มารู้จักการดูแล contact lens กันสักนิด
รศ.พญ.ภิญนิตา ตันธุวนิตย์
ภาควิชาจักษุวิทยา
Faculty of Medicine Siriraj Hospital
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
คอนเทคเลนส์ (contact lens)หรือเลนส์สัมผัส เป็นสิ่งที่ใช้กันมานาน ใช้โดยการใส่สัมผัสกับกระจกตา (ตาดำ)โดยตรงเพื่อแก้ไขสายตาสั้น สายตายาว และในปัจจุบันมีผู้ใช้มากขึ้นอย่างมากเพื่อความสวยงามหรือที่เรียกกันว่าบิ๊กอายส์ (big eyes)ดังนั้นเนื่องจากเลนส์นี้สัมผัสแนบติดกับกระจกตา จึงสามารถให้โทษแก่กระจกตาได้อย่างมากมายหากดูแลรักษาไม่ถูกวิธี
การเลือกใช้คอนเทคเลนส์เนื่องจากคอนเทคเลนส์ใช้สัมผัสแนบติดกับกระจกตา เราจึงจำเป็นต้องคำนึงว่าเลนส์จะขนาดความโค้งพอดีกับกระจกตาหรือไม่ มีคุณสมบัติที่ดีเหมาะกับกระจกตาเราเพียงใด เปรียบเสมือนเสื้อที่เราสวมใส่ จำเป็นต้องมีขนาดให้พอดีตัวหากไม่พอดีอาจทำให้เกิดอาการเคือง ไม่สบายตาได้ นอกจากนี้คอนเทคเลนส์จะต้องมีคุณสมบัติให้น้ำตาและออกซิเจนผ่านไปยังกระจกตาได้ดี มิฉะนั้นกระจกตาจะขาดออกซิเจนและอาหารหล่อเลี้ยงและเป็นอันตรายได้
สิ่งสำคัญที่สุดในการใส่คอนเทคเลนส์คือการปฎิบัติตัวดูแลคอนเทคเลนส์อย่างถูกต้อง เปรียบเสมือนกับคนเราจำเป็นต้องชำระร่างกายให้สะอาดและเปลี่ยนเสื้อทุกวันมิฉะนั้นจะเกิดกลิ่นเหม็นสกปรก
1) คอนเทคเลนส์จำเป็นต้องถอดล้างทุกวัน และควรถูเล็กน้อยขณะล้างด้วยน้ำยาคอนเทคเลนส์
2) ทำความสะอาดตลับทุกสัปดาห์ด้วยน้ำสบู่
3) ไม่ใส่คอนเทคเลนส์ขณะนอนหลับ การใส่คอนเทคเลนส์นอนจะทำให้โอกาสกระจกตาติดเชื้อสูงขึ้นกว่าปกติถึง 100 เท่า
4) ไม่ใช้คอนเทคเลนส์ร่วมกับผู้อื่นผู้อื่นเพราะจะทำให้ติดเชื้อได้
5) ต้องเปลี่ยนคอนเทคเลนส์ตามเวลาที่กำหนด เช่น ใส่คอนเทคเลนส์รายเดือนต้องทิ้งคอนเทคเลนส์ ทุกเดือน
หากปฏิบัติไม่ครบถ้วน อันตรายจะเกิดกับกระจกตาและเยื่อบุตา (ตาดำและตาขาว) ได้ทุกเมื่อ ตั้งแต่เกิดภูมิแพ้ที่เยื่อบุตาทำให้คัน เคือง ตาแดง ไม่สบายตา กระจกตาอักเสบติดเชื้อ ซึ่งมักจะทำให้ตาข้างนั้นไม่สามารถกลับมาเห็นดังปกติได้อีกหรือกระทั่งทำให้กระจกตาทะลุและตาบอดได้ดังที่เป็นข่าว นอกจากนี้หากท่านที่เกิดภูมิแพ้ที่เยื่อบุตาควรจะใส่คอนเทคเลนส์ที่ทิ้งเร็วเช่น คอนเทคเลนส์รายวันหรือรายสัปดาห์เป็นต้น
เยื่อบุตาด้านในของเปลือกตาบนอักเสบเป็นตุ่ม ทำให้เกิดการระคายเคือง
กระจกตาอักเสบติดเชื้อ ที่ผิดสุขลักษณะ
กระจกตาอักเสบติดเชื้อ ทำให้กระจกตาติดเชื้ออย่างรุนแรง และทำให้สายตามัวลงอย่างถาวร
อย่างไรก็ตามหากใช้คอนเทคเลนส์แล้วมีอาการตาแดง เคืองตา ตาแห้ง ไม่สบายตา โดยเฉพาะอย่างยิ่งมีขี้ตา ตามัวลง ตาแดง ควรหยุดการใช้คอนเทคเลนส์ทันทีและไปพบจักษุแพทย์โดยเร่งด่วน ท่านผู้รักจะใส่คอนเทคเลนส์รบกวนท่านใส่ใจดวงตาท่านสักนิด เพื่อชีวิตจะได้มีกระจกตาที่สดใสไปยืนยาว
ขอบคุณข้อมูลจาก คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล มหาวิทยาลัยมหิดล