รู้จักวิธี “รักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า” สำหรับผู้ป่วยซึมเศร้า
วิธีรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า (Electroconvulsive Therapy) หนึ่งในวิธีรักษาโรคซึมเศร้า โรคอารมณ์สองขั้ว โรคจิตเภท โดยเฉพาะผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยา หรือต้องการการรักษาอย่างรีบด่วน ได้แก่ ผู้ป่วยที่ไม่สามารถควบคุมตนเองได้ มีอาการก้าวร้าว หรือมีความคิดฆ่าตัวตาย
วิธีรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า (Electroconvulsive Therapy)
กรมสุขภาพจิต กระทรวงสาธารณสุข ระบุว่า การรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า (Electroconvulsive therapy: ECT) คือ การรักษาทางจิตเวชวิธีหนึ่ง โดยใช้กระแสไฟฟ้ากระตุ้นสมองของผู้ป่วยทำให้เกิดอาการชัก เพื่อรักษาอาการทางจิตเวชให้ดีขึ้น
วิธีการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า สามารถรักษาโรคทางจิตเวชต่างๆ เช่น โรคซึมเศร้า โรคอารมณ์สองขั้ว โรคจิตเภท และอาจเหมาะกับผู้ป่วยที่ไม่ตอบสนองต่อการรักษาด้วยยา ได้รับการรักษาด้วยวิธีการต่างๆ แล้วไม่ดีขึ้น หรือต้องการการรักษาอย่างรีบด่วน ได้แก่ ผู้ป่วยที่ไม่สามารถควบคุมตนเองได้ มีอาการก้าวร้าว หรือมีความคิดฆ่าตัวตาย
ประเภทของวิธีรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า
วิธีรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า มี 2 ประเภท ได้แก่
- การรักษาด้วยไฟฟ้าแบบ Unmodified คือ การรักษาด้วยไฟฟ้าโดยไม่ได้ใช้ยานำสลบ
- การรักษาด้วยไฟฟ้าแบบ Modified คือ การรักษาด้วยไฟฟ้าโดยใช้ยานำสลบ
วิธีที่จะใช้ รวมถึงจำนวนครั้ง และปริมาณกระแสไฟฟ้า ขึ้นอยู่กับการประเมินจากจิตแพทย์ผู้ให้การรักษา โดยมีตั้งแต่ 6-8 ครั้ง, 8-10 ครั้ง หรือ 10-12 ครั้ง
ข้อควรระวัง และผลข้างเคียงจากการรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า
- อาจมีอาการปวดศีรษะในช่วงหลังการรักษา แต่จะค่อยๆ หายเองได้ในภายหลัง
- อาจมีอาการคลื่นไส้อาเจียน จากอาการปวดศีรษะ หรือยาระงับความรู้สึกที่ได้รับ
- อาจมีอาการชัก ความดันโลหิตสูงขึ้น ชีพจรเต้นเร็ว แต่หลังชักอาการจะค่อยๆ ดีขึ้นจนอยู่ในเกณฑ์ปกติ
- อาจมีอาการปวดกล้ามเนื้อ เกิดจากฤทธิ์ของยาหย่อนกล้ามเนื้อ หรือเกิดจากอาการชัก
- อาจมีอาการบาดเจ็บในช่องปากและฟัน เช่น ปวดกราม ฟันโยก อวัยวะในช่องปากฉีกขาด ซึ่งเป็นผลมาจากการกระตุ้นกล้ามเนื้อที่เกี่ยวข้องกับการเคี้ยว และเกิดแรงขบบริเวณกราม
- อาจเกิดภาวะหลงลืม โดยจะค่อยๆ ฟื้นตัวภายใน 2-6 สัปดาห์
- อาการข้างเคียงอื่นๆ ที่อาจพบได้ เช่น กระดูกสันหลังยุบตัว กระดูกเคลื่อน กล้ามเนื้อและเอ็นกระดูกบาดเจ็บ แต่พบได้น้อย
หากสนใจวิธีรักษาทางจิตเวชด้วยไฟฟ้า สามารถขอคำแนะนำจากจิตแพทย์ที่ให้การรักษาโรคซึมเศร้าได้