แมวดี แมวร้าย ในตำนานล้านนา และวิชา “ทำน้ำมนต์แมว”
สำหรับทางเหนือล้านนานั้น “แมว” เป็นหนึ่งในสัตว์มงคล แต่ก็มีด้าน “อัปมงคล” อันขึ้นอยู่กับลักษณะและพฤติกรรมของแมว และต่อไปนี้ คือเรื่องราวของแมว ทั้งดีและร้าย ในทางตำนานความเชื่อ มาอ่านไว้เป็นความรู้กันค่ะ
ว่าด้วยตำนานแมว
- คนรุ่นเก่ามักสอนลูกหลานว่า อย่าทำร้ายแมว เพราะ “ฆ่าแมวหนึ่งตัวเท่ากับฆ่าพระหนึ่งรูป” (คนเหนือเรียก “เณร” ว่าพระ)
- เรื่องเปรียบพระกับแมว มาจากนิทานที่เล่ากันว่า กาลครั้งหนึ่ง เทวดาได้สร้างหนูขึ้นมา แต่ไม่ได้ใส่ “ดี” (ถุงน้ำดี) ให้ ทำให้หนูตัวนั้น “บ่มีดี” มีนิสัยอันธพาลเกเร จนวันหนึ่งไปกัดผ้าทิพย์ของเทวดาขาด เทวดาจึงถูขี้ไคลมาปั้นเป็นแมว แล้วเอากำราบหนูเสีย ตั้งแต่นั้นมา ใครจะฆ่าแมวก็เหมือนฆ่าบริวารเทวดา
- แต่เล่าต่อกันอีกว่า ภายหลังเมื่อศาสนาพุทธเข้ามาในล้านนา เรื่องเล่าก็เปลี่ยนจากเทวดาเป็นพระพุทธเจ้า บริวารเทวดากลายเป็นพระเณร ในที่สุด จึงเทียบแมวกับเณรไป
- มีอีกตำนานเล่ากันว่า ความจริงแล้ว แมวยังเป็นครูของ “เสือ” อีกด้วย เป็นผู้สอนให้เสือรู้จักใช้เขี้ยวเล็บและวิธีล่าเหยื่อ แต่มีความต่าง 2 ข้อที่แมวขอเก็บทริกเอาไว้ คือหนึ่ง. ไม่สอนเสือปีนต้นไม้ กับสอง. สอนให้กินเหยื่อจากลำตัวไปหาหัว เพราะวันใดเสือไปขบกัดคนเข้า คนจะยังมีปากทันร้องขอความช่วยเหลือได้
แมวในการใช้งานมงคล
- ในการขึ้นบ้านใหม่ของคนเหนือล้านนาในอดีต ถ้าทำการวันอังคาร ให้แมวขึ้นก่อน พร้อมของมีคมมีดหอกดาบทั้งหลาย ทำให้บ้านเรือนแคล้วคลาดปลอดภัย ไม่มีขโมยขโจร
- ถ้าบันไดบ้านอยู่ทางทิศใต้ วันขึ้นบ้านใหม่ ให้เอาแมวกับฟักหม่น (ฟักเขียว) ขึ้นก่อน จะเจริญรุ่งเรืองดี
- หากฝนฟ้าไม่ตกต้องตามฤดูกาล นอกจากพิธีขอฝนกับปลาช่อน ให้ขอฝนด้วยการ “แห่นางแมว” โดยจะนำแมวตัวแม่ (ตัวเมีย) มาแต่งตัวอย่างคน นำแห่รอบหมู่บ้านชุมชน คนที่พบเห็นให้สาดน้ำใส่แมว แล้วฝนจะตก
- หากกินปลาแล้วก้างติดคอ ให้เอาเท้าหน้าของแมวเกาคอ ก้างจะหลุดออกโดยง่าย
- หากก้างติดคอนาน ทำอย่างไรก็ไม่ออก ให้ทำ “น้ำมนต์แมว” โดยนำน้ำใส่ภาชนะไปตั้งข้างหน้าแมว พอแมวดมหรือเลียกินน้ำแล้ว ให้เอาน้ำมนต์แมวไปให้ผู้ป่วยดื่ม ก้างจะหลุดไหลไปกับน้ำ
- หากกำลังนั่งอยู่กับแมว จู่ๆ แมวก็ลุกพรวดพราดขึ้นมาเอาเท้าล้างหน้า ทายว่าไม่นานจะมีคนมาหา
- “รกแมว” คือของวิเศษสำหรับการช่วยค้าขาย เป็นของนำโชคยิ่งใหญ่ที่หาได้ยาก หากได้รกแมวมาแล้วให้นำเสกคาถาบูชา ตากแดดให้แห้งสนิท เอาปิดทองบูชาต่อไป จะได้โชคสำหรับกิจการร้านค้า เป็นของขลังยอดนิยมยิ่งนัก
- ในสมัยโบราณ ยังมียันต์สักเป็น “คาถาแมวดำ” กล่าวว่า จะเป็นยันต์ข่าม หรือแคล้วคลาดปลอดภัย และให้เสน่ห์เมตตา ถ้าชายใดได้สักไว้จะเป็นชายเหนือชาย
แมวในเรื่องอัปมงคล
- แต่ถ้ามีแมวมาเกิดลูกกลางที่นอนของเจ้าบ้าน จัดเป็นอุบาทว์อย่างหนึ่ง ให้ทำการแก้เคราะห์ด้วยการบูชาพญานาค
- หากเดินทางไปไหนมาไหน มีแมววิ่งตัดหน้า ให้สังเกตว่าเป็นแมวสีอะไร ถ้าเป็นแมวดำจะได้รับเคราะห์อันตราย ให้ระวังตัวไว้
- ถ้าแมวกระโดดข้ามโลงศพเมื่อไหร่ วิญญาณคนตายจะมาหา
- ถ้าฝันถึงแมว ระวังว่าจะมีปัญหาการเงิน
- ถ้าฝันถึงแมวที่ตายไปแล้ว วิญญาณแมวนั้นกำลังมาขอส่วนบุญกุศล
- คนล้านนาห้ามว่า อย่าเลี้ยงแมว 5 ตัว เพราะอยู่ในโศลกจำนวนห้ามเช่นว่า อย่าเลี้ยงวัวสามตัว, อย่ามีเมียสองคน, อย่ามีหมาหกตัว, อย่ามีช้างแปดเชือก ฯลฯ หากลงจำนวนดังกล่าว จะนำเคราะห์ภัยมาให้คนในครอบครัว
**อย่างไรก็ดีค่ะ ในยุคสมัยนี้ ความเชื่อหลายอย่างก็อาจจะต้องพิจารณากันให้รอบคอบ และใช้วิจารณญาณ เช่นการทำ “น้ำมนต์แมว” คงไม่จำเป็นอีกต่อไป และเสี่ยงจะนำเชื้อโรคเข้าสู่ร่างกายมากกว่า หากใครก้างติดคอ ก็หาหมอดีกว่านะคะ