"จมูกไม่ได้กลิ่น" นอกจาก "โควิด-19" อาจเป็นโรคอะไรได้อีก

ไม่ใช่แค่โควิด-19 ที่น่าสงสัย แต่เมื่อไรก็ตามที่จมูกเริ่มไม่ค่อยได้กลิ่น อาจสงสัยว่าเป็นโรคเหล่านี้ได้ด้วย

ผศ. นพ.วิชิต ชีวเรืองโรจน์ ภาควิชาโสต ศอ นาสิกวิทยา คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล ระบุถึงสาเหตุที่อาจทำให้จมูกไม่ได้กลิ่น หรือความสามารถในการรับรู้กลิ่นน้อยลง ดังนี้

สาเหตุของปัญหาจมูกไม่ได้กลิ่น

1. การอักเสบของเยื่อบุโพรงจมูก โพรงไซนัส ทำให้กลิ่นขึ้นไม่ถึงปลายประสาทรับกลิ่น
2. เนื้องอกอุดกลั้น ทำให้กลิ่นขึ้นไม่ถึงปลายประสาทรับกลิ่น
3. อุบัติเหตุที่ศีรษะที่ทำให้ปลายประสาทอักเสบ (หน้าผาก ท้ายทอย) บาดเจ็บ หรือฉีกขาด ส่งผลต่อการได้กลิ่นที่ลดลง หรืออาจไม่ได้กลิ่นเลย
4. การได้รับสารเคมีบางอย่างที่ทำลายการรับกลิ่น อาทิ การได้รับกลิ่นฟอร์มาลีนเป็นเวลานาน อาจทำให้ปลายประสาทอักเสบและตายลงบางส่วน ส่งผลให้การรับกลิ่นลดลงหรือไม่ได้กลิ่นเลย
5. ผิดปกติทางพันธุกรรม อาจไม่มีปลายประสาทรับกลิ่นหรือมีความผิดปกติที่ปลายประสาทรับกลิ่น
6. อายุที่เพิ่มขึ้นและโรคทางสมองบางชนิด

ลักษณะอาการจมูกไม่ได้รับกลิ่น

อาจเกิดอาการจมูกไม่ได้รับกลิ่น หรือได้รับกลิ่นลดน้อยลงอย่างเฉียบพลัน และเรื้อรัง

• ไม่ได้รับกลิ่นอย่างเฉียบพลัน มักเกิดจากอุบัติเหตุ บางรายเกิดทันทีหลังผ่าตัด
• ไม่ได้รับกลิ่นเรื้อรัง มักเกิดจากการอักเสบที่เยื่อบุโพรงจมูก เนื้องอก การได้รับสารเคมี อายุที่เพิ่มขึ้น ส่งผลให้อาการค่อยๆ ดำเนินไป

วิธีการรักษาอาการจมูกไม่ได้กลิ่น

• อาการที่สามารถรักษาได้ คือ เกิดจากการอักเสบ หวัด ภูมิแพ้ ไซนัสอักเสบ เป็นต้น รวมถึงภาวะอุดกั้นที่สามารถเอาออกได้ เช่น เนื้องอก ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับระยะเวลาด้วย หากอุดกั้นเป็นเวลานาน จะส่งผลให้ปลายประสาทไม่ทำงานเป็นเวลานานไปด้วย และอาจฟื้นตัวช้าหรือไม่สมบูรณ์
• อาการที่ไม่สามารถรักษาได้ คือ อุบัติเหตุที่ทำให้เส้นประสาทฉีกขาดไป

การป้องกันอาการจมูกไม่ได้กลิ่น

1. ระวังอย่าให้เยื่อโพรงจมูกบวม หากเป็นหวัดหรือไซนัสอักเสบให้รีบรักษา
2. รักษาสุขภาพสม่ำเสมอ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม
3. ระวังไม่ให้เกิดอุบัติเหตุที่ศีรษะ