ความมั่นใจและการนับถือตนเอง เริ่มต้นได้จากที่บ้าน

“ความมั่นใจ” และ “การนับถือตนเอง” เป็นความรู้สึกนึกคิดภายในที่ถือเป็นปัจจัยสำคัญที่ในการสร้างความสำเร็จให้เกิดขึ้นได้ แต่ความมั่นใจและการนับถือตนเองไม่เหมือนกับอวัยวะต่าง ๆ ที่จะติดตัวมาตั้งแต่เกิด หากมันถูกสร้างขึ้นมาจากเบ้าหลอมที่เรียกว่า “ครอบครัว” ว่าจะหล่อหลอมให้เด็ก ๆ เติบโตขึ้นมาเป็นแบบไหน

การที่พ่อแม่ (หรือผู้ปกครอง) พยายามฝึกฝนให้ลูกเป็นคนมีความมั่นใจในตัวเอง ศรัทธาและนับถือตนเอง จะส่งผลต่อการดำเนินชีวิตและการประสบความสำเร็จของลูกในวันข้างหน้าได้ เพราะกลายเป็นแรงผลักดันที่เกิดจากการภาคภูมิใจและเห็นคุณค่าในตัวเองที่จะทำอะไรบางอย่างให้สำเร็จ ด้วยเชื่อว่าจะสามารถบรรลุเป้าหมายที่วางไว้ได้ เราก็จะพยายามอย่างถึงที่สุดที่จะบรรลุเป้าหมาย ในทางตรงกันข้ามที่เราไม่มีความมั่นใจในตัวเอง ก็จะไม่มีแรงขับที่จะเดินทางไปสู่เป้าหมายนั้น ๆ สิ่งนี้จึงต้องเริ่มต้นจากที่บ้าน สังคมที่เล็กที่สุดสำหรับเด็กก่อนออกสู่สังคมที่ใหญ่ขึ้น

ต้องปลูกฝังกันมาตั้งแต่ยังเป็นเด็กเล็ก
จริง ๆ แล้ว ความมั่นใจในตัวเองอาจเป็นพรสวรรค์สำหรับใครหลาย ๆ คน แต่ถึงอย่างนั้นมันก็เกิดจากพรแสวงได้เช่นกัน ความมั่นใจนั้นสร้างขึ้นทีหลังได้ และเพื่อให้ดีที่สุดก็ควรปลูกฝังให้กับเด็ก ๆ ตั้งแต่ยังตัวน้อย ๆ นั่นเอง ค่อย ๆ ปรับค่อย ๆ แก้ โดยพ่อแม่หรือผู้ปกครองนั่นเองที่จะเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงในการสร้างความมั่นใจให้กับเด็ก เริ่มจากการสังเกตว่าเด็กขี้อายเกินไปจนถึงขั้นเก็บตัว ไม่เข้าสังคมหรือไม่ ขี้กลัว ไม่กล้าตัดสินใจอะไรเลย ไม่ว่าจะเรื่องใหญ่หรือเรื่องเล็ก ไม่กล้าเผชิญกับสิ่งแปลกใหม่หรือลงมือทำอะไรเอง เพราะกลัวความล้มเหลวหรือกลัวทำให้คนอื่นผิดหวัง

เด็กที่ขาดความเชื่อมั่นในตนเอง ไม่มั่นใจที่จะตัดสินใจทำอะไร ขาดความนับถือตนเอง หากเป็นเด็กเล็กอาจจะดูว่าน่ารักดี แต่พอโตขึ้นจะเป็นปัญหาแน่นอน สิ่งเหล่านี้จะเป็นตัวถ่วงการประสบความสำเร็จของเด็ก จิตใจไม่เข็มแข็งมั่นคง ก็จะรับมือและเผชิญกับปัญหาต่าง ๆ ได้ยาก หากพบว่าบุตรหลานกลายเป็นเด็กที่ขาดความเชื่อมั่น ความมั่นใจในตนเองแล้วล่ะก็ ควรจะเปลี่ยนวิธีเลี้ยงลูก เน้นหาวิธีเสริมสร้างความมั่นใจให้กับลูก ให้พวกเขากล้าที่จะตัดสินใจและเผชิญสถานการณ์ต่าง ๆ ให้มากขึ้น รวมถึงการปลูกฝังให้เด็ก ๆ เห็นคุณค่าและนับถือตัวเอง นี่ก็เป็นสิ่งสำคัญ

พ่อแม่ผู้ปกครองคือกุญแจสำคัญ
สถาบันครอบครัวเป็นจุดเริ่มต้นในการสร้างประชากรที่มีคุณภาพออกสู่สังคม เด็กจะเติบโตขึ้นมาเป็นแบบไหน คนที่มีบทบาทมากที่สุดในการเลี้ยงดูก็คือพ่อแม่ (หรือผู้ปกครอง) เพราะฉะนั้น กุญแจสำคัญที่จะไขไปสู่เป้าหมายต่าง ๆ ได้ก็มีแต่คนเป็นพ่อเป็นแม่เท่านั้น เด็กจะเรียนรู้จากสิ่งที่เห็นคนในบ้านทำ และสิ่งที่พ่อแม่อบรมสอน ถ้าเบ้าหลอมแรกไม่สมบูรณ์ ผลงานที่ออกมาก็จะบิด ๆ เบี้ยว ๆ ตามเบ้า พ่อแม่จึงต้องระลึกไว้เสมอว่าพฤติกรรมหรือการแสดงออกทุกอย่างมีผลต่อการเติบโตของลูกทั้งสิ้น

การสร้างความมั่นใจและการนับถือตัวเองให้กับเด็ก สิ่งสำคัญที่สุดคือ “ความรัก” มันคือการสร้างกำลังใจ และเติมเต็มความรู้สึกดี ๆ ให้แก่กัน คนที่ได้รับความรักเต็มเปี่ยมจะมีความมั่นคงในจิตใจ เชื่อมั่น และศรัทธาในตัวเอง “ใส่ใจ” ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันทางใจให้มีความมั่นคง เพราะไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น พวกเขาก็มีแรงใจและแรงผลักดันจากคนในครอบครัวเป็นกำลังเสริม ชมเชยและแนะนำให้มากกว่าการวิพากษ์วิจารณ์ที่บั่นทอนกำลังใจ ทำให้รู้สึกหมดคุณค่า หมดแรงจูงใจในตัวเอง อย่าเปรียบเทียบพวกเขากับใคร ปลูกฝังทัศนคติคิดบวก โดยเฉพาะการหาด้านดีในตัวให้เจอ

เชื่อใจว่าบุตรหลานจะทำได้
นอกจากครวามรักและความใส่ใจ “ความเชื่อใจ” ของพ่อแม่ก็สร้างความมั่นใจให้กับลูกได้เช่นกัน พ่อแม่ต้องแสดงให้ลูกเห็นว่าตนเองเชื่อมั่นและไว้วางใจลูกมากแค่ไหน ให้อิสระ เสรีภาพ และให้โอกาสลูกได้คิด ได้พูด ได้ตัดสินใจในสิ่งที่ลูกต้องการ บนพื้นฐานของเหตุและผลและไม่ใช้อารมณ์ ปล่อยให้แก้ปัญหาบางอย่างเองโดยที่ยังไม่ต้องไปขีดเส้นอะไรให้ อย่าคิดแทน ทำแทน ถ้าเห็นว่าสิ่งที่พวกเขาทำนั้นไม่ดี ให้ใช้วิธีการพูดคุย ซักถามด้วยเหตุผลแทนการห้ามและดุด่า ความผิดพลาดของเด็กอาจไม่ได้เกิดจากความตั้งใจ แต่เกิดจากการขาดประการณ์ ต้องค่อย ๆ สอน

ทุกคนในมีความปรารถนาที่จะประสบความสำเร็จ และต้องการให้คนอื่นยอมรับความสำเร็จของตนด้วย ซึ่งถ้าความต้องการนี้ได้รับการตอบสนองอย่างเพียงพอ ก็ไม่จำเป็นต้องบังคับหรือเข้มงวดจนกลายเป็นความกดดัน ที่จะทำให้ลูกเสียความมั่นใจ จนต้องทำตามคำสั่งตลอดเวลา ฉะนั้น แค่ปล่อย (แต่อยู่ในสายตาตลอดเวลา) ให้พวกเขาทำไป ภายใต้ความเชื่อว่าพวกเขาจะทำให้สำเร็จได้ด้วยตนเอง หากพวกเขาทำได้จริง ๆ มันจะกลายเป็นความภาคภูมิใจและศรัทธาในความสามารถของตัวเองไปโดยปริยาย เพียงเท่านี้พวกเขาก็กล้าหาญที่จะตัดสินใจได้มากขึ้นแล้ว