7 ปัจจัยเสี่ยง "ภาวะลงพุง" พร้อมเคล็ดลับลดพุงอย่างยั่งยืน

ข้อมูลล่าสุดจากกระทรวงสาธารณสุขเผยว่า มีคนไทยประมาณ 17.4 ล้านคน (ร้อยละ 26 ของประชากรทั้งหมด) อยู่ในภาวะน้ำหนักเกิน โดยในจำนวนนี้ มีจำนวนผู้หญิงอ้วนมากเกือบ 2 เท่าของจำนวนผู้ชายอ้วน แบ่งเป็นผู้ชายจำนวนร้อยละ 28.4 และผู้หญิงร้อยละ 40.7 สิ่งที่น่าตกใจกว่านั้นก็คือ ประเทศไทยยังติดอยู่ในห้าอันดับแรกของประเทศในภูมิภาคเอเชียแปซิฟิกที่มีจำนวนผู้อยู่ในภาวะโรคอ้วนสูงที่สุดด้วย 

ภาวะอ้วนลงพุง เป็นภาวะที่พบได้ทั่วไปในกลุ่มผู้ใหญ่วัยกลางคนและเด็กๆ ในหลายประเทศ รวมถึงประเทศไทย โดยคิดเป็นร้อยละ 20-30 ของกลุ่มประชากรดังกล่าว อัตราความชุกของภาวะอ้วนลงพุงในคนไทยอายุตั้งแต่ 15 ปีขึ้นไปพุ่งสูงอยู่ที่ร้อยละ 32.1 (16.1 ล้านคน) แบ่งเป็นผู้ชายจำนวนร้อยละ 18.6 และผู้หญิงร้อยละ 45 คำว่าภาวะอ้วนลงพุง หรือที่ตอนนี้รู้จักกันว่าเป็น “เพชรฆาตเงียบ” คนใหม่ ถือเป็นกลุ่มความผิดปกติที่ต้องให้ความใส่ใจอย่างจริงจัง ที่มีหลักการสังเกตจากขนาดเส้นรอบเอวที่ขยายเพิ่มขึ้นกว่าปกติ ระดับน้ำตาลในเลือดและคอเลสเตอรอลสูง รวมทั้งความดันโลหิตสูง ซึ่งอาจเป็นสาเหตุของโรคอื่น ๆ ตามมา เช่น โรคเก๊าท์ ต้อกระจก ไขข้อเสื่อม และโรคข้ออักเสบรูมาตอยด์ และอาจลุกลามไปสู่การป่วยเป็นโรคที่รุนแรงขึ้นเกี่ยวกับระบบหัวใจและหลอดเลือด รวมถึงเบาหวานได้ นอกจากนี้ ยังอาจส่งผลกระทบต่อสภาวะจิตใจ เช่น อาการสมองเสื่อมและภาวะซึมเศร้าหดหู่ด้วย       

เราลองมาดูปัจจัย 7 ประการต่อไปนี้ ที่อาจส่งผลให้ผู้คนประสบภาวะอ้วนลงพุงได้

1. อายุ – ยิ่งอายุมากขึ้น ก็มีโอกาสที่จะอ้วนลงพุงได้ง่ายขึ้น

2. เพศ – เพศชายเสี่ยงที่จะอ้วนลงพุงมากกว่าเพศหญิง

3. เชื้อชาติ – คนเอเชียมีความชุกที่จะอ้วนลงพุงได้ง่ายกว่าเชื้อชาติอื่น

4. ยีนหรือพันธุกรรม – มีโอกาสอ้วนลงพุงสูงขึ้น หากพ่อแม่มีภาวะอ้วนลงพุงด้วย

5. ระดับชั้นในสังคม – คนที่อยู่ในชนชั้นล่างและมีการศึกษาน้อยมีโอกาสอ้วนลงพุงได้ง่ายกว่า

6. การรับประทานอาหาร – อาหารที่คุณรับประทานมีส่วนสำคัญอย่างมาก ยกตัวอย่างเช่น อาหารเมดิเตอร์เรเนียนช่วยลดโอกาสเสี่ยงของภาวะอ้วนลงพุงได้ถึงร้อยละ 20

7. การออกกำลังกาย – การออกกำลังกายเป็นประจำสามารถช่วยลดความเสี่ยงลงได้ร้อยละ 25

 

เคล็ดลับห่างไกล "อ้วนลงพุง"

- ถั่วเหลือง แหล่งโปรตีนชั้นยอดจากพืช

งานวิจัยเชิงคลินิกที่มหาวิทยาลัยแห่งหนึ่งในเยอรมนี ช่วยยืนยันถึงคุณประโยชน์ของถั่วเหลืองและโปรตีนถั่วเหลืองที่มีต่อร่างกาย เนื่องจากอุดมไปด้วยสารอาหารสำคัญอย่างไอโซฟลาโวน (isoflavone) และซาโปนิน (saponin) รวมถึงกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อร่างกายอย่างครบถ้วน อีกทั้งปราศจากไขมันอิ่มตัวและคอเลสเตอรอลที่พบในโปรตีนจากสัตว์ โปรตีนที่ครบสมบูรณ์เช่นนี้ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าช่วยควบคุมระดับความดันเลือดและคอเลสเตอรอล ควบคุมน้ำหนักตัว ลดโอกาสเสี่ยงของโรคระบบหัวใจและหลอดเลือด และช่วยเพิ่มมวลกระดูกได้เป็นอย่างดี

 iStock

 

- การพักผ่อนให้เพียงพอ บวกกับการได้รับโภชนาการที่ดี และออกกำลังกาย จะช่วยให้คุณห่างไกลจากโรคอ้วนและภาวะอ้วนลงพุงได้เป็นอย่างดี พึงจำไว้เสมอว่า โภชนาการที่สมดุลเป็นสิ่งสำคัญที่มีช่วยให้ร่างกายได้รับสารอาหารที่ร่างกายต้องการอย่างครบถ้วน อาหารที่มีสัดส่วนของคาร์โบไฮเดรต ไขมัน โปรตีน วิตามิน เกลือแร่ และน้ำในระดับที่เหมาะสม เป็นปัจจัยสำคัญที่ช่วยให้เรามีสุขภาพแข็งแรงและน้ำหนักที่พอดี แถมช่วยลดความเสี่ยงในการป่วยเป็นโรคเรื้อรังต่าง ๆ ได้ด้วย รู้ไว้ว่าอาหารที่สมดุลต้องเป็นอาหารที่มีคุณภาพและหลากหลายตามแต่ความชอบ ไม่ชอบ และไลฟ์สไตล์ของแต่ละคน 

- ไลฟ์สไตล์ที่กระฉับกระเฉงและแข็งแรงก็เป็นอีกหนึ่งกุญแจสำคัญที่นำไปสู่การเปลี่ยนแปลงที่มีความหมาย การออกกำลังกายเป็นประจำช่วยให้หลอดเลือดขยายตัวและทำงานได้ดีขึ้น เมื่อหลอดเลือดทำงานได้ดี เลือดก็จะไหลเวียนได้ดีและไปหล่อเลี้ยงบำรุงหัวใจได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งช่วยกระตุ้นให้ร่างกายผลิตสารไนตริกออกไซด์ที่จำเป็นต่อการควบคุม ดูแล และปกป้องระบบหัวใจและหลอดเลือด ยิ่งไปกว่านั้น การพักผ่อนให้เพียงพอก็เป็นส่วนหนึ่งของไลฟ์สไตล์สุขภาพดี เราต้องจำไว้เสมอว่า การนอนหลับสนิทอย่างมีคุณภาพก็ช่วยส่งผลดีต่อสุขภาพกายและใจ และเอื้อให้เกิดคุณภาพชีวิตที่ดีได้เช่นเดียวกัน

 

“ความตระหนักรับรู้และเข้าใจ” คืออาวุธป้องกันภัยร้ายอย่างภาวะอ้วนลงพุงที่ดีที่สุด เมื่อเราเข้าใจอย่างถ่องแท้ถึงประโยชน์ของการมีไลฟ์สไตล์ที่กระฉับกระเฉงแข็งแรง และการเลือกรับประทานอาหารที่อุดมไปด้วยโภชนาการที่เหมาะสม เช่นผักและผลไม้สด ซึ่งซื้อหาได้ทั่วไปในประเทศไทยแล้ว คนไทยก็จะสามารถก้าวไปสู่หนทางของการมีสุขภาพที่แข็งแรงและดีงามได้ในเร็ววัน