วิธีเลือกทาน “ส้มตำ” อย่างปลอดภัย ไม่เสี่ยง “ท้องเสีย”
สัปดาห์ที่ผ่านมา มีคนรอบตัวลางานกันเป็นแถว เหตุเพราะท้องเสียทั้งวัน สอบถามว่าทานอะไรมา ร้อยทั้งร้อยตอบกลับมาว่า “ส้มตำ” ท้องเสียทีไร เป็นเพราะส้มตำทุกที แต่จะให้หยุดทานก็ไม่ไหว เพราะหลายคนก็ยังอยากทานใช่ไหมล่ะ Sanook! Health เลยขอแนะนำวิธีเลือกทานส้มตำให้ปลอดภัย ไม่ท้องเสียมาให้คนไทยที่รักในอาหารอีสานได้อร่อย แบบไม่ทำลายสุขภาพกัน
- เลือกร้านที่ถูกสุขอนามัย
เข้าใจว่าหลายคนคิดว่า ร้านข้างทางที่ดูเก่าๆ ซกมกๆ หน่อยนี่แหละ ที่ทำส้มตำได้เด็ดถึงใจที่สุด แต่ถ้ารสเด็ดถึงใจแต่ต้องนอนเฝ้าห้องน้ำทั้งคืนก็คงไม่ไหว เพราะฉะนั้นก่อนที่จะคำนึงถึงรสชาติ เราคำนึงถึงความสะอาดกันก่อนดีกว่า
ร้านส้มตำที่ถูกสุขอนามัย
- วัตถุดิบ และภาชนะต่างๆ มีการทำความสะอาดก่อนทำมาปรุงอาหาร
- แยกเขียงหั่นผัก เนื้อสัตว์ดิบ และอาหารสุกแยกกัน
- จาน ชาม ช้อน ส้อม แก้วน้ำ น้ำแข็ง ต้องสะอาด
- โต๊ะ เก้าอี้ ภายในร้านต้องสะอาด
- แม่ครัว/พ่อครัว ทำความสะอาดอุปกรณ์ในการทำอาหาร และมือของตัวเองก่อนจับอาหาร หรือจับเงินสด
- ที่ตั้งของร้านไม่เป็นแหล่งเพาะเชื้อโรค เช่น แมลงวันตอม พบหนู แมลงสาบ และสัตว์อันตรายอื่นๆ
- สังเกตวัตถุดิบในการทำอาหาร
สำหรับส้มตำที่เป็นอาหารที่ไม่ผ่านความร้อนอยู่แล้ว จึงทำให้มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อแบคทีเรียที่ทำให้ท้องเสียได้ง่ายๆ ไม่ว่าจะเป็นจากผักดิบอย่าง มะละกอ ถั่ว มะเขือเทศ ไปจนถึงอาหารแห้งอย่างกุ้งแห้ง ถั่วลิสง ถ้าหากเก็บรักษาไม่ดีก็อาจเสี่ยงเชื้อราได้เช่นกัน นอกจากนี้ตัวการสำคัญของส้มตำที่ทำให้ท้องเสีย อยู่ที่ ปูดอง และปลาร้า หากปูไม่ผ่านความร้อน อาจพบแบคทีเรีย หรือพยาธิได้เช่นกัน ส่วนปลาร้า ควรเลือกทานปลาร้าที่ต้มสุกแล้วเท่านั้น ไม่ควรทานปลาร้าดิบ ดังนั้นอาจมองไปที่วัตถุดิบของร้าน หรืออาจสอบถามแม่ครัว/พ่อครัวได้ว่าปลาร้าได้ต้มสุกก่อนนำมาปรุงอาหารหรือไม่ ถ้าไม่ ควรหลีกเลี่ยง รวมไปถึงปูดองที่ไม่ผ่านความร้อน ควรหลีกเลี่ยงด้วยเช่นกัน
- เลือกเมนูใกล้เคียงที่ปลอดภัยกว่า
หากใจยังรักส้มตำไม่เปลี่ยนแปลง การเลือกทานเมนูที่เสี่ยงอันตรายน้อยกว่า นั่นคือ ส้มตำไทย ก็พอจะช่วยลดโอกาสในการท้องเสียได้บ้าง (แต่อาจเสี่ยงเชื้อราจากกุ้งแห้ง หรือถั่วลิสงได้เช่นกัน) แต่ถ้าไม่ใช่สายส้มตำไทย อาจจะขอแนะนำเป็นส้มตำปลาร้าแบบไม่ใส่ปู และต้องปรุงด้วยน้ำปลาร้าที่ต้มสุกเท่านั้น และที่สำคัญคือ อย่าปรุงรสจัดมากจนเกินไป เพราะอาหารรสจัด เปรี้ยวจัด เค็มจัด เผ็ดจัด อาจทำให้กระเพาะอาหาร และลำไส้ระคายเคือง จนทำให้มีอาการท้องเสียได้เช่นกัน (แต่อาจไม่หนักถึงขั้นถ่ายไม่หยุด แต่ก็มีความทรมานในการถ่ายได้)
- ตำเอง!
ไม่ได้ประชดแต่อย่างใด แต่เมนูส้มตำเป็นเมนูที่ทำง่ายสุดๆ และส่วนประกอบแต่ละอย่างก็ราคาไม่แพงอีกด้วย ถ้าอยากทำทานเองอย่างปลอดภัย ก็ลองทำทานเองที่บ้านดู เราสามารถล้างทำความสะอาด ต้มปลาร้าจนสุก เลือกกุ้งแห้ง และถั่วลิสงที่มีคุณภาพดี ปรุงรสในแบบที่กำลังพอดีไม่จัดจ้านจนเกินไป ไปจนถึงอุปกรณ์ในการทำอาหารทุกอย่างเราก็ดูแลทำความสะอาดได้อย่างเต็มที่ แบบนี้ลดความเสี่ยงที่จะท้องเสียได้อย่างแน่นอน
