาการสมองอักเสบ เช่น ชัก คอตก สั่น หรืออัมพาต
อันตรายของสตรีมีครรภ์ หากติดเชื้อโรคทอกโซพลาสโมซิสระหว่างตั้งครรภ์
ส่วนใหญ่สุขภาพของคุณแม่มักไม่มีอาการใดๆ ที่เป็นอันตราย แต่จะส่งผลกระทบของเด็กในครรภ์หากได้รับเชื้อโรคทอกโซพลาสโมซิสจากมารดา ได้แก่
- คุณแม่แท้งระหว่างคลอด
- เด็กตัวเล็กกว่าปกติ
- เด็กหัวโตผิดปกติ
- เด็กมีความผิดปกติทางด้านการมองเห็น หรือการได้ยิน
สำหรับการติดเชื้อจากแม่สู่ลูกด้วยโรคทอกโซพลาสโมซิส จะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อคุณแม่ติดเชื้อโรคนี้เป็นครั้งแรกในขณะตั้งครรภ์เท่านั้น หากคุณแม่เคยมีประวัติเคยติดเชื้อโรคนี้มาก่อน ในการติดเชื้อโรคนี้ครั้งต่อๆ ไปจะไม่ส่งผลกระทบต่อเด็กในครรภ์
วิธีป้องกันโรคทอกโซพลาสโมซิส
สำหรับคุณแม่ที่เลี้ยงแมวอยู่ในบ้านเป็นประจำ ควรระมัดระวังในการอยู่ใกล้ชิดกับแมว และต้องเปลี่ยนคนดูแล เก็บอุจจาระแมว ทำความสะอาดที่อยู่อาศัยของแมวในช่วงตั้งครรภ์ คนที่มาดูแลแมวแทนก็ต้องดูแลความสะอาดให้ดี ใส่ถุงมือทุกครั้งที่ทำความสะอาดอุจจาระ และที่อยู่อาศัยของแมว
สำหรับการเลี้ยงแมวให้ห่างไกลเชื้อโรคทอกโซพลาสโมซิส ควรเลี้ยงแมวในบ้านเพื่อป้องกันการติดเชื้อหรือปล่อยเชื้อโรคออกสู่สิ่งแวดล้อม ควรเลี้ยงแมวให้ห่างจากบริเวณที่เลี้ยงปศุสัตว์ รวมถึงไม่ควรให้แมวกินเนื้อดิบหรือเนื้อที่ปรุงไม่สุก