วิธีผ่าตัด "กระดูกสันหลัง" ผ่านกล้องแบบแผลเล็ก
การพัฒนาเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่นำมาใช้ใน การผ่าตัดกระดูกสันหลัง มีบทบาทในการช่วยลดปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นหลังคนไข้เข้ารับการผ่าตัด รวมทั้งยังทำให้กระบวนการผ่าตัดกระดูกสันหลังเกิดประสิทธิภาพสูงสุดอีกด้วย
นพ.เทวเจษฎา ภาเรือง แพทย์หัวหน้าศูนย์กระดูกสันหลังและกระดูกคอ โรงพยาบาลนวเวช อธิบายและให้ข้อมูลเกี่ยวกับเทคนิคการผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้องแบบแผลเล็ก (MISS) ซึ่งเป็นการผ่าตัดที่มีความปลอดภัย และสามารถบ่งชี้ให้เห็นถึงวิวัฒนาการทางการแพทย์ที่ก้าวหน้าได้อย่างชัดเจน เอาไว้ดังนี้
ปัจจุบันเทคโนโลยีการผ่าตัดกระดูกสันหลังได้พัฒนาขึ้นมาก เพื่อเพิ่มคุณภาพการรักษา ทั้งขนาดแผล ความเจ็บ ความปลอดภัย และระยะเวลาพักฟื้น เรียกว่า เทคนิคการผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้องแบบแผลเล็ก หรือ Minimally Invasive Spine Surgery (MISS)
MISS คือ การผ่าตัดรักษาอาการปวดหลัง โดยเฉพาะผู้ที่เป็นโรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท และผู้ที่โพรงประสาทสันหลังตีบแคบ หมอนรองกระดูกสันหลังทับเส้นประสาทจากความเสื่อมตามอายุ โดยแพทย์จะใช้เทคนิคการผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้องแบบแผลเล็กมาช่วยในการผ่าตัด
โดยการผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้องแบบแผลเล็ก อาจจะใช้กล้อง Endoscope หรือกล้อง Microscope เเละ Tubular ร่วมกับอุปกรณ์ Microsurgery มาช่วยในการผ่าตัด ทำให้ผู้ป่วยได้รับประโยชน์จากการผ่าตัดได้มากกว่าการผ่าตัดกระดูกสันหลังแบบเทคนิคเดิม ช่วยลดภาวะแทรกซ้อนหลังผ่าตัด ลดการบาดเจ็บ เสียเลือดน้อย และฟื้นตัวได้เร็ว ในปัจจุบันการผ่าตัดแบบแผลเล็กเป็นวิธีที่แพร่หลายและมีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องในกลุ่มศัลยแพทย์ระบบประสาท และศัลยแพทย์กระดูกทั่วโลก
เทคนิคการผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้องแบบแผลเล็ก ผู้ป่วยจะได้ประโยชน์ในหลายด้านดังต่อไปนี้
การผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้องแผลเล็ก |
การผ่าตัดกระดูกสันหลังแบบเทคนิคเดิม |
1. แผลผ่าตัดมีขนาดเล็ก 1-2 เซนติเมตร 2. เสียเลือดน้อย 3. ปวดแผลผ่าตัดน้อยกว่า 4. ลดการบาดเจ็บ ลดการฟกช้ำของกล้ามเนื้อบริเวณโดยรอบแผลผ่าตัด 5. ฟื้นตัวเร็ว กลับบ้านได้ใน 2 – 3 วัน หลังผ่าตัด 6. ลดโอกาสแผลติดเชื้อ |
1. แผลผ่าตัดมีขนาดใหญ่ 2. เสียเลือดมาก 3. ปวดแผลมาก เนื่องจากแผลผ่าตัดมีขนาดใหญ่ 4. กล้ามเนื้อและอวัยวะใกล้เคียงฟกช้ำ ได้รับการบาดเจ็บจากการผ่าตัด 5. พักฟื้นนาน นอนโรงพยาบาลหลายวัน 6. แผลมีโอกาสติดเชื้อได้ง่าย |
โดยเทคนิคการผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้องแผลเล็ก จะช่วยให้ผู้ป่วยกลับบ้านได้เร็ว และลดภาวะแทรกซ้อนในการผ่าตัด ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นหลังผ่าตัด อาการปวดแผลหลังผ่าตัดน้อย และมีความพึงพอใจในการรักษาโดยวิธีนี้อย่างมาก
การผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้องแบบแผลเล็ก ปัจจุบันมี 2 วิธี ดังนี้
- Endoscopic Discectomy คือ การผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้องที่พัฒนาการผ่าตัดอีกขั้น โดยการผ่าตัดผ่านกล้อง Endoscope แผลผ่าตัดจะมีขนาดเล็ก 0.8 เซนติเมตร เพียงแผลเดียว (Single Portal) จากทางด้านข้างหรือด้านหลัง โดยมีระบบน้ำหล่อเลี้ยงตลอดเวลา และมีการใช้เครื่องช่วยจี้หยุดเลือดขณะที่แพทย์ทำการผ่าตัด เพื่อให้แพทย์มองเห็นภาพชัดเจนผ่านจอมอนิเตอร์ ด้วยชุดเครื่องมือการผ่าตัดแบบเฉพาะ ที่เห็นภาพชัดเจนทั้งแสง และการขยายภาพ (Excellent Magnification and Vision)
ใครที่เหมาะกับการผ่าตัดด้วยวิธี Endoscopic Discectomy
- ผู้ป่วยโรคหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท
- ผู้ป่วยโรคโพรงประสาทตีบแคบทับเส้นประสาท จากภาวะเสื่อมของกระดูกสันหลัง ข้อต่อ และหมอนรองกระดูก
ข้อดีของการผ่าตัดด้วยวิธี Endoscopic Discectomy
- ผ่าตัดภายใต้การมองเห็นที่ชัดเจนทั้งแสงและการขยายภาพ
- ลดการบาดเจ็บของเนื้อเยื่อ กล้ามเนื้อ และกระดูก
- แผลผ่าตัดขนาดเล็ก เจ็บน้อย เสียเลือดน้อย ลดเวลาในการนอนโรงพยาบาล
- ลดการเกิดแผลเป็นในโพรงกระดูกสันหลัง ไม่มีพังผืดรัดเส้นประสาท
- Microscope Discectomy คือ การผ่าตัดกระดูกสันหลังผ่านกล้อง Microscope หรือ กล้องจุลทรรศน์ วิธีนี้เป็นการผ่าตัดรักษาหมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ซึ่งตัวกล้องจะอยู่นอกตัวของผู้ป่วย แต่จะทำหน้าที่ช่วยขยายภาพในบริเวณที่เราจะทำการผ่าตัดให้ใหญ่ขึ้น โดยการผ่าตัดวิธีนี้ยังคงเป็นการผ่าตัดแบบเปิด แผลผ่าตัดมีขนาดเล็กลงเพียง 3 เซนติเมตร แต่ยังคงมีการตัดเลาะกล้ามเนื้อ และกระดูกออกบางส่วน เพื่อให้เห็นบริเวณที่ต้องการผ่าตัดชัดเจนขึ้น ซึ่งปัจจุบันก็มีผู้คิดค้นเพื่อที่จะทำให้ลดขนาดของแผลผ่าตัดลงไปได้อีก