ตกขาว แบบไหนที่ผิดปกติ ปัญหาไม่เล็กของผู้หญิง
ตกขาว อาจเป็นอีกหนึ่งปัญหาที่ผู้หญิงทุกคนมีความกังวลใจ และยังเป็นปัญหาที่อาจไม่กล้าปรึกษาใครแม้กระทั่งหมอเพราะมีความเขินอาย แต่ตกขาวที่ผิดปกติอาจเป็นสัญญาณอันตรายต่อระบบสืบพันธุ์ได้
รองศาสตราจารย์ ดร.ภญ.ศรีจันทร์ พรจิราศิลป์, รศ.ภญ.สมใจ นครชัย และ ผศ.ดร.ภญ.วิลาสินี ซาโตะ ภาควิชาเภสัชวิทยา คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ระบุว่า ตกขาว หรือระดูขาว คือ ของเหลวออกมาทางช่องคลอด มาจากผนังด้านในช่องคลอดบุด้วยเซลล์ชนิดเยื่อเมือกคล้ายเซลล์เยื่อเมือกที่บุในช่องปากและจมูก โดยร่างกายขับออกมาผ่านช่องคลอด
มีตกขาว ปกติหรือไม่
ผู้หญิงทุกคนมีตกขาวเป็นเรื่องปกติ ช่วงเด็กอาจมีเพียงเล็กน้อย เมื่อถึงช่วงเริ่มมีประจำเดือน ตกขาวจะมากขึ้น และมีปริมาณที่พอเหมาะจนถึงวัยสูงอายุ จากนั้นปริมาณลดลงจนแทบไม่มี บางช่วงอาจมีตกขาวมากกว่าปกติ เช่น ขณะตั้งครรภ์ เวลาที่มีการกระตุ้นทางเพศ หลังจากมีกิจกรรมทางเพศ หรือเมื่อใช้ยาคุมกำเนิดบางชนิด เป็นต้น
ประโยชน์ของตกขาว
- ตกขาวช่วยหล่อลื่นช่องคลอดไม่ให้แห้ง
- ตกขาวช่วยขับสิ่งแปลกปลอม
- ตกขาวฆ่าเชื้อโรค
- ตกขาวช่วยปรับสภาพความเป็นกรดด่าง ในช่องคลอดให้สมดุล
ตกขาวที่ปกติ เป็นอย่างไร
ตกขาวที่ปกติโดยทั่วไปจะไม่มีกลิ่น หรืออาจมีกลิ่นคาวเล็กน้อย ในช่วงกลางของรอบเดือน (ราววันที่ 14 ของรอบเดือน) เป็นช่วงใกล้เวลาไข่ตก น้ำเมือกในช่องคลอดจะเหลวใส และมีปริมาณมาก ส่วนช่วงอื่นน้ำเมือกจะข้น ขาวขุ่นคล้ายแป้งเปียก
อย่างไรก็ดี ปริมาณน้ำเมือกในช่องคลอดมากหรือน้อยเพียงไรขึ้นกับแต่ละคน
ตกขาวแบบปกติมักไม่มีอาการผิดปกติอื่นๆ ร่วมด้วย เช่น แสบหรือคันช่องคลอด และมักหายได้เองโดยไม่ต้องให้การรักษาใดๆ
ตกขาวที่ผิดปกติ เป็นอย่างไร
- ตกขาวมีน้ำเมือกออกมาทางช่องคลอดปริมาณมากผิดปกติร่วมกับมีอาการคัน หรือปวดแสบปวดร้อน
- ตกขาวมีกลิ่นเหม็นผิดปกติ
- ตกขาวมีอาการเป็นอยู่นาน ไม่หายไปเอง
- ตกขาวมีสีและกลิ่นที่แปลกไป ไม่ใช่สีขาว ไม่ใช่สีขาวปนเหลืองเล็กน้อย หรือตกขาวมีเลือดปน มีฟอง
- ตกขาวมีลักษณะคล้ายนม หรือยางมะละกอ บางครั้งเป็นก้อน มักมีอาการคันมาก ร่วมกับมีผื่นคัน แดงหรือบวมที่บริเวณปากช่องคลอด
สาเหตุของตกขาวที่ผิดปกติ
- มีการอักเสบติดเชื้อในช่องคลอด จากเชื้อรา เชื้อแบคทีเรีย เชื้อปรสิต เป็นต้น
- เนื้องอก หากเกิดจากเนื้องอก มักมีเลือดปนในตกขาวด้วย
- มีสิ่งแปลกปลอมในช่องคลอด เช่น ผ้าอนามัยชนิดสอดช่องคลอด หรือถุงยางคุมกำเนิด
- ผลข้างเคียงจากการใช้ยาปฏิชีวนะ หรือยาสเตียรอยด์
- ช่องคลอดอักเสบจากโรคเบาหวานที่ไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้
- มีเพศสัมพันธ์กับผู้ที่มีการติดเชื้อปรสิต Trichomonas vaginalis
- ฉีดล้างช่องคลอด ใช้สบู่หอม ใช้สารฆ่าอสุจิ ที่อาจทำให้เกิดการแพ้หรือระคายเคืองช่องคลอด
วิธีรักษาอาการตกขาวผิดปกติ
แพทย์อาจพิจารณาให้รับประทาน ทายา หรือสอดยาในช่องคลอด เพื่อรักษาอาการช่องคลอดอักเสบจากการติดเชื้อรา
วิธีป้องกันภาวะตกขาวผิดปกติ
- ใส่เสื้อผ้าที่คับมาก สภาพร่างกายที่อ้วนมาก ทำให้ช่องคลอดอับชื้น
- หลีกเลี่ยงการใช้ยาปฏิชีวนะ หรือยาสเตียรอยด์บางชนิดที่ทำให้เกิดผลข้างเคียงต่อตกขาว
- ระมัดระวังไม่ให้เกิดเหตุลืมผ้าอนามัยชนิดสอดช่องคลอด หรือถุงยางคุมกำเนิดไว้ในช่องคลอด
- ในผู้ป่วยโรคเบาหวาน พยายามควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดให้ดี
- หลีกเลี่ยงการมีเพศสัมพันธ์กับคนที่ไม่น่าไว้ใจ หรือไม่มั่นใจในสุขภาพ
- ไม่ฉีดล้างช่องคลอด หรือใช้ผลิตภัณฑ์ใดๆ กับช่องคลอด ที่เป็นผลิตภัณฑ์ที่ไม่ได้รับมาตรฐานในการผลิตที่ถูกต้อง
- หากมีความผิดปกติของตกขาว รวมถึงช่องคลอด ควรรีบพบแพทย์ทันที ไม่ควรพยายามล้างทำความสะอาดบ่อยเกินไป หรือซื้อยามากิน ทา เหน็บ เอง เพราะอาจใช้ตัวยาที่ไม่เหมาะสมต่ออาการหรือโรคที่เป็นอยู่ได้
