8 อาการของคนที่กำลัง "เครียด-วิตกกังวล" มากเกินไป
อากัปกิริยาที่เกิดขึ้นในชั่วขณะหนึ่ง สามารถบอกเราได้ว่าเขาคนนั้นกำลังอยู่ในอารมณ์ไหน อยู่ในภาวะอารมณ์ไหน โดยเฉพาะใครที่กำลังเครียดจัด หรือมีความวิตกกังวลมาก อาจแสดงออกทางภาษากายที่เราสามารถสังเกตได้ชัดเจนด้วย
8 อาการของคนที่กำลัง "เครียด-วิตกกังวล" มากเกินไป
-
พูดเร็วกว่าปกติ
ในหลายๆ ครั้ง คนที่ตื่นเต้นมากจนเกินไปมักพูดเร็วกว่าเดิมโดยไม่รู้ตัว เพราะอยากรีบพูดและรีบให้มันจบไปไวๆ บางคนอาจพูดเร็วเกินไปจนฟังไม่ทัน ฟังไม่รู้เรื่อง พูดแทบไม่หายใจ รวมถึงเสียงอาจจะสั่นได้ด้วย
-
พูดวกไปวนมา
เมื่อไรที่เราตื่นเต้น หรือเครียด วิตกกังวลจนควบคุมสติไม่ค่อยอยู่ จะทำให้เราขาดความสามารถในการจับใจความในสิ่งที่ต้องการพูด ต้องการสื่อ เรียบเรียงประโยคคำพูดต่างๆ ได้ไม่ดีนัก ทำให้พูดวกไปวนมา เข้าใจยาก
-
เดินไปเดินมาไร้ทิศทาง
หากเขาคนนั้นกำลังพูดหน้าชั้น ยืนพูดบนเวที หรือยืนพูดต่อหน้าคนจำนวนเยอะๆ แล้วเดินไปเดินมาไม่อยู่นิ่ง จับทิศทางในการเดินไม่ได้ และเดินอย่างที่ไม่รู้ว่าก้าวแต่ละก้าวหมายถึงอะไร จังหวะเดินไม่สอดคล้องกับจังหวะพูด เดินไปเรื่อย ไม่เป็นธรรมชาติ นั่นอาจบ่งบอกว่าเขาตื่นเต้น เครียด หรือวิตกกังวลมากเกินไป
-
ยืนเอียงไปเอียงมา หรือเอนตัวไปด้านใดด้านหนึ่ง
คนที่ตื่นเต้น เครียด หรือวิตกกังวลมักต้องการหาที่พึ่งพิง ถ้ามีเสาหรือกำแพงให้ยืนเอนตัวลงไปได้ก็จะทำ แต่ถ้ายืนอยู่ในที่โล่งๆ ก็มีความเป็นไปได้ว่าจะพยายามทิ้งน้ำหนักลงไปที่เท้าหรือขาข้างใดข้างหนึ่งมากกว่าจะยืนให้น้ำหนักเฉลี่ยอยู่บนสองขาสองเท้าตามปกติ และอาจจะเปลี่ยนสลับการถ่ายน้ำหนักไปซ้ายทีขวาทีบ่อยๆ
-
กระวนกระวาย งุ่นง่าน อยู่ไม่สุข
ระหว่างที่พูด หรือระหว่างที่หยุดพูด มองเห็นว่าเขามือไม้อยู่ไม่สุข จับนู่นนี่ จับบางส่วนของร่างกาย หรือจับข้าวของที่อยู่รอบตัว เคาะนิ้ว สั่นขา มือสั่น กดปากกา กะพริบตาถี่ๆ นั่งไม่นิ่ง ขยับขาหรือแขนไปมา หรือทำท่าทางแปลกๆ ที่ตัวคนทำไม่รู้ตัว แต่คนที่ดูอยู่สังเกตได้ว่าทำท่าทางแปลกๆ ดูไม่เป็นธรรมชาติจนผิดสังเกตและดึงความสนใจของเราไปที่ท่าทางของเขามากกว่าคำพูดของเขา
-
เหงื่อแตก
หากตื่นเต้น เครียด หรือวิตกกังวลมากๆ เขาอาจมีปัญหาในเรื่องของเหงื่อที่ไหนออกมาอย่างควบคุมไม่ได้ เหงื่อผุดที่หน้าผาก ขมับ มือ เท้า ไปจนถึงรักแร้ กลางหลัง ขาหนีบ ฯลฯ ไม่ว่าจะอยู่ในสถานที่ที่อากาศเย็นแค่ไหนก็ตาม
-
ไม่มองหน้าคู่สนทนา
ไม่กล้าเผชิญสายตากับคู่สนทนาเพราะเครียด และกังวล หรืออาจกำลังปิดบังอะไรอยู่ สายตาเหลือบมองในทิศทางที่ผิดปกติ เช่น มองไปด้านบน มองไปด้านข้าง ทั้งๆ ที่ด้านข้างตัวไม่มีอะไรน่ามองเป็นพิเศษ สายตาอยู่ไม่นิ่ง ส่ายไปส่ายมา
-
หยุดนิ่งไปเสียเฉยๆ
บางคนตื่นเต้น หรือ เครียด วิตกกังวลมากเกินไปจนจู่ๆ ก็ลืมในสิ่งที่ตัวเองจะพูด ลืมแม้กระทั่งเรื่องง่ายๆ หรือลืมไปว่าเมื่อสักครู่ตัวเองพูดอะไรไป หรือกำลังพูดถึงเรื่องอะไรกันอยู่ จู่ๆ ก็นึกเรื่องที่จะพูดไม่ออก นิ่งแข็งไปทั้งร่างกายและสมองไปเลยระหว่างพูด
ทำอย่างไรเมื่อเครียด และวิตกกังวลมากเกินไป
- ซ้อมพูดเยอะๆ หากมีความจำเป็นต้องพูดต่อหน้าคนจำนวนมาก ให้ซ้อมพูดบ่อยๆ จนกว่าจะมั่นใจ อัดวิดีโอเพื่อสังเกตสีหน้าท่าทางของตัวเองตอนซ้อม เพื่อนำมาปรับปรุงทีหลัง
- มีสติก่อนพูดทุกครั้ง เตือนตัวเองให้พูดชัดๆ ไม่เร็วไม่ช้าจนเกินไป ควบคุมโทนเสียงหนักเบาขึ้นลงไปตามธรรมชาติ จับประเด็นให้ได้ว่าต้องพูดเรื่องอะไร ไม่ไหลออกไปคุยเรื่องอื่น
- เตรียมตัวช่วย หากมีเรื่องที่ต้องพูดที่จำกัดได้อยู่แล้ว เช่น การพูดหน้าห้อง พูดบนเวที โน้ตหัวข้อเรื่องที่จะพูดเอาไว้สั้นๆ เพื่อที่จะได้พูดอย่างต่อเนื่องอย่างเป็นธรรมชาติ และไม่ลืมว่ากำลังพูดอะไร และต้องพูดอะไรต่อ
- หากเกิดอาการตื่นเต้นมากจนเริ่มควบคุมอาการของตัวเองไม่ได้ เช่น เสียงสั่น มือสั่น ลืมสิ่งที่กำลังจะพูด ควรหยุดนิ่ง หายใจเข้าออกลึกๆ สักครู่ พักดื่มน้ำ หรือขอตัวสักครู่ (ถ้าสามารถทำได้ในสถานการณ์นั้นๆ) รวบรวมสติใหม่ แล้วค่อยพูดต่อช้าๆ ชัดๆ
- หากมีอาการเครียดและวิตกกังวลจนควบคุมตัวเองไม่ได้อยู่บ่อยๆ ควรปรึกษาจิตแพทย์ เพื่อทำการรักษาอย่างถูกวิธีต่อไป
