ใช้แล้วทิ้งหรือซักแล้วใช้ใหม่ - นักบินอวกาศทำความสะอาดเสื้อผ้าอย่างไร?
คุณเคยสงสัยหรือไม่ว่านักบินอวกาศซักเสื้อผ้าของพวกเขาได้อย่างไรในอวกาศ? และคำตอบที่อาจทำให้รู้สึกประหลาดใจก็คือ พวกเขาไม่เคยซักเสื้อผ้าเลย
นักบินอวกาศเหล่านี้จะสวมเสื้อผ้าชั้นในและชั้นนอก จนกว่าจะไม่สามารถทนกับความสกปรกและกลิ่นเหม็นได้อีกต่อไป แล้วพวกเขาก็จะโยนเสื้อผ้าที่สกปรกเหล่านั้นทิ้งไป
แต่ องค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติ (NASA) ต้องการจะเปลี่ยนแปลงเรื่องนี้ ไม่ว่าจะเป็นที่สถานีอวกาศนานาชาติ (ISS) บนดวงจันทร์หรือบนดาวอังคาร ซึ่งหมายถึงการยุติการทิ้งเสื้อผ้าสกปรกเป็นจำนวนมากทุกๆ ปี แต่ในตอนนี้นักบินอวกาศยังต้องนำเสื้อผ้าสกปรกไปรวมกับขยะอื่นๆ เพื่อเผาทำลายในชั้นบรรยากาศอยู่
NASA ร่วมกับ บริษัท Procter & Gamble (P&G) ของสหรัฐฯ กำลังศึกษาหาวิธีที่ดีที่สุดในการทำความสะอาดเสื้อผ้าของนักบินในอวกาศ ซึ่งจะช่วยให้พวกเขาสามารถใช้เสื้อผ้าได้นานหลายเดือนหรือหลายปี เหมือนกับบนโลก
P&G ประกาศเมื่อไม่นานมานี้ว่าจะส่งผงซักฟอก Tide และผลิตภัณฑ์กำจัดสิ่งสกปรกสำหรับทดลองใช้ไปยังสถานีอวกาศในช่วงปลายปีนี้และปีหน้า การต่อสู้กับเสื้อผ้าสกปรกที่เต็มไปด้วยเหงื่อในอวกาศกำลังจะเริ่มขึ้นแล้ว
อย่างไรก็ดี เรื่องนี้ไม่ใช่ปัญหาเล็กๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อสหรัฐฯ และประเทศอื่นๆ วางแผนที่จะสร้างฐานบนดวงจันทร์และดาวอังคาร
NASA กล่าวว่าพื้นที่เก็บของในจรวดลำเลียงสัมภาระนั้นมีน้อยและมีค่าใช้จ่ายสูง เราจึงไม่ควรต้องสูญเสียพื้นที่ดังกล่าวให้กับเสื้อผ้าใหม่ของนักบินอวกาศหากสามารถทำให้เสื้อผ้าเก่าของพวกเขาดูใหม่และมีกลิ่นสดชื่นได้ เพราะขณะนี้นักบินอวกาศหนึ่งคนต้องใช้เสื้อผ้าใหม่ที่มีน้ำหนักถึงปีละ 68 กิโลกรัม และ มาร์ค ซิวิค (Mark Sivik) นักเคมีที่เชี่ยวชาญด้านเทคโนโลยีผ้าและของใช้ในบ้านของบริษัท P&G กล่าวว่าเสื้อผ้าทั้งหลายจะต้องใช้พื้นที่ในการจัดเก็บจำนวนมาก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภารกิจดาวอังคารที่มีระยะเวลานานถึง 3 ปี นอกจากนี้ยังจะมีปัญหาด้านสุขภาพและในเรื่องความสะดวกสบายอีกด้วย
ทั้งนี้นักบินอวกาศบนสถานีอวกาศที่โคจรรอบโลกต้องออกกำลังกายวันละสองชั่วโมงเพื่อให้ร่างกายสามารถต่อสู้กับผลกระทบของสภาวะร่างกายไร้น้ำหนัก ซึ่งจะทำให้เสื้อผ้าชุดออกกำลังกายของพวกเขาชุ่มเหงื่อ มีกลิ่นเหม็น และแข็งกระด้างได้อย่างรวดเร็ว
ลีแลนด์ เมลวิน (Leland Melvin) อดีตนักบินอวกาศของ NASA และเป็นนักกีฬา NFL เล่าว่าการออกกำลังกายในอวกาศทำให้เสื้อผ้าของพวกเขาสกปรกมากจนต้องเปลี่ยนชุดใหม่กันทุกสัปดาห์ และแม้ว่า NASA และพันธมิตรของโครงการสถานีอวกาศอื่นๆ ได้ค้นหาวิธีที่จะยืดอายุการสวมใส่ด้วยการใช้เสื้อผ้าต้านจุลชีพชนิดพิเศษ แต่นั่นก็ไม่ใช่วิธีแก้ปัญหาในระยะยาว
ในการทดลองครั้งแรกในเดือนธันวาคมนี้ P&G จะส่งผงซักฟอกที่ผลิตขึ้นสำหรับใช้ในอวกาศโดยเฉพาะไปยังสถานีอวกาศนานาชาติ เพื่อให้นักวิทยาศาสตร์ศึกษาว่าสารประกอบในสารซักฟอกนั้นมีปฏิกิริยาอย่างไรต่อสภาวะไร้น้ำหนักเป็นเวลา 6 เดือน และในเดือนพฤษภาคมปีหน้า พวกเขาจะส่งปากกาและผ้าสำหรับขจัดคราบเปื้อนให้นักบินอวกาศทดลองใช้
ในขณะเดียวกัน P&G ก็กำลังพัฒนาเครื่องซักผ้า-อบผ้าที่สามารถทำงานได้บนดวงจันทร์หรือแม้กระทั่งบนดาวอังคาร โดยใช้น้ำและผงซักฟอกในปริมาณเพียงเล็กน้อย และเครื่องดังกล่าวอาจมีประโยชน์ในพื้นที่แห้งแล้งบนโลกอีกด้วย
อย่างไรก็ตาม หนึ่งในปัญหาท้าทายของการคิดค้นผลิตภัณฑ์ซักผ้าในอวกาศก็คือ ผู้ปฏิบัติงานบนสถานีอวกาศต้องนำน้ำที่ใช้ซักผ้ากลับมาใช้ใหม่สำหรับดื่มและปรุงอาหาร เช่นเดียวกับการใช้ปัสสาวะหรือเหงื่อของนักบินอวกาศในขณะนี้ นั่นเอง