อย่าแปลกใจหากลดน้ำหนักไม่สำเร็จ เพราะมันมีเหตุจากปัจจัยอื่น ๆ ด้วย

หากว่าคุณเป็นหนึ่งในหลาย ๆ คนที่ตั้งเป้าความสำเร็จโดยมีจุดหมายคือการบรรลุความตั้งใจเหล่านั้นให้เสร็จสิ้นถึงเส้นชัยภายในปี 2020 นี้ โดยเฉพาะเรื่องการออกกำลังกายเพื่อสุขภาพที่ดีขึ้น หรือการลดน้ำหนักด้วยการออกกำลังกาย แต่ตอนนี้เดือนแรกของปีแทบจะผ่านไปแล้ว แต่ดูเหมือนเป้าหมายของคุณยังคงไม่ขยับไปไหน เพราะอะไรกัน

มันไม่ใช่ความผิดของคุณทั้งหมด
ความจริงแล้ว มีคำอธิบายทางวิทยาศาสตร์ว่าทำไมการลดน้ำหนักถึงเป็นเรื่องที่ค่อนข้างยากเย็น และที่จริงยิ่งกว่านั้นคือมันแทบเป็นไปไม่ได้สำหรับบางคน เมื่อคุณตั้งใจที่จะลดน้ำหนักอย่างเคร่งครัดทั้งจิตใจและร่างกายจะต่อต้านคุณ โดยในประเด็นที่ว่า มีคำอธิบายต่าง ๆ ดังนี้

ความพยายามในการลดน้ำหนักกับผลทางจิตวิทยา
การที่เราพยายามลดน้ำหนักส่งผลต่อระบบจิตวิทยาอยู่มาก เพราะแน่นอนมันไม่ใช่เรื่องที่สนุก เช่น ในขณะที่คุณตั้งใจจะลดคาร์โบไฮเดรต เรามักจะคิดถึง ต้องการ และสุดท้ายก็จบลงด้วยการแพ้ใจตัวเองกินคาร์โบไฮเดรตจนได้ และเหตุการณ์ทำนองนี้ก็จะเกิดขึ้นกับการตั้งมั่นงดกินของหวานอีกด้วย กล่าวคือ มันเป็นกระบวนการย้อนแย้งในตัวเอง เมื่อเราคิดจะหลีกเลี่ยงสิ่งหนึ่งที่ยั่วยวนใจ ผลสุดท้ายคือการพ่ายแพ้และกลับเข้าสู่วงจรเดิมเช่นเคย

น้ำหนักของคุณถูกกำหนดอยู่ใน DNA
เราต่างก็เชื่อในสิ่งเดียวกันว่าร่างกายของเราสามารถเปลี่ยนแปลงได้ไม่รู้จบสิ้น ทุก ๆ วันเรามักจะเห็นโฆษณาเกี่ยวกับการวางแผนคุมอาหาร, คลินิกศัลยกรรม, ผลิตภัณฑ์เพื่อสุขภาพ อย่างไรก็ตามมีการวิจัยพบว่ากว่า 80% ของความสูงและน้ำหนักตัวของเราถูกกำหนดมาจากพันธุกรรมของเราเอง เมื่อรู้แบบนี้คุณอาจไม่ได้ใช้เวลามากมายเพื่อพยายามทำให้ตัวเองสูงขึ้น เช่นเดียวกันคุณคงพยายามลดน้ำหนักน้อยลง แต่หนึ่งสิ่งที่ทำได้อย่างแน่นอนคือการเปลี่ยนนิสัยและพฤติกรรมการดูแลสุขภาพของคุณเอง

จากตั้งใจลดน้ำหนักกลับกลายเป็นว่าน้ำหนักขึ้นซะงั้น
สิ่งที่คนลดน้ำหนักส่วนใหญ่จะได้รับกลับคืนมาคือน้ำหนักที่เพิ่มขึ้น และบ่อยครั้งที่พวกเขาพยายามจะลดน้ำหนักอีกครั้งให้สำเร็จ เป็นวงจรของการลดและเพิ่มน้ำหนักชนิดที่เรียกว่า Weight cycling จากการตรวจสอบโดยการวิจัยล่าสุดพบว่า มันเกี่ยวข้องกับไขมันที่เพิ่มขึ้นในอนาคต ดังนั้นจึงมีความเป็นไปได้ที่การพยายามลดน้ำหนักจะทำให้ได้น้ำหนักที่เพิ่มขึ้นแม้ไม่ได้สรุปว่าจะสามารถเกิดขึ้นกับทุกคน แต่บ่งบอกได้ชัดเจนว่าใครก็ตามที่พยายามลดน้ำหนักควรทำผ่านการเปลี่ยนแปลงและควบคุมอาหารในระยะยาว

รู้จัก “ไมโครไบโอม” ไหม เพราะสิ่งนี้เกี่ยวข้องกับกระบวนการลดน้ำหนักด้วยนะ
ไมโครไบโอม (Microbiome) ของมนุษย์คือเครือข่ายของจุลินทรีย์ แบคทีเรีย ไวรัส และเชื้อรา โดยไมโครไบโอมในลำไส้เรามีผลเชื่อมโยงอย่างมากต่อสุขภาพของเรา มีการวิจัยชิ้นล่าสุดชี้ให้เห็นว่าไมโครไบโอมในลำไส้ของเราเกี่ยวข้องกับภูมิคุ้มกัน สภาพจิต การเผาผลาญอาหาร และสถานะน้ำหนักของเรา จุลินทรีย์ที่อยู่ภายในลำไส้ของเรามีผลกระทบต่อปริมาณและพลังงานที่สกัดจากอาหารที่เรากินเข้าไปซึ่งเกี่ยวข้องกับองค์ประกอบไขมันและน้ำหนักในร่างกายเรา กล่าวคือแบคทีเรียต่าง ๆ เหล่านั้นสามารถใช้ประโยชน์ต่ออาหารที่เรากิน จึงส่งผลต่อน้ำหนักเราในท้ายที่สุด โดยในอนาคตหากเรามีความเข้าใจในไมโครไบโอมมากขึ้น เราอาจใช้มันเป็นเครื่องมือในการควบคุมน้ำหนักของเราได้

เป็นเรื่องดีหากคุณมีความมุ่งมั่นที่จะควบคุมอาหารหรือลดน้ำหนักเพื่อสุขภาพที่ดีขึ้นของตัวเอง สิ่งเหล่านี้อาจไม่ส่งผลให้เกิดความสุขในระหว่างที่กำลังตั้งในทำตามขั้นตอนต่าง ๆ แต่อย่างน้อยการควบคุมอาหารโดยเลือกกินแต่สิ่งที่มีประโยชน์สามารถช่วยทั้งร่ายกายและจิตใจของคุณให้ดีขึ้นในภายหลัง และทั้งหมดนั้นล้วนสำคัญกว่าตัวเลขที่ปรากฏบนเครื่องชั่งอย่างแน่นอน