ความเชื่อ "ผีพ่อเกิดแม่เกิด" และพิธีกรรมการส่งผี

เรื่องราวความเชื่อเกี่ยวทารก เด็กแรกเกิด นั้นมีหลากหลาย เช่นความเชื่อที่เกี่ยวกับแม่ซื้อ ที่เชื่อว่าเป็นเทวดา หรือผีที่จะมาคอยคุ้มครองดูแลเด็กทารก มีนามตามประจำวันเกิดทั้ง 7 วัน ซึ่งลักษณะของแม่ซื้อก็จะแตกต่างกันออกไปตามความเชื่อของแต่ละภาค

และอีกหนึ่งเรื่องราวความเชื่อเกี่ยวเด็กแรกเกิดที่จะนำมากล่าวถึงในวันนี้ เป็นความเชื่อเกี่ยวกับ "ผีพ่อเกิดแม่เกิด" โดยเชื่อว่า ทุกคนที่ได้เกิดมาบนโลกมนุษย์จะเคยอยู่เมืองผีมาก่อน และที่เมืองผีก็จะมีพ่อแม่อยู่เช่นกัน เมื่อตายจากเมืองผี และมาเกิดในเมืองคน พ่อแม่ที่อยู่เมืองผีก็ยังมีความรัก ความผูกพัน จึงตามเบียดเบียนเด็กที่อายุไม่เกิด 10 ขวบ เพื่อหวังจะได้ตัวเด็กกลับไปเป็นลูกของตนในเมืองผี และเมื่อเด็กเกิดอาการป่วย รักษาไม่หาย จึงเกิดเป็นพิธี "ส่งพ่อเกิด แม่เกิด" เหมือนกับเป็นการเจรจาต่อรองแลกเปลี่ยนกับผี

โดยก่อนเริ่มพิธีกรรมนั้น จะต้องดูปี และอายุของเด็ก เพื่อที่จะได้ระบุถึงชื่อผี และกำหนดส่งเครื่องเซ่น หรือเครื่องบัดพลีได้ถูก จากนั้นจัดสะตวง ใส่อาหารคาวหวาน ผลไม้ กล้วย อ้อย หมาก พลู บุหรี่ ดอกไม้สีแดง เทียนไข 1 คู่ ช่อสีขาว ฉัตรสีขาว หินสีขาว 1 ก้อน ปั้นรูปคนตามเพศเด็กที่ปล่วย โดยรูปปั้นนี้จะปั้นด้วยแป้งข้าวเหนียวที่ผ่านการนำไปเกลือกกลิ้งตามสรรพางค์กายของเด็กที่ป่วย แล้วใส่ลงไปในสะตวงด้วย

จากนั้น ผู้ประกอบพิธีจะทำพิธีและกล่าวกับพ่อเกิดแม่เกิดว่า "เออ..ดูรา พ่อเกิดแลแม่เกิดผู้มีชื่อว่า..... ดังนี้ มากระทำร้ายหื้อลูกผู้นี้ อันหากเป็นลูกตูข้าด่าย ตูข้าบ่หื้อเนอ ลูกสูเจ้า ตูข้าก็จักส่งหื้อสูเสียวันนี้ พร้อมเครื่องชู่อัน แล้วแต่วันนี้ไปพายหน้า ตราบต่อเท้าหินขาวก้อนนี้บ่ไน่เป็นน้ำไป เจ้าอย่าได้มาไจ ซ้ำเนอ โอม หูลู หูลู สวาหาย"

เมื่อเสร็จแล้วจะทำพิธีรดน้ำมนต์ และผูกข้อมือ โดยเชื่อว่าการทำพิธีนี้ จะทำให้เด็กหายป่วยใน 3 วัน 7 วัน