สวนล้างช่องคลอด จำเป็นหรือไม่?

คิดว่าหลายคนน่าจะเคยได้ยินเรื่องของการสวนล้างทวารกันมาบ้าง ส่วนใหญ่ผู้ที่ทำจะเป็นเพศชาย หรือถ้าให้จำกัดความชัดเจนยิ่งขึ้น อาจเป็นเพศที่สามที่ต้องการจะมีเพศสัมพันธ์ทางทวารหนัก แต่สำหรับคุณผู้หญิงแล้ว จำเป็นต้องทำความสะอาดถึงขั้นต้อง “สวนล้างช่องคลอด” หรือไม่ อ่านคำตอบจากคุณหมอเมษ เฟซบุ๊คเพจ ใกล้มิตรชิดหมอ กันค่ะ

____________________

#สวนล้างช่องคลอด จำเป็นมั้ย

คำตอบสั้นๆ เผื่อใครขี้เกียจอ่าน คือ ไม่จำเป็นและไม่แนะนำให้ทำค่ะ

ถ้าใครอยากรู้เหตุผล ตามมาเลยค่ะ

 

การสวนล้างช่องคลอด เป็นพฤติกรรมที่ใช้น้ำ น้ำยา สบู่หรือสารทำความสะอาดต่างๆ ฉีดหรือใส่เข้าไปในช่องคลอด หรืออาจจะใช้นิ้วเข้าไปทำความสะอาดข้างในช่องคลอดนั่นเอง

ปัจจุบันไม่แนะนำให้ทำในชีวิตประจำวัน เนื่องจากไม่มีประโยชน์และทำให้เกิดผลเสียตามมาได้

ในอดีตมีข้อบ่งใช้เพียงกรณีก่อนจะทำการผ่าตัดที่ต้องใส่เครื่องมือทางช่องคลอด ซึ่งในปัจจุบันก็ไม่ได้ทำเป็นกิจวัตร (routine)

 

ช่องคลอดของผู้หญิงมีสภาพเป็นกรดอ่อนๆ มีตัวช่วยในการรักษาสมดุลนั้นไว้ คือ แบคทีเรียในช่องคลอด ตัวที่รู้จักกันดีคือ แลคโตบาซิลไล (คนละตัวกับในนมเปรี้ยวนะคะ) เป็นเหมือนทหาร แต่ไม่ใช่ว่าในช่องคลอดจะมีแค่แบคทีเรียตัวดี ยังมีแบคทีเรียตัวร้ายที่เป็นเชื้อก่อโรค เชื้อราที่สภาวะปกติก็ไม่อันตราย แต่ถ้าผู้นำอ่อนแอ บางทีก็ก่อกบฎได้ ในภาวะบ้านเมืองปกติทหารแลคโตบาซิลไลจะคอยควบคุมเชื้อเหล่านี้ทำให้ช่องคลอดสมดุล และเหมาะกับการเจริญเติบโตของแบคทีเรียตัวดี

แต่ถ้าเราสวนล้างช่องคลอด เชื้อแบคทีเรียทุกกลุ่มจะถูกกวาดล้างไป สมดุลช่องคลอดถูกทำลาย ทำให้แบคทีเรียตัวดีเติบโตไม่ได้ แบคทีเรียตัวร้าย เชื้อรา หรือเชื้อก่อโรคต่างๆ ก็จะเติบโตแทน ทำให้เกิดการอักเสบและติดเชื้อของช่องคลอด

ภาวะที่มีการรบกวนสมดุลของช่องคลอด นอกจากการสวนล้างช่องคลอดแล้ว น้ำอสุจิ หรือเลือดประจำเดือนเองซึ่งมีความเป็นด่างสูงกว่าช่องคลอดก็อาจจะทำให้ช่องคลอดเสียไป แต่เป็นช่วงระยะเวลาสั้นๆ และร่างกายมีการปรับตัวเองได้ระดับหนึ่งค่ะ

 

#แล้วเราจะทำความสะอาดอย่างไร

ล้างด้วยน้ำสะอาดแค่ข้างนอกก็พอค่ะ พยายามไม่ใส่ชุดที่รัดแน่น หรืออับชื้น เช็ดทำความสะอาดให้แห้งก่อนใส่ชุดชั้นในที่สะอาด

ส่วนข้างในช่องคลอด ร่างกายมีการดูแลตัวเองได้ เหมือนกับที่เราไม่จำเป็นต้องสวนล้างจมูกหรือหูทุกวันนั่นเองค่ะ

 

คำแนะนำให้กินนมเปรี้ยวเยอะๆ เพื่อให้สมดุลช่องคลอดคงที่ ก็อาจจะไม่ได้ช่วยมากนัก เพราะเมื่อทานเข้าไปแบคทีเรียเหล่านั้นก็ถูกย่อยสลายในกระเพาะอาหารและลำไส้ ส่วนที่รอดจากการถูกย่อยก็ไม่ถูกดูดซึม ลำไส้กับช่องคลอดก็ไม่ได้ต่อกับโดยตรง จึงไม่สามารถหวังผลในลักษณะนี้ได้ หรือแม้จะสวนล้างช่องคลอดด้วยนมเปรี้ยว ก็ไม่มีหลักฐานว่าได้ประโยชน์ค่ะ

หากมีตกขาวหรือกลิ่นผิดปกติทางช่องคลอด ควรไปพบแพทย์ตรวจในขณะที่มีอาการ เพราะจะได้ตรวจได้ว่ามีการติดเชื้อหรือไม่ ต้องใช้ยาอย่างไร

ยาสอดที่ใช้กันเป็นยาฆ่าเชื้อราอย่างเดียว ดังนั้นไม่ได้หมายความว่ามีตกขาวต้องสอดยาเสมอนะคะ

การไปหาหมอหลังจากตกขาวหายแล้ว ก็ไม่ช่วยอะไร เหมือนเราเป็นหวัด แต่รอให้หายสบายดี แล้วไปหาหมอหลังจากไม่มีอาการอะไรแล้วว่า ครั้งที่แล้วเป็นหวัด ติดเชื้ออะไร แบบนี้หมอก็ไม่สามารถให้คำตอบได้ค่ะ

 

สรุปคือ การสวนล้างช่องคลอด ไม่จำเป็นและไม่แนะนำให้ทำค่ะ

 

หมอเมษ์

 

 

____________________