เลิกบุหรี่ต้องอดทน

เดินเข้าร้านสะดวกซื้อทีไร เห็นซองบุหรี่อยู่ที่ชั้นวางขายเห็นคำเตือนว่า "สูบบุหรี่แล้ว ถุงลมโป่งพองตาย" "มะเร็งช่องปาก มะเร็งกล่องเสียง" แถมมีภาพประกอบเป็นคุณลุงใส่ท่อช่วยหายใจ คนอ้าปากมีก้อนมะเร็งในปาก ต่าง ๆ นานา ชวนสงสัยทุกครั้งว่าแปะขนาดนี้แล้ว ยังมีคนซื้อกันอีกหรือ

แต่ก็เข้าใจได้ค่ะว่าบุหรี่เป็นยาเสพติด คือหากได้เสพแล้วก็ติด เลิกกันยาก คงเหมือนกับถ้ามีคนมาแปะรูปคุณป้าอ้วนเผละทำท่าเจ็บหน้าอกใส่กล่องเค้กที่ดูน่ากิน เราก็ยังคงอยากกินเค้กอยู่ดี

วันนี้จะมาพูดเรื่องโทษของบุหรี่และวิธีเลิกบุหรี่นะคะ นำมาจาก ACOG ค่ะ

บุหรี่เป็นสาเหตุของการเสียชีวิตจากโรคมะเร็งปอดและโรคหัวใจ และสำหรับคุณผู้หญิงยังเพิ่มโอกาสการเกิดมะเร็งเต้านมและมะเร็งรังไข่อีกด้วย โดยเฉลี่ยผู้หญิงที่สูบบุหรี่จะเสียชีวิตเร็วกว่าผู้หญิงที่ไม่สูบบุหรี่ถึง 12 ปีด้วยกัน(12 ปีนี่ทำอะไรได้เยอะเลยนะคะ)

ในแต่ละมวนของบุหรี่ประกอบด้วยสารเคมีมากกว่า 7,000 ชนิด ซึ่งสารเคมีนับร้อยชนิดเป็นสารเคมีที่มีพิษ และประมาณ 70 ชนิด เป็น "สารก่อมะเร็ง" สารเคมีต่าง ๆ จากบุหรี่ เมื่อเข้าสู่ปอดก็จะดูดซึมเข้ากระแสเลือด กระจายสู่อวัยวะทั่วร่างกาย และทำลายอวัยวะต่าง ๆ ในทันที

นอกจากนี้บุหรี่ยังส่งผลต่อลูกของเราด้วยนะคะ บุหรี่จะทำให้คนสูบดูแก่เร็ว ริ้วรอยจะมาเยือนก่อนวัย ฟันดำ เล็บเหลือง และรู้สึกอ่อนเพลียง่ายกว่าคนไม่สูบ

อ่านมาถึงตรงนี้ คุณที่สูบบุหรี่ก็คงคิดว่าช่างเถอะ

ตัวเราจะแก่ ฟันดำ หน้าเหี่ยว จะตายเร็ว จะเป็นโรคมะเร็งอะไร มันก็เรื่องของเรา แล้วถ้ามันไม่ใช่แค่เรื่องของคุณล่ะคะ ถ้าอันตรายทั้งหลาย โรคทั้งหลายที่กล่าวมา มันไม่ได้เกิดขึ้นกับคุณ แต่เกิดขึ้นกับคนที่คุณรัก เกิดกับคนใกล้ชิด คนในครอบครัว พวกเขาไม่ได้สูบโดยตรง แต่พวกเขาได้สารพิษต่าง ๆ จากบุหรี่ โดยการสูดควันบุหรี่ที่มาจากตัวบุหรี่ที่คุณสูบ เด็ก ๆ ที่อยู่ในครอบครัวที่มีคนสูบบุหรี่ มีโอกาสเป็นโรคหอบหืด หลอดลมอักเสบ ปอดบวมได้ง่ายกว่าคนทั่วไป

มาถึงตรงนี้ คุณผู้อ่านที่สูบ เริ่มอยากจะเลิกรึยังคะ การเลิกบุหรี่ นอกจากจะดีต่อสุขภาพตัวคุณเองและคนรอบข้างแล้ว ยังมีข้อดีอีกหลายอย่างนะคะ ได้แก่ คุณจะดูดีขึ้น กระปรี้กระเปร่ามากขึ้น ประหยัดเงิน แทนที่จะเอาไปซื้อบุหรี่

เวลาสูบไม่ต้องคอยหาสติ๊กเกอร์ "ห้ามสูบบุหรี่ ฝ่าฝืนปรับ 2,000" กลิ่นบุหรี่ที่ติดตามตัว ติดตามเสื้อผ้า รถ บ้าน ก็จะหายไป เป็นตัวอย่างที่ดีให้กับบุตรหลานของท่านนะคะ

จะเลิกอย่างไรดี ?

ต้องมุ่งมั่นค่ะ อย่าไปคิดว่ามันยาก คิดถึงเหตุผลที่เราอยากจะเลิกเข้าไว้ (เช่น เพื่อปอดของลูก เพื่อสุขภาพของเรา) บอกคนรอบข้างและคนในครอบครัวว่าเราจะเลิก ขอกำลังใจจากคนรอบข้าง ถ้าคนรอบข้างก็สูบ ก็ชวนให้มาเลิกด้วยกัน

หาผลิตภัณฑ์ที่ช่วยในการเลิกบุหรี่ หรือสารนิโคตินทดแทน เช่น หมากฝรั่ง แผ่นแปะ น้ำยาบ้วนปาก เหล่านี้จะช่วยลดอาการอยากสูบบุหรี่ได้ รู้ตัวว่าอะไรจะเป็นตัวกระตุ้นให้คุณกลับไปสูบ เช่น ความเครียด พยายามหาวิธีหลีกเลี่ยง หรือรับมือกับมัน ปรึกษาแพทย์ หรือเข้ากลุ่มบำบัด

ในช่วงสัปดาห์แรกของการเลิกสูบบุหรี่ เป็นช่วงที่ยากลำบากที่สุด คุณอาจจะรู้สึกกระสับกระส่าย หิว ไม่สบายตัว อาจจะนอนไม่หลับ ปวดศีรษะ ง่วงเหงาหาวนอน อาการดังกล่าวอาจจะเกิดขึ้นไม่กี่ชัวโมงหลังหยุดสูบบุหรี่ รุนแรงมากใน 2-3 วันแรก และจะมีอาการดังกล่าวประมาณ 1 เดือน (ทนค่ะทน)

การเลิกสูบบุหรี่อาจทำให้เกิดอาการซึมเศร้าได้ หากคุณรู้สึกซึมเศร้า เครียด เลิกสนใจ หรือเลิกใส่ใจกับกิจกรรมที่เคยชอบทำ มีอาการหลับมากไป หรือนอนไม่หลับ ควรปรึกษาแพทย์ค่ะ

บุหรี่ใคร ๆ ก็รู้ว่ามันไม่ดี ถ้าย้อนเวลากลับไปได้ คุณก็คงไม่อยากจะติด (ใช่ไหมคะ)  แต่ถ้าติดแล้ว อยากเลิก ขอให้มุ่งมั่นและตั้งใจนะคะ เพื่อตัวคุณเองและคนรอบข้างของคุณ สู้ค่ะ !

คอลัมน์ คุยกับหมอพิณ
โดย พญ.พิณนภางค์ ศรีพหล

.....................................................................................................................