บอสเอง : ครีเอเตอร์ที่นำเรื่องเล่า ตำนาน ผีพื้นบ้านมาสู่โลก TikTok
- บอส-ชยางกูร เกตุพยัคฆ์ เจ้าของแอ็กเคานต์ บอสเอง ใน TikTok เป็นหนึ่งคนที่ประสบความสำเร็จในการสร้างคอนเทนต์สายอาร์ตที่ผสมผสานความสามารถในการวาดรูปกับเรื่องเล่าตำนานพื้นบ้านไทย
- สถาปัตยกรรมล้านนา ตำนานพื้นบ้าน วรรณคดีไทย และเรื่องเล่าภูติผี เป็นแรงบันดาลใจหลักในการสร้างคอนเทนต์ที่ผสมทักษะการวาดภาพและการเล่าเรื่องอย่างมีสาระ
ไม่ใช่แค่คลิปฮา ๆ ถึงจะปังและพอปใน TikTok แพลตฟอร์มการสร้างวิดีโอสั้นที่มาแรงที่สุดแห่งปี ค.ศ. 2020 แต่ บอส -ชยางกูร เกตุพยัคฆ์ เจ้าของแอ็กเคานต์ บอสเอง (@bosbois) เป็นหนึ่งคนที่ประสบความสำเร็จในการสร้างคอนเทนต์สายอาร์ตที่ผสมผสานความสามารถในการวาดรูปกับเรื่องเล่าตำนานพื้นบ้านไทยต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องพญาครุฑ พญานาค และเรื่องผีคลาสสิกอย่าง แม่นาค กระสือ ผีปอบ และเปรต
เหมือนกับหลาย ๆ คนที่เข้าสู่วงการ Tiktok ในช่วงเก็บตัวอยู่บ้านเนื่องจากการระบาดของโควิด-19 บอสเอง ก็ใช้เวลาช่วง Work from Home ลองลงคลิปวาดภาพในไอแพดที่ได้แรงบันดาลใจจากเพลง วาฬเกยตื้น ของ GUNGUN เป็นภาพวาฬพร้อมเรื่องที่เขาแต่งเองเกี่ยวกับวาฬตัวหนึ่งที่ไม่สามารถสื่อสารด้วยเสียงเหมือนวาฬตัวอื่น ๆ ได้ ในชั่วข้ามคืนมียอดวิวพุ่งถึง 3 หมื่น บอสจึงเห็นว่าการทำคลิปที่ผสมความสามารถด้านวาดรูปพร้อมกับเล่าเรื่องต่าง ๆ น่าจะเป็นแนวที่ใช่สำหรับเขา
“การเรียนสถาปัตย์ฯ ช่วยให้เราคิดอะไรเป็นคอนเซ็ปต์ เป็นเรื่องราว และเมื่อทำงานด้าน Visual Merchandise ทำให้เราทำหน้าที่เหมือนสไตลิสต์ที่ต้องถ่ายทอดเรื่องราวออกมาเป็นภาพเพื่อสื่อสารกับคนอื่น ๆ ให้ได้ตรงโจทย์” บอส ศิษย์เก่าคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากรและปัจจุบันทำงานด้าน Visual Merchandise ที่บริษัท SSUP Group โดยรับผิดชอบออกแบบ Window Display ให้กับแบรนด์ Oriental Princess กล่าวถึงแนวคิดการทำงาน โดยปัจจุบันบอสมีผู้ติดตามใน TikTok จำนวน 1.46 แสนคน
แม่นาคและกระสือ
“ผมได้ไปเที่ยวที่วัดร่องเสือเต้น จ.เชียงราย และสนใจสถาปัตยกรรมแนวพุทธศิลป์ของวัดที่แฝงความเชื่อล้านนาโดยเฉพาะราวบันไดโบสถ์ที่เป็นรูปมกรคายนาค ผมจึงไปอ่านเพิ่มเกี่ยวกับตำนานตัวมกร (มะ-กะ-ระ หรือ มะ-กอน) ที่เป็นสัตว์ในป่าหิมพานต์มีหน้าที่เฝ้าศาสนสถานศักดิ์สิทธิ์โดยมีลำตัวยาวเหมือนพญานาค ตามตำนานว่ามกรไม่ถูกกับพญานาคเลยท้าสู้กัน แต่พอสู้กันพญานาคเกรงว่าจะทำให้สัตว์หิมพานต์ตัวอื่นลำบากเลยยอมให้มกรกิน แต่มกรไม่สามารถกลืนส่วนหัวของพญานาคได้จึงเหลือหัวพญานาคชูขึ้นมาจากปากของมกร ผมจึงเอาเรื่องนี้มาเล่าโดยวาดคาแร็กเตอร์ของทั้งมกรและพญานาคผสมสไตล์ซูเปอร์ฮีโรที่ชอบ คลิปนี้จุดประกายให้นำตำนานพื้นบ้านต่าง ๆ มาเป็นต้นเรื่องของการวาดภาพ” บอสในวัย 26 ปีกล่าว
บอสสร้างสรรค์งานโดยใช้โปรแกรม Procreate ในไอแพด โดยจะเขียนเนื้อเรื่องที่จะเล่าก่อนจากนั้นจึงวาดภาพโดยอัดคลิปแต่ขั้นตอนที่สำคัญและลงเสียง เขาพยายามสร้างวินัยให้ตัวเองโดยสร้างคลิปวาดภาพอย่างน้อยวันละ 1 คลิป ความยาว 40 วินาที- 1 นาที จนถึงขณะนี้บอสวาดคาแร็กเตอร์ต่าง ๆ ที่ส่วนใหญ่เป็นเรื่องตำนานพื้นบ้านและวรรณคดีไทยไม่ต่ำกว่า 100 ตัว เช่น ผีเสื้อสมุทร นางเงือก ตัวมอม แมงสี่หูห้าตา กระหัง นางตานี และ ผีฟ้า
“ตัวมอมเป็นสัตว์หิมพานต์มักปรากฏในงานประติมากรรมประดับตามวัดทางภาคเหนือ ตามความเชื่อทางล้านนา ตัวมอมเป็นสัตว์ของเทพที่อวตารลงมาเพื่อช่วยเหลือมนุษย์ ผมก็เลยหยิบเรื่องนี้มาเล่าเปรียบเทียบว่ามอมเป็นเทวดาตกสวรรค์ และบางคนเชื่อว่าตัวมอมใช้แห่เพื่อขอฝนได้ ผมก็เลยดีไซน์คาแร็กเตอร์ของมอมให้ดูพอปหน่อย มีฟิกเกอร์เหมือนคนและถือร่มด้วย เรื่องที่ผมเล่าเป็นตำนานความเชื่อและบางครั้งเสริมแต่งจินตนาการตัวเองลงไปด้วยบ้างจุดประสงค์หลักคือนำเสนอเรื่องการวาดภาพและคิดว่าถ้าคนที่ดูเขาสนใจเรื่องตำนานต่าง ๆ จะได้ไปศึกษาหาข้อมูลเพิ่มเติมได้ อย่างเรื่องแมงสี่หูห้าตา ผมก็ไม่เคยรู้มาก่อนแต่คนที่ดูคลิปผม เขามาคอมเมนต์แนะนำว่าน่าจะเอาเรื่องนี้มาเล่า ผมจึงไปหาข้อมูลเพิ่ม”
คลิปที่ได้รับความนิยมมากที่สุดคือคลิปที่เขาหยิบยกลักษณะของพญานาคมาวาดและเปรียบเทียบกับลักษณะของคนแบบต่าง ๆ โดยมียอดวิว 2.3 ล้าน ยอดกดไลก์ 3 แสน และมีคอมเมนต์เกือบ 2 หมื่น
“อาจเป็นเพราะคนรู้สึกมีประสบการณ์ร่วม และคนนับถือพญานาคด้วย หลังจากนั้นผมก็ลองวาดเรื่องแนวเดียวกันนี้แต่เป็นพญาครุฑซึ่งยอดวิวและยอดเอนเกจไม่ดีเท่าไรน่าจะเป็นเพราะคนดูรีเลตกับพญานาคมากกว่า”
บอสยังสนใจเรื่องเล่าเกี่ยวกับผีโดยเริ่มจากผีในตำนานอย่าง แม่นาคพระโขนง กระสือ ปอบ เปรต ผีฟ้า และนางตานี
“ผมว่าตำนานเรื่องผีเป็นการอธิบายความกลัวและความไม่รู้ของคนสมัยก่อน เป็นการเล่าเรื่องที่อธิบายไม่ได้ทางวิทยาศาสตร์ เรื่องตำนานแม่นาคพระโขนงผมก็วาดแม่นาคโดยสร้างคาแร็กเตอร์ให้ยืดตัวยืดแขนได้ยาวเหมือนในเรื่อง Fantastic Four และพูดถึงประเด็นความรักที่เธอมีต่อลูกและสามีและต้องการอยู่กับคนที่เธอรักให้นานที่สุด ในขณะที่คนอื่น ๆ หาทางกำจัดเธอให้หายสาบสูญตลอดกาลเพราะความกลัว”
นอกจากนี้เขาทำคลิปสอนการวาดรูป การแต่งรูป ภาษาถิ่นของเพชรบุรีบ้านเกิดของเขา หรือแม้แต่คลิปลิปซิงฮา ๆ ก็มีแทรก ๆ บ้าง แต่เขายอมรับว่า
“แนวฮาไม่น่าจะใช่ทางของผม ถึงแม้ใน TikTok ครีเอเตอร์สายเอนเตอร์เทนโอกาสแจ้งเกิดง่ายกว่าเพราะคนดูส่วนใหญ่ชอบแนวสนุกสนานแต่คนที่ติดตามแอ็กเคานต์ของผมเป็นกลุ่มอายุ 9-15 ปีผมจึงระมัดระวังไม่ให้มีคำหยาบ ไม่มีเรื่องเพศและความรุนแรงในคลิปเลย งานผมอาจจะมีความดาร์กอยู่บ้างแต่เป็นในแง่อารมณ์ไม่ใช่ดาร์กที่หยาบคาย”
ส่วนศิลปินที่เขาชื่นชอบในผลงานมากคือ Yuko Shimizu ศิลปินญี่ปุ่นที่ลายเส้นมีความลงตัวระหว่างความเป็นญี่ปุ่นกับแนวร่วมสมัยรวมไปถึงก้องกาน ศิลปินพอปอาร์ตชาวไทยที่โด่งดังกับภาพวาดเรื่อง Teleport และโกมุนยอง คาแร็กเตอร์เอกในซีรีส์เกาหลีชื่อดัง It’s Okay to Not Be Okay
“ลายเส้นของ Yuko Shimizu สวยมากมีความเป็นญี่ปุ่นแบบดั้งเดิมผสมกับความสมัยใหม่เขาวาดด้วยมือก่อนแล้วค่อยแต่งต่อในคอมพิวเตอร์และทำให้ได้ผลงานที่ผสมผสานได้อย่างลงตัว ส่วนศิลปินไทยผมชอบงานของก้องกาน ผมว่าเขาฉลาดในการสร้างคาแร็กเตอร์และเล่นกับคอนเซ็ปต์ Teleport สำหรับโกมุนยอง (นางเอกผู้มีอาชีพเป็นนักเขียนนิทานชื่อดังซึ่งนิทานของเธอมักเป็นเรื่องความหม่นหมองของชีวิตและถูกถ่ายทอดผ่านลายเส้นดาร์ก ๆ โทนสีน้ำตาลหม่น) ผมชอบในการถ่ายทอดนิทานในแง่โลกแฟนตาซีแสนโหดร้ายผ่านลายเส้นหม่นเศร้าได้อย่างดี”
บอสยังเป็นหนึ่งในทีมงานที่อยู่เบื้องหลังงานศิลปะชุมชน New World x OldTown ที่จัดเมื่อเดือนมิถุนายน พ.ศ. 2563 โดยกลุ่มนักศึกษาคณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากรเพื่อเปิดพื้นที่ที่ปิดตายและทิ้งร้างของอดีตห้างดังอย่าง นิวเวิลด์บางลำพู ให้กลับมาบอกเล่าเรื่องราวประวัติศาสตร์ของชุมชนบางลำพูอีกครั้ง และเป็นหนึ่งในโปรเจกต์ที่ได้รับเสียงตอบรับอย่างล้นหลาม ในงานนี้บอสรับหน้าที่ฉาย Mapping รูปปลาคาร์ปเพื่อสะท้อนอดีตของห้างนี้เมื่อคราวถูกทิ้งร้างและกลายเป็นที่อาศัยของปลาหลากชนิดจนได้รับฉายาว่า วังมัจฉา
เขายังรับหน้าที่ Interior Stylist ให้กับการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทยในโปรเจกต์ปรับโฉมพื้นที่โฮมสเตย์ในจังหวัดชุมพร ให้น่าอยู่และน่าดูยิ่งขึ้น
“ผมคิดว่าแพลตฟอร์ม TikTok น่าจะได้รับความนิยมไปได้อีกมากกว่า 3 ปีเพราะเป็นสิ่งที่คนเสพได้ง่ายแต่ผมมีแพลนจะแต่งนิทานเป็นเล่ม ๆ พร้อมภาพประกอบที่ค่อย ๆ พลิกหน้าเหมือนเราอ่านหนังสือโดยทำเป็นช่องใน YouTube ไม่ใช่นิทานสายดาร์กมากเหมือนของโกมุนยองแต่จะเป็นแนวสดใสมากกว่า” บอสกล่าวถึงแผนอนาคตในโลกดิจิทัลที่เปรียบเสมือนแกลเลอรีจัดแสดงงานศิลปะของเขา
Fact File
TikTok : @bosbois
Instagram : @shayangkoon
Youtube : Bosbois Shayangkoon