ดูกันชัดๆ! ตำแหน่งทำ CPR ช่วยชีวิตคนจมน้ำที่ถูกต้องอยู่ตรงไหน

จากกรณีที่มีรายการโทรทัศน์นำเสนอวิธีการทำ CPR ไม่ถูกต้อง แพทย์โรคหัวใจจากเพจ 1412 Cardiology จึงออกมาชี้แจงถึงวิธีการทำ CPR หรือการช่วยเหลือผู้ป่วยที่ไม่หายใจ หัวใจหยุดเต้น ด้วยการกดหน้าอกมาฝากกันค่ะ

 

 

ภาพประกอบจาก runnersforlifenewsletter.com

 

1. ตำแหน่งการกด การที่ให้เลื่อนจากแนวกลางออกมาสองนิ้ว นอกจากแรงกดไม่ถึงหัวใจเต็มที่แล้ว กระดูกซี่โครงอาจหักได้ทั้งแผ่น จงอย่าได้ทำแบบนี้เด็ดขาด ให้กดลงบริเวณครึ่งล่างของกระดูกสันอก (Sanook! Health : หรือแพทย์บางท่านแนะนำว่า ให้กดตรงกลางระหว่างอก ระดับเดียวกันกับหัวนม)

2. ลำดับการช่วยชีวิตพื้นฐาน เปลี่ยนจาก A-B-C มาเป็น C-A-B มาตั้งแต่หกปีก่อนแล้ว ไม่ใช่เพิ่งมาเปลี่ยนปีที่แล้ว

(Sanook! Health : A-B-C คือลำดับการช่วยเหลือผู้ป่วย โดยเรียงลำดับจาก
1) Airway : การเปิดทางเดินหายใจให้โล่ง
2) Breathing : การช่วยให้หายใจ
3) Circulation : การนวดหัวใจเพื่อช่วยให้เกิดเลือดไหลเวียนอีกครั้ง)

เหตุผลคือเราให้ความสำคัญกับการกดหน้าอกเพื่อให้ช่วงเวลาขาดเลือดของอวัยวะสำคัญเหลือสั้นที่สุด โดยเฉพาะสมอง ทุกวินาทีมีค่ายิ่งกว่าเพชร คุณจะเห็นว่าผู้ป่วยหลายราย สมองไม่ฟื้นช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ ถึงรอดชีวิตมาได้ ผู้ป่วยก็ต้องทนทรมานกับชีวิตที่เหลือจากนั้นไปทั้งชีวิตของเค้า ให้คุณกดหน้าอกไปเรื่อยๆ สลับกันถ้าเหนื่อยจนกว่าความช่วยเหลือจะมาถึง ระหว่างรอให้คนรอบๆออกไปช่วยควานหาเครื่องกระตุกหัวใจอัตโนมัติในสถานที่แถวๆนั้น ซึ่งถ้าโชคดีมี จะยิ่งทำให้คนไข้มีโอกาสรอดสูงมากขึ้น มากๆเลย

 

3. ในกรณีของผู้ป่วยจมน้ำ ที่บอกว่าลำดับต้องเปลี่ยนมาเป็น A-B-C อันนั้นจริงสำหรับ "บุคคลากรทางการแพทย์" เท่านั้นนะครับ (เปิด airway, check spontaneous breathing, ให้ 2 rescue breaths ก่อนเริ่มกดหน้าอกถ้าหากไม่มีชีพจร) เพราะสาเหตุสำคัญของการหมดสติในผู้ป่วยจมน้ำ คือขาดอากาศ และ ระดับออกซิเจนในเลือดต่ำ

แต่สำหรับชาวบ้านทั่วไป หรือ untrained lay rescuer ยังไม่มีคำแนะนำไม่ว่าจะเป็นปี 2010 หรือ 2015 ให้เปิดทางเดินหายใจกับตรวจชีพจร เหมือนที่หมอก้องอธิบายในรายการ ยังคงแนะนำให้ชาวบ้านปฏิบัติเหมือนกรณีอื่นคือ โทร 1669 ขอความช่วยเหลือ ถ้าไม่รู้ตัวให้คุณเริ่มกดหน้าอกทันทีไม่เสียเวลามาตรวจชีพจร ปลายสาย 1669 จะถามสถานการณ์ (ระหว่างนั้นกดหน้าอกไปเรื่อยๆ) เมื่อเค้าทราบว่าเป็นการจมน้ำ ให้เปิด speaker แล้วทางเจ้าหน้าที่จะแนะนำวิธีเปิดทางเดินหายใจที่ถูกต้องให้อีกที

 

ดังนั้น Sanook! Health ขอแนะนำว่า หากพบใครจมน้ำ ไม่ได้สติ ไม่หายใจ หรือหัวใจหยุดเต้น ควรรีบติดต่อ 1669 เพื่อรับคำปรึกษาที่ถูกต้อง และได้รัยการช่วยเหลืออย่างทันท่วงที หากอยู่ในสถานการณ์ที่ไม่มีโทรศัพท์ ก็ลองทำตามวิธีที่บอกไปข้างต้นได้ แต่อย่าลองทำ CPR กับคนปกตินะคะ เพราะอาจทำให้เขาหัวใจเต้นผิดจังหวะ หรือได้รับอันตรายได้

นอกจากนี้ หากใครสนใจอยากฝึกทำ CPR กับผู้เชี่ยวชาญ สามารถติดต่อสอบถามตามโรงพยาบาลต่างๆ เพราะในแต่ละปีจะมี workshop สอนวิธีทำ CPR ให้ความรู้ในการช่วยชีวิตฉุกเฉินกับคนธรรมดาด้วยค่ะ

 

 

ขอบคุณเนื้อหาจาก 1412 Cardiology