สงครามการค้าเทคโนโลยีสหรัฐฯ – จีนยังไม่จบ แต่ MIPS ของสหรัฐฯ ตกอยู่ในมือของจีนได้อย่างไร

สงครามการค้าเทคโนโลยีสหรัฐฯ – จีนยังคงมีมาอย่างต่อเนื่อง ซึ่งสหรัฐฯ ได้เพิ่มมาตรการไม่ให้บริษัทเทคโนโลยีของจีนเข้าถึงชิปเซ็ตที่ใช้เทคโนโลยีของสหรัฐฯ รวมทั้งยังพยายามป้องกันไม่ให้เข้าถึงองค์ความรู้ในด้านเทคโนโลยีที่สำคัญ แต่ก็ไม่ง่ายอย่างที่คิดเมื่อ MIPS Technologies บริษัทออกแบบเซมิคอนดักเตอร์ได้ตกอยู่ภายใต้บริษัทของจีน จึงไม่ใช่เรื่องยากอีกต่อไปที่จีนจะผลิตชิปของตัวเองและพัฒนาเทคโนโลยีแข่งกับสหรัฐฯ แล้วเหตุใดสหรัฐฯ จึงพลาดให้ตกไปอยู่ในมือของจีนได้

MIPS Technologies เป็นผู้พัฒนาสถาปัตยกรรม MIPS และชิป CPU RISC ที่ใช้สำหรับอุปกรณ์ให้ความบันเทิง, ระบบเครือข่ายภายในบ้าน, อุปกรณ์โครงสร้างพื้นฐาน, โมเด็ม LTE, IoT และรถยนต์ขับขี่ด้วยตนเอง MIPS Technologies เดิมมีชื่อว่า MIPS Computer Systems ก่อตั้งเมื่อปี 1984 โดยกลุ่มนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ซึ่งหนึ่งในนั้นคือ John Hennessy ที่ปัจจุบันคือประธานบริษัท Alphabet (บริษัทแม่ของ Google)

ช่วงแรกที่สงครามการค้าเทคโนโลยีสหรัฐฯ – จีนกำลังเข้มข้น เดือนมิถุนายน 2018 Wave Computing บริษัทพัฒนาเทคโนโลยี AI ได้ซื้อกิจการ MIPS Technologies แล้วในเดือนเมษายน 2019 ได้มอบสิทธิ์ให้ CIP Unitedบริษัทผลิตเซมิคอนดักเตอร์ของจีนสามารถใช้งาน MIPS และควบคุมสิทธิ์การออกใบอนุญาต MIPS แต่เพียงผู้เดียวสำหรับใช้ในจีนแผ่นดินใหญ่ฮ่องกงและมาเก๊า รวมทั้งสามารถพัฒนาเทคโนโลยีใหม่โดยใช้สถาปัตยกรรม MIPS (แหล่งข่าว reuters ได้จัดทำภาพแผนผังในการเปลี่ยนเจ้าของ MIPS ไว้ให้ดูด้วย)

ปี 2013 MIPS Technologies ได้ถูกซื้อกิจการและทรัพย์สินทางสิทธิบัตร รวมถึงสิทธิ์ในใบอนุญาตให้กับ Imagination Technologies บริษัทพัฒนาชิปประมวลผลกราฟิกของอังกฤษ (ในตอนนั้น) ด้วยเงินสด 60 ล้านเหรียญสหรัฐฯ

ปี 2017 Imagination Technologies สูญเสียการสั่งซื้อ GPU จาก Apple จนต้องขาย MIPS ให้กับ Tallwood Venture Capital ผู้ถือหุ้น 47% ใน Wave Computing ด้วยมูลค่า 65 ล้านเหรียญสหรัฐฯ และในเดือนกันยายน Canyon Bridge บริษัทเทคโนโลยีของจีน (ซึ่ง Reuters อ้างว่าการก่อตั้งส่วนหนึ่งมาจากกองทุนของรัฐบาลจีน) ได้ซื้อกิจการ Imagination Technologies ของอังกฤษด้วยมูลค่า 744 ล้านเหรียสหรัฐฯ แต่ไม่ได้รวมหน่วย MIPS ของบริษัทในสหรัฐอเมริกาเพราะจะขายให้กับ Tallwood Venture Capital

ปี 2018 Wave Computing ได้ซื้อกิจการ MIPS Technologies ซึ่งได้มีบริษัท Canyon Bridge และ Alibaba Investments Limited ของจีนร่วมลงทุนอยู่ด้วยและในปี 2019 ได้มอบสิทธิ์ให้ CIP United ดูแลสิทธิ์การออกใบอนุญาต MIPS ให้กับบริษัทในจีนหลายแห่งรวมถึง Huawei Technologies ด้วย รวมทั้งจะมีส่วนสนับสนุนโครงการ Made in China 2025 ของจีนที่จะพัฒนาเทคโนโลยีให้ทัดเทียมกับประเทศคู่แข่งและต้องการให้ซัพพลายเออร์จีนครองส่วนแบ่งตลาด 70 เปอร์เซ็นต์ภายในปี 2025

แม้ว่าช่วงปลายปี 2018 สหรัฐฯ จะเข้มงวดไม่ให้กลุ่มทุนจีนเข้ามาลงทุนในบริษัทเกิดใหม่ด้านเทคโนโลยีของสหรัฐฯ โดยตรง แต่ก็ได้มีการใช้บริษัทต่างประเทศเป็นช่องทางในการออกใบอนุญาตเพื่อถ่ายโอนเทคโนโลยีออกไปนอกประเทศสหรัฐฯ และแม้ว่าสหรัฐฯ จะมีคณะกรรมการการลงทุนจากต่างประเทศในสหรัฐอเมริกา (CFIUS) เพื่อตรวจสอบการทำธุรกรรมต่าง ๆ แต่ก็ไม่มีอำนาจในการตรวจสอบข้อตกลงในการออกใบอนุญาตแต่อย่างใด