เชื่อไหม ! แผ่นเสียง กำลังกลับมา...

เชื่อไหม ! แผ่นเสียง กำลังกลับมา...

นักวิทยาศาสตร์ของศูนย์เพื่อการอนุรักษ์โสตทัศนอุปกรณ์หอสมุดรัฐสภาสหรัฐอเมริกา วิทยาเขตแพคการ์ด ใกล้กับกรุงวอชิงตัน ดี.ซี.กำลังวุ่นวายอยู่กับการแปลงข้อมูลในรูปแบบอนาล็อกให้เป็นดิจิตอลที่ทันสมัย โดยหวังว่าจะทำได้อย่างรวดเร็วมากยิ่งขึ้นเพื่อไม่ให้วัสดุอุปกรณ์ที่เก็บรักษาไว้จำนวนมาก เสื่อมคุณภาพลงจนไม่สามารถเปิดเล่นได้ ซึ่งในจำนวนนี้รวมถึงแผ่นเสียงด้วย

แต่ดูเหมือนเป็นเรื่องลักลั่นย้อนแย้ง ที่ศิลปินรุ่นใหม่จำนวนมากนำผลงานที่บันทึกเสียงในระบบดิจิตอล มาแปลงลงแผ่นเสียงเพื่อออกวางจำหน่าย

แผ่นเสียงฟื้นคืนชีพขึ้นมาในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา และแนวโน้มนั้นยังคงดำเนินต่อไป บริษัทวิจัยตลาด นีลเส็น ซาวด์สแกน ที่ใช้ข้อมูลค้าปลีกซึ่งไม่รวมอัลบั้มที่ทางวงดนตรีเป็นผู้จำหน่ายเองโดยตรงพบว่า ยอดจำหน่ายแผ่นเสียงใสหรัฐอเมริกาปี 2010 อยู่ที่ 2.8 ล้านแผ่น และเพิ่มเป็น 3.9 ล้านแผ่นในปี 2011 และคาดว่าจะเพิ่มเป็น 4.7 ล้านแผ่นในปี 2012 นี้

นี่เป็นตัวเลขที่ห่างไกลมากกับยอดขายปีละ 300 กว่าล้านแผ่น ในสหรัฐอเมริกาช่วงยุคทศวรรษที่ 1970 ทว่านับเป็นการเพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญจากยอดขายจำนวนหลักไม่กี่แสนแผ่นในยุคแผ่นซีดีครองเมืองช่วงกลางทศวรรษที่ 1990

ในส่วนยอดขายของเทิร์นเทเบิลหรือเครื่องเล่นแผ่นเสียงที่ลดลงเล็กน้อยในช่วงทศวรรษที่ผ่านมา กลับมาเพิ่มขึ้นเล็กน้อยในปี 2011 เมื่อเทียบกับปี 2010 โดยขายได้ราว 54,000 เครื่องต่อปี

ขณะเดียวกัน ยอดขายแผ่นซีดีในสหรัฐอเมริกาที่เคยสูงถึง 600 ล้านแผ่น เมื่อปี 2005 คาดว่าจะลดลงเหลือไม่ถึง 200 ล้านแผ่น ในปี 2012 นี้ โดยแผ่นซีดียังคงคิดเป็น 61 เปอร์เซ็นต์ ของอัลบั้มเพลงที่ขายได้ทั้งหมดนับจนถึงเดือนมิถุนายนปี 2012 ขณะที่ส่วนที่เหลือส่วนใหญ่เป็นยอดดาวน์โหลดเพลงในรูปแบบของไฟล์ดิจิตอล ที่คาดว่าจะมียอดรวมเท่ากับ 125 ล้านอัลบั้ม ตลอดปี 2012 นี้ ยังไม่รวมกับยอดดาวน์โหลดเพลงแบบเดี่ยวๆ ที่คาดว่าจะเกิน 1,500 ล้านครั้งในปีนี้ ในสหรัฐอเมริกา เพิ่มจาก 1,300 ล้านครั้ง เมื่อปี 2011 และจุดจบของงานเพลงในรูปแบบอัลบั้มยังดูเหมือนจะมาถึงก่อนกำหนดด้วย เห็นได้จากยอดขายอัลบั้มที่ร่วงลงแบบดิ่งหน้าผา จากการที่ผู้ซื้อหันไปดาวน์โหลดเพลงแบบเดี่ยวๆ เพิ่มขึ้นมากในช่วง 3 ปีหลัง

เมื่อเดือนพฤศจิกายนที่ผ่านมา อัลบั้ม 12 ชุดแรกของ เดอะ บีทเทิลส์ ออกวางจำหน่ายเป็นแผ่นเสียงในระบบสเตอริโอ โดยใช้ต้นฉบับไฟล์ดิจิตอลชุดเดียวกับที่ใช้สำหรับการออกขายผ่านทางการดาวน์โหลด เช่นเดียวกับรูปแบบของซีดีด้วย

และในปีหน้า แผ่นเสียงของอัลบั้มทั้ง 12 ชุดจะออกวางจำหน่ายอีกครั้ง แต่คราวนี้เป็นในรูปแบบของระบบเสียงโมโน ซึ่งเป็นสิ่งที่นักฟังเพลงผู้ที่ชื่นชอบแผ่นเสียงรอคอย

แม้ว่าจะมีรายงานในวงการผลิตเมื่อปี 2011 ที่ระบุว่าค่ายเพลงต่างๆ จะหยุดผลิตผลงานเพลงออกจำหน่ายในรูปแบบซีดีภายในสิ้นปี 2012 ซึ่งที่จริงแล้วเป็นเรื่องที่เป็นไปไม่ได้ทั้งในเชิงอุตสาหกรรม เศรษฐกิจ และความเป็นจริง โดยแผ่นซีดียังคงถูกผลิตออกมา แต่ก็ลดลงอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้จากการเพิ่มขึ้นของดิจิตอลดาวน์โหลด

และเชื่อว่า ในช่วงเวลาไม่ถึง 1 ทศวรรษนับจากนี้ แผ่นเสียงอาจจะกลับมาผงาดโดยมีสถานะเป็นฟอร์แมตแบบจับต้องได้ ที่ยึดครองตลาดแทนซีดีก็เป็นได้

การฟื้นชีพ ของแผ่นเสียง คอลัมน์ Think Tank โดย เสกภูมิ วรรณปก