สำหรับคนที่คิดอยากจะเริ่มต้นถ่ายภาพแต่ยังไม่มีพื้นฐานใด ๆ เลย ชัตเตอร์สปีดคืออะไร รูรับแสงมีความสำคัญอย่างไร ISO ควรปรับแค่ไหน ค่าอะไรเยอะแยะไปหมดไม่เข้าใจ เลนส์มีกี่ประเภทแบบไหนบ้าง วันนี้เราจะมาอธิบายให้ฟังกันครับ

ซึ่งพื้นฐานหลัก ๆ ประกอบไปด้วย 3 องค์ประกอบใหญ่ คือAperture,Shutter Speed และ ISO

1. Aperture

Aperture รูรับแสงหรือที่บางคนเรียกว่า ค่า F ถ้าจะให้เปรียบก็เหมือนรูม่านตาของเรานั้นเองครับ รูรับแสงมีหน้าที่หลัก ๆ คือ ควบคุมปริมาณแสงที่จะเข้าไปยังภาพ และ เป็นตัวกำหนดชัดลึกชัดตื้นอีกด้วย

ยิ่งรูรับแสงกว้าง (ค่า F น้อย) แสงก็จะเข้าได้มากถ่ายละลายฉากหลังได้ดี แต่ถ้ายิ่งรูรับแสงแคบ (ค่า F มาก) แสงก็จะเข้าไปได้น้อย ภาพก็จะมืดลงแต่มีความชัดลึกที่สูงขึ้นหรือสรุปง่าย ๆ ได้ดังนี้ครับ

รูรับแสงกว้าง (ค่า f น้อย)

แสงเข้าได้มากภาพสว่างขึ้น
ละลายฉากหลังได้ดี หรือที่เราเรียกกันว่าถ่ายหน้าชัดหลังเบลอหรือโบเก้นั้นเอง
ถ่ายในที่แสงน้อยได้ดี

รูรับแสงแคบ (ค่า f มาก)

แสงเข้าได้น้อย ภาพมืดลง
มีความชัดลึกสูงขึ้น
เหมาะกับถ่ายภาพแนว landscape
ถ่ายในที่แสงน้อยได้ยาก

ภาพที่ใช้ F แคบ (ชัดทั้งภาพ) — ภาพที่ใช้ F แคบ (ชัดลึก)

2. Shutter Speed

Shutter Speed หรือความเร็วชัตเตอร์ ความเร็วชัตเตอร์เป็นตัวกำหนดระยะเวลารับแสงของกล้อง ยิ่งความเร็วชัตเตอร์สูงก็จะสามารถหยุดการเคลื่อนไหวในภาพได้ดีทำให้ภาพคมชัดได้ง่าย ยกตัวอย่าง เช่น คนกำลังวิ่งอยู่หรือถ่ายนกบิน ถ้าใช้ความเร็วชัตเตอร์สูง ๆ เราก็จะสามารถจับภาพพวกนี้ให้ชัดได้ง่ายแต่ยิ่งความเร็วชัตเตอร์สูงสิ่งที่ต้องแลกมาก็คือภาพจะมืดลงด้วยเช่นกัน

แต่ถ้าใช้ความเร็วชัตเตอร์ที่ต่ำถ่ายภาพที่มีการเคลื่อนไหวก็จะทำให้ภาพคมชัดได้ยากขึ้นหรืออาจจะเบลอไปเลย และ สปีดยิ่งช้าสิ่งที่ได้มาก็คือภาพจะสว่างขึ้นตรงกันข้ามกับสปีดสูง

Shutter Speed สูง

สามารถใช้จับภาพสิ่งที่มีการเคลื่อนไหวให้หยุดนิ่งได้
ยิ่งสปีดสูงภาพยิ่งมืดลง

Shutter Speed ต่ำ

ถ่ายภาพที่มีการเคลื่อนไหวได้ยาก อาจจจะทำให้ภาพเบลอได้ถ้าสปีดต่ำเกินไป
นิยมใช้ถ่าย Landscape ที่ต้องใช้ขาตั้งกล้อง, ถ่ายไฟรถวิ่งให้เป็นเส้น ๆ หรือ ถ่ายภาพน้ำให้ดูฟุ้ง
ยิ่งสปีดช้าแสงยิ่งเข้ามาก ภาพสว่างขึ้น

Tips : ชัตเตอร์สปีดขั้นต่ำที่เราสามารถถือถ่ายได้จะเทียบเท่ากับระยะเลนส์ที่ใช้ เช่น ถ้าใช้เลนส์ 50mm สปีดขั้นต่ำก็คือ 1/50 หรือถ้าใช้เลนส์ 200mm สปีดขั้นต่ำก็ต้องอยู่ที่ 1/200 หรือสูงกว่าภาพจะได้ไม่เบลอ

3. ISO

ISO หรือค่าความไวแสง บางคนก็เรียกไอโซ่ บางคนเรียกก็ไอเอสโอผมอยากจะให้คิดว่า ISO เป็นตัวเลือกสุดท้ายหลังจากที่เราปรับ Shutter speed และ ค่า F เสร็จแล้วครับ

ถ้าถามว่าทำไมต้องคิดแบบนั้น สมมติว่าเราต้องการถ่ายภาพคนในที่แสงน้อย เราเลือกความเร็วชัตเตอร์ต่ำสุดที่เราถือถ่ายได้กับค่ารูรับแสงกว้างสุดแล้วแต่ภาพยังมืดอยู่ ISO จะมาช่วยชดเชยเราตรงนี้ได้ครับ ยิ่งค่า ISO สูงขึ้นภาพก็ยิ่งสว่างขึ้น แต่สิ่งที่ต้องแลกมาก็คือ Noise หรือสัญญานรบกวนในภาพนั้นเอง ที่ ISO 100 ภาพก็จะเนียนใส แต่ถ้าปรับไปที่ ISO 3200 ภาพก็จะเริ่มหยาบมี Noise ขึ้นมาในภาพแทน

4. ความสัมพันธ์ระหว่าง Shutter Speed, Aperture และ ISO

The EXPOSURE TRIANGLE — Picture Source :mizabbyharris.com

ทั้งสามค่าที่กล่าวไปก่อนหน้านี้ล้วนสัมพันธ์กันหมด ในภาพประกอบข้างบนได้สรุปทั้งสามค่าอย่างง่ายไว้ให้แล้ว แต่ผมจะสมมติโจทย์ให้เราได้ลองคิดกันดูก่อนนะครับ ซึ่งโจทย์แรกของเราก็คือถ่ายคนให้หน้าชัดหลังเบลอ

ขั้นแรกในการถ่ายคนหน้าชัดหลังเบลอเราก็ต้องใช้ค่ารูรับแสงที่กว้างเพื่อทำละลายฉากหลังใช่ไหมครับ จากนั้นก็เลือกใช้สปีดที่สามารถหยุดแบบที่ยืนอยู่ให้คมชัดได้ ซึ่งอาจจะอยู่ที่ประมาณ 1/60 ขึ้นไป พอเราเลือกค่ารูรับแสง และ ความไวชัตเตอร์เรียบร้อยแล้วเราก็มาดูว่าภาพของเรามืดไปหรือสว่างไปไหม ถ้าสว่างไปก็ปรับสปีดให้สูงขึ้น ถ้ามืดไปก็ดัน ISO ช่วย แค่นี้ก็จะสามารถทำให้เราได้ภาพที่คมชัด และ ตรงตามโจทย์ที่ต้องการแล้วครับ

มาลองกันอีกโจทย์หนึ่งนะครับ สมมติเราอยากจะถ่ายรถที่วิ่งอยู่ให้หยุดนิ่ง และ ชัดทั้งคัน ในกรณีแบบนี้เราก็ต้องใช้สปีดสูง ๆ เพื่อที่จะหยุดรถให้ได้ใช่ไหมครับ แล้วถ้าอยากให้รถชัดทั้งคันด้วยก็ต้องใช้รูรับแสงที่แคบขึ้นมาหน่อย ทีนี้เราก็มาดูเหมือนเดิมว่าภาพของเรายังมืดไปหรือสว่างไปไหม ถ้าสว่างไปก็ดันสปีดให้สูงขึ้นหรือปรับค่ารูรับแสงให้แคบลงได้ แต่ถ้ามืดไปก็ใช้วิธีดัน ISO ช่วยเอาเหมือนเดิมครับ

ในตอนที่ฝึกใหม่ ๆ อาจจะยากสักนิดหนึ่งนะครับ พยายามลองถ่ายลองคิดบ่อย ๆ ว่าเราต้องการที่จะถ่ายอะไรอยากได้ภาพแบบไหน การทำแบบนี้จะช่วยให้เราเก่งขึ้นได้ครับ

5. เลนส์

เลนส์แบ่งออกเป็นสองประเภทได้แก่

Prime Lens หรือที่คนไทยเรียกกันว่า ‘เลนส์ฟิกซ์’ เลนส์ประเภทนี้มีระยะคงที่ซูมไม่ได้แต่มีรูรับแสงที่กว้าง
Zoom Lens หรือเลนส์ซูม เลนส์ประเภทนี้สามารถเปลี่ยนระยะหรือซูมได้นั้นเอง แต่มีข้อเสียคือรูรับแสงไม่กว้างเท่าเลนส์ฟิกซ์ บางตัวยิ่งซูมระยะไกลขึ้นรูรับแสงก็ยิ่งแคบลงอีกด้วย

Zeiss Batis 85 f1.8 — ภาพตัวอย่างเลนส์ฟิกซ์

FE 70-200 f/2.9 GM — ภาพตัวอย่างเลนส์ซูม

นอกจากนี้เลนส์ยังแบ่งออกได้เป็น 3 ระยะ หลัก ๆ คือ

Normal Lens เลนส์อเนกประสงค์ที่มีมุมภาพใกล้เคียงกับสายตาของมนุษย์ มีระยะประมาณ 50mm
Wide Angle Lens เลนส์มุมกว้าง หรือเลนส์ที่มีระยะต่ำกว่า 50mm เช่น 16mm, 24mm, 35mm นิยมใช้ถ่ายภาพวิว
Telephoto Lens เลนส์เทเลโฟโต้หรือเลนส์ที่มีระยะสูงกว่า 50mm เช่น 85mm, 135, 200mm นิยมเอาไปถ่ายอะไรที่อยู่ไกล ๆ เช่น ถ่ายนก, ถ่ายรถในสนามแข่งหรือถ่าย landscape

tele lens — ภาพตัวอย่างจากเลนส์ Telephoto

สรุป

ก็จบกันไปแล้วนะครับสำหรับพื้นฐานการถ่ายภาพเบื้องต้น ในการฝึกปรับค่ากล้องเบื้องต้นนั้นอาจจะต้องใช้เวลาปรับตัวกันสักพักหนึ่ง การที่หยิบกล้องออกไปถ่ายบ่อย ๆ จะช่วยให้เราเก่งขึ้นได้ และ เป็นวิธีที่ง่ายที่สุดครับ ในบทความต่อไปเราจะมาศึกษาเรื่องโหมดของกล้องกัน โหมดไหนเหมาะกับการถ่ายอะไร ใช้ในสถานการณ์แบบไหน ฝากติดตามรออ่านกันด้วยนะครับ

อัลบั้มภาพ พื้นฐานการถ่ายภาพ 101 ปูพื้นฐานให้แน่นสำหรับมือใหม่! ภาพที่ 2 / 12

พื้นฐานการถ่ายภาพ 101 ปูพื้นฐานให้แน่นสำหรับมือใหม่!

อัลบั้มภาพที่เกี่ยวข้อง

รวม 6 รายชื่อกล้อง Canon ที่คาดว่าจะเปิดตัวในปี 2021 นี้!

อย่างเดือด Peak Design โวยวาย Amazon เลียนแบบกระเป๋ากล้อง Everyday Sling

เปิดตัว Leica Q2 Daniel Craig x Greg Williams Limited Edition ที่มีเพียง 750 ตัวในโลก

เผยภาพหลุด Pentax K-1 Mark II J Limited 01 ที่มีถึง 4 สี กับกระโหลกกล้องสุดเท่