ความสุขหาได้จากไหน อะไรที่เรียกว่าความสุข
“ถ้าความสุขภาษาอังกฤษ คือ Happy แล้วความสุขภาษาเราคืออะไร?”
เราต่างใช้ชีวิตโหยหาความสุข ปฏิเสธไม่ได้ว่าหากขาดความสุขชีวิตก็ขาดสีสัน เรื่องราวของความสุขที่มีความทุกข์ปะปน แม้จะสุขอยู่แค่ 10% แต่ก็สามารถกลบอีก 90% ที่เหลือในวันนั้น ๆ ไปได้ด้วยดี คำถามคืออะไรคือความสุขสำหรับมนุษย์แบบเรา?
อะไรคือความสุข?
ความสุขของแต่ละคนอาจจะแตกต่างกันไป การนิยามให้เป็นปัจเจกไปเลยคงจะยาก แต่หากสิ่งที่มีร่วมกันอย่างหนึ่งแน่ ๆ คือความรู้สึกอิ่มเอมใจ สบายใจ ไม่รู้สึกถึงความเศร้าหรือผิดหวังไปได้ชั่วขณะ ซึ่งความสุขเกิดขึ้นมาตั้งแต่สมัย กรีก-โรมัน จากการถกเถียงประเด็นชีวิตว่า “เราควรมีชีวิตอยู่อย่างไร”
ซึ่งคำถามนี้น่าจะเป็นสิ่งที่ทุกคนก็อยากที่จะหาคำตอบ ในทางปรัชญา อริสโตเติล ได้นิยามว่าควรมีชีวิตอยู่อย่างมีความสุข และความสุขขึ้นอยู่กับตัวเราเอง หรือแม้แต่แนวคิดอย่าง สุขนิยม (Hedonism) ที่เชื่อว่ามนุษย์มีชีวิตเพื่อหาความสุขใส่ตัวให้ได้มากที่สุดก่อนจะจากโลกใบนี้ไป ก็เชื่อว่าควรใช้ชีวิตแบบมีความสุข แต่แล้วความสุข คืออะไรล่ะ
ในทางจิตวิทยา วีนโฮเฟ่น (Veenhoven) นักจิตวิทยาชาวเนเธอแลนด์ ให้นิยามความสุขคือ ‘การประเมินความชื่นชอบในชีวิต หากเราพอใจ เราก็จะเกิดความสุข แทบจะไม่วิตกกังวลกับชีวิต สนุกสนาน ชอบหาประสบการณ์ใหม่ มีอารมณ์ที่มั่นคง นึกถึงแต่สิ่งดี ๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต’ ซึ่งถือว่าเป็นสิ่งที่หลาย ๆ คนก็คงตอบแบบเดียวกัน
เมื่อพูดถึงความสุขแล้วแน่นอนว่าสามารถนิยามได้อย่างหลากหลาย อาจรวมไปถึงด้านการหลั่งสารฮอร์โมนเอนโดรฟิน (Endorphine) การมีสมดุลเคมีในร่างกาย หรือก็คือการที่เกิดความรู้สึกดี อย่างที่คุณวันเฉลิม นักจิตวิทยาปรึกษาได้กล่าวไว้ ซึ่งโดยรวมก็ปฏิเสธไม่ได้เลย ว่าความสุข คือการที่เรามีอารมณ์ที่ดี ไม่ว่าจะจากเรื่องเล็ก เรื่องใหญ่ ที่ส่งผลให้เกิดความชื่นชอบในการใช้ชีวิต และการดำรงอยู่ได้อย่างมีความสุข
แล้วเราจะหาความสุขได้จากที่ไหน
หากถามว่าหาได้จากที่ไหน บอกเลยว่าความสุขนั้นอยู่ไม่ได้ไกลไปจากเรา โดยพื้นฐานคนเราจะสุขหรือจะทุกข์ได้ คนที่ทำให้เป็นแบบนั้นได้ก็คือตัวเรา หากเรามองว่าเพราะคนนั้นทำแบบนี้ เราเลยทุกข์ หากมองในอีกมุมหนึ่งเป็นเพราะตัวเราเองต่างหากที่ทำให้ทุกข์ เพราะหากเราไม่ได้ใส่ใจ เรื่องนั้น ๆ อาจไม่มีผลในชีวิตเราเลยก็ได้
การทบทวนตัวเองหรือรู้จักตัวเองมากพอ ก็สามารถนำมาซึ่งความสุขในการใช้ชีวิตได้ เพราะเราจะรู้ว่าทำแบบไหน เราจะสุข หรือทำแบบไหนเราจะทุกข์ อาจมีวิธีที่ช่วยให้เราเกิดความสุขได้ง่าย ๆ เช่น การรักษาสุขภาพกาย ใจ ไม่ควรเก็บอารมณ์ขุ่นมัวมาไว้กับตัวเอง หรือพร้อมที่จะเผชิญปัญหาหรืออุปสรรคที่จะเกิดอยู่เสมอ แนวทางเหล่านี้ก็สามารถทำให้เกิดความสุขได้
เทคนิคการเพิ่มความสุขให้กับตัวเองและคนรอบข้าง
เมื่อเรามีความสุขแล้ว จะทำยังไงให้ความสุขอยู่กับเราไปตลอด หรืออยู่ให้นานจนไม่หายไป วิธีเพิ่มความสุขและรักษาไว้ให้คงอยู่ง่าย ๆ คือ
- ความสุขไม่มีความยั่งยืน เราต้องคิดไม่ยึดติดและมองตามความเป็นจริง ว่าเมื่อเรามีได้ก็หายไปได้ แต่ใช่ว่าจะหาใหม่ไม่ได้
- ควบคุมตารางเวลาของตัวเองได้ โดยคนที่มีความสุขมักจะสามารถควบคุมเวลาในการใช้ชีวิตได้ ไม่ว่าจะทำอะไรก็ตาม
- ยิ้มให้เยอะ ๆ การยิ้มจะทำให้เรามีความสุขขึ้นมากกว่าการทำหน้าบึ้ง ถ้าไม่รู้จะยิ้มให้ใคร ก็ยิ้มให้ตัวเองได้นะ
- หางานหรือกิจกรรมที่ชอบทำในเวลาว่าง การมีเป้าหมายเป็นสิ่งที่ชอบในแต่ละวัน การทำสำเร็จจะช่วยให้เรามีความสุขเพิ่มขึ้น
- พักผ่อนให้เพียงพอ แน่นอนว่าสิ่งสำคัญที่ส่งผลกับเรามากที่สุดคงหนีไปพ้นการพักผ่อนที่เพียงพอ นำมาซึ่งความสุขในการใช้ชีวิตในแต่ละวันไปได้ง่าย ๆ
- มองข้ามความต้องการของตัวเองไปบ้าง แล้วดูว่าผู้อื่นต้องการอะไร เพราะหากเราสามารถทำให้ผู้อื่นมีความสุขได้ ความรู้สึกอิ่มเอมใจก็จะเกิดตามมา
- หันมามองและตระหนักถึงสิ่งดี ๆ ในชีวิตที่มีอยู่และมักจะมองข้ามไป ไม่ว่าจะเป็นครอบครัว เพื่อนที่หวังดี สุขภาพที่แข็งแรง จะทำให้เรารู้สึกมีความสุขและยินดีในสิ่งรอบตัวได้มากยิ่งขึ้น
ความสุขสำหรับบางคน อาจเกิดจากการ กินอิ่ม นอนหลับ พักผ่อนเพียงพอ ได้ทำอะไรที่อยากทำ หรืออาจเกิดจากการที่วันนี้ได้กินของที่อยากกิน เท่านี้ก็มีความสุข เราอาจจะไม่ต้องไปแสวงหาที่ไหนไกล เพราะสุดท้ายความสุขก็จะอยู่และเริ่มได้ที่ตัวเรา แล้วความสุขสำหรับคุณคืออะไร