ทำไม "ต้องตรวจสุขภาพประจำปี"

ทุกคนจะนึกถึงหมอเมื่อรู้สึกป่วยหรือมีความผิดปกติของร่างกาย บางคนต้องมาหาแพทย์เป็นประจำเพราะมีอาการป่วยเรื้อรัง ทั้งนี้ยังมีหลายคนที่เริ่มจะให้ความสนใจเกี่ยวกับสุขภาพมากขึ้นและอยากมาตรวจเป็นประจำ แต่ไม่รู้ว่าต้องมาบ่อยแค่ไหน และต้องตรวจอะไรบ้าง หมอหมีเลยอยากให้คำแนะนำเบื้องต้นนะครับ

ตรวจสุขภาพประจำปี ควรเริ่มตั้งแต่เมื่อไหร่ ?

ที่เรียกกันว่าการตรวจสุขภาพประจำปีนั้น เริ่มได้ตั้งแต่ลูกเด็กเล็กแดงเลยครับ แต่เด็กๆ โชคดีที่มีขั้นตอนที่แน่นอนต้องมาฉีดวัคซีนอยู่แล้ว ซึ่งถ้าให้ครบถ้วนก็ตั้งแต่เกิดถึง 16 ปีเลยทีเดียวนะครับ ทั้งป้องกันไอกรน บาดทะยัก โปลิโอ คอตีบ หัด คางทูม ไทฟอยด์ ฯลฯ ซึ่งต้องมาให้เป็นระยะๆ หมอก็ต้องตรวจร่างกายโดยรวมให้อยู่แล้ว

บางคนพอเริ่มแตกหนุ่มแตกสาว การเปลี่ยนแปลงทางร่างกายต่างๆ จะทำให้คุณพ่อคุณแม่พาลูกมาหาหมอเป็นพิเศษแบบอัตโนมัติเลย ซึ่งคุณพ่อคุณแม่ควรให้หมอตรวจละเอียดนะครับ ถ้าลูกแข็งแรงดี หมอแนะนำให้มาตรวจทุกๆ 3 ปี ไปเรื่อยๆ จนอายุ 30 ควรตรวจเช็คทุกซอกมุมซักครั้ง แล้วก็มาแบบ ทุกๆ 2 หรือ 3 ปีอย่างเดิม แต่ถ้ามีปัญหาสุขภาพก็ต้องติดตามหมอให้ใกล้ชิดนะครับ

พอขึ้น 40 ปุ๊บควรมาตรวจทุกปีเป็นประจำแล้วนะครับ หลายคนมัวแต่ทำงานเพลินและผัดผ่อนไปเรื่อยๆ ไม่ว่างๆ งานเยอะ มีข้ออ้างที่ทำให้เลื่อนการตรวจร่างกายออกไป ทั้งนี้เพราะรู้สึกว่า “เอ๊ะ...ชั้นก็สบายดีนี่นาไม่เห็นเป็นไรเลย” ตรงนี้ล่ะครับที่หลายคนพลาดกันอยู่เรื่อยๆ

หมอหมีไม่เถียงครับว่า “30 ยังแจ๋ว” แต่ 40 นี่ต้องเริ่มการป้องกันมากขึ้น และการตรวจอาการบางอย่างก็ต้องเป็นแบบเฉพาะเจาะจงมากขึ้น เช่น คุณผู้ชายในวัยนี้อาจต้องมีการตรวจคัดกรองมะเร็งต่อมลูกหมาก เพิ่มขึ้น หรือคุณผู้หญิงต้องเริ่มตรวจหน้าอกโดยแมมโมแกรมแล้วในวัยนี้ แต่อาจทำปีเว้นปีได้

แต่ใครที่มีประวัติของคนในครอบครัวเป็นโรคหนักๆ ก็ควรตรวจคัดกรองแต่เนิ่นๆ นะครับ เช่น มะเร็งลำไส้ ต้องบอกหมอให้ละเอียดว่าญาติคนนั้นเริ่มเป็นตอนอายุเท่าไหร่ และตัวคุณต้องเอา 10 ลบ เพื่อเริ่มตรวจท้องใส้ของตัวเองอย่างละเอียด เช่น ถ้าคนในครอบครัวมีอาการตอนอายุ 55 ปี คุณควรเริ่มให้คุณหมอตรวจตั้งแต่คุณอายุ 45 ปีนะครับ

ตรวจสุขภาพประจำปี ตรวจโรคอะไรบ้าง ?

มาดูกันให้จะๆ เลยว่าควรตรวจอะไรเป็นพิเศษเมื่ออายุเลยสี่แยกมาแล้วนี่ หมอหมีก็ไปค้นข้อมูลมาให้นะครับ ว่าโรคที่คนไทยเป็นมากที่สุดมีอะไรบ้าง ต้องขอตอบเลยว่าระดับต้นๆ ไม่พ้นเรื่องระบบไหลเวียนของเลือด คือ โรคที่เกิดจากปัญหาหลอดเลือดต่างๆ ทั้งอุดตัน ทั้งความดันเลือด นะครับ บางคนไม่ได้เป็นมาก ไม่มีอาการก็ไม่มาตรวจ พอเป็นไปนานๆ อายุมากขึ้น มันสะสมพอถึงที่สุดจะมีโรคแทรกซ้อนตามมา อีกมากมาย

มะเร็งต่าง ๆ เป็นอีกโรคที่คนไทยเป็นกันเยอะทีเดียว สมัยนี้นอกจากมะเร็งต่อมลูกหมากในผู้ชาย และมะเร็งปากมดลูกหรือเต้านมของผู้หญิงแล้ว มะเร็งตับ มะเร็งในลำไส้ ก็เริ่มมาฮ็อตฮิต เพราะเรื่องอาหารการกินของพวกเรานี่ล่ะครับ ก็ต้องมาตรวจกันอย่างใกล้ชิด

ต่อมาก็จะเป็นพวกโรคเบาหวาน โรคปอด โรคระบบทางเดินอาหาร โดยเฉพาะ โรคกรดไหลย้อนนี่เป็นกันจนจะเหมือนเป็นหวัดแล้วนะครับ ไม่ดีมากๆ เลย แค่ตรวจคัดกรองโรคต่างๆ ที่ว่ามานี้ก็แตกแขนงไปได้เรื่อยๆ แล้ว ล่ะครับ ยิ่งถ้าผลออกมาว่ามีภาวะเสี่ยงด้วยแล้ว ยิ่งต้องเอาให้ละเอียดเลยจะได้ป้องกันได้

ก่อนจะลืมหมอหมีขอเตือนหน่อยครับว่าอวัยวะที่ชอบลืมกันคือ ตา นะครับ ตรวจๆ กันหน่อยสมัยนี้ แสงแดดก็แรง ฝุ่นละอองก็เยอะ เล่นโทรศัพท์กันก็มาก ลองตรวจกันบ้างก็ดี แพ็คเกจตรวจสุขภาพบางที่มีแต่ตรวจสายตา แต่ไม่ได้ตรวจสุขภาพตานะครับ ต้องถามให้ละเอียด

สิ่งสำคัญที่สุดเมื่อต้องเข้ารับการตรวจสุขภาพ

ความจริงแล้วการตรวจร่างกายประจำปี มีประโยชน์มากกว่าที่คุณคิดนะครับ หลักๆ เลยของการตรวจก็เพื่อเป็นการป้องกันโรคต่างๆ หรือ ระบุ ปัจจัยเสี่ยงต่อการ เกิดโรคเรื้อรัง ที่พบบ่อย บางทีเป็นการตรวจหาโรคที่มีอาการไม่ชัดเจน แต่โดยปกติแล้วจะเป็นการที่หมอให้คำปรึกษาในการส่งเสริมสุขภาพ และพยายามหาวิธีปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิตให้มีสุขภาพดีขึ้น และยังเป็นการอัพเดต ข้อมูลทางการแพทย์ใหม่ๆ รวมถึงทำให้คุณมีประวัติสุขภาพที่อัพเดตอีกด้วยนะครับ

หมอหมีอยากบอกทุกท่านนะครับว่า เวลาหมอเช็คประวัติคิดให้ดีๆ ว่าญาติโยมคนในบ้านมีใครเป็นโรคอะไร ตอนอายุเท่าไหร่ หรือ แม้แต่อาการแปลกๆ ที่คุณมี ต้องใส่ใจในร่างกายของตัวเองสักนิดนะครับ คอยฟังว่าร่างกายเราบอกอะไร

บางคนอยู่ๆ ก็หิวตลอดเวลา บางทีเป็นเพราะก่อนหน้านั้น อดอาหารอย่างรุนแรงเพื่อผอมสวย พอถึงเวลาร่างกายก็เรียกร้องให้มาเติมสารอาหารที่อดๆ ไปให้เต็ม บางทีอาการหิวไม่เลิกเป็นเพราะต่อมไทรอยด์ทำงานผิดปกติก็ได้นะครับ ร่างกายส่งสัญญาณอะไรมาถ้าไม่รู้มาปรึกษาหมอดีกว่าครับ

ยิ่งอายุมากขึ้นๆ ก็ยิ่งต้องตรวจกันบ่อยขึ้น เหมือนอย่างรถยนต์ล่ะครับ เราก็ต้องไปตรวจเช็คตามระยะ ยิ่งใช้งานเยอะไมล์ขึ้นเร็วก็ยิ่งต้องไปเช็คอัพบ่อยหน่อย และก่อนตัดสินใจเลือกแพ็คเกจสุขภาพ คุยกับหมอให้ละเอียด จะได้เลือกได้ถูกต้องครับ ยิ่งตรวจเป็นประจำอยู่แล้ว อาจไม่ต้องตรวจอะไรกันมากมายก็ได้ ตรวจเฉพาะจุดก็พอ

ช่วงนี้ถ้าถามหมอหมีว่ามีอะไรใหม่ๆ หมอหมีก็ต้องบอกว่าวัคซีนป้องกันไข้ใหญ่หวัดครับ หน้าฝนมาเร็วกว่าที่คิดแล้วไวรัสสายพันธุ์ใหม่ก็ดูจะดื้อยาไม่เบาทีเดียว กันไว้ดีกว่าแก้นะครับ โดยเฉพาะบ้านไหนมีเด็กเล็ก และผู้สูงอายุต้องระวังให้ดี ด้วยความปรารถนาดีจากหมอหมีครับ