"รถเมล์-รถไฟฟรี"ใช้เงินภาษีไม่ตอบโจทย์

โครงการรถเมล์-รถไฟฟรี ดำเนินการมาแล้วร่วม 5 ปี และกำลังจะสิ้นสุดอีกครั้งในวันที่ 30 กันยายน 2556 นี้ แต่เนื่องด้วยนโยบายดังกล่าวประชาชนได้เสพติดไปแล้วอาจมีวาระการต่ออายุออกไปอีกเรื่อยๆ

จะว่าไปแล้ว ตลอดระยะเวลา 5 ปีที่ผ่านมา โครงการรถเมล์-รถไฟฟรี ได้ดูด งบประมาณแผ่นดินไปกว่า 1.4 หมื่นล้านบาท แบ่งเป็นเงินชดเชยให้กับองค์การขนส่งมวลชนกรุงเทพ (ขสมก.) จำนวนประมาณ 1 หมื่นล้านบาท และการรถไฟแห่งประเทศไทย (ร.ฟ.ท.) จำนวนประมาณ 4 พันล้านบาท

โดยมาตรการดังกล่าว กระทรวงคมนาคมชี้แจงเหตุผลต่อ ครม.ว่า การดำเนิน มาตรการนี้อาจทำให้รัฐบาลมีภาระผูกพัน ในการจ่ายชดเชยมาตรการดังกล่าว 301.11 ล้านบาท/เดือน ซึ่งแบ่งเป็นการชดเชยให้ ขสมก. จำนวน 218.23 ล้านบาท/เดือน และชดเชยให้การรถไฟฯ จำนวน 82.88 ล้านบาท/เดือน

แน่นอนว่า โครงการรถเมล์-รถไฟฟรี ได้ตอบโจทย์กลุ่มคนที่อาศัยการเดินทางด้วยรถเมล์ฟรีจำนวน 7 แสนคน จากจำนวน ผู้โดยสารรถเมล์ทั้งหมดที่มีอยู่กว่า 1.7 ล้าน คน และกลุ่มคนที่อาศัยรถไฟฟรีจำนวน 36 ล้านคนต่อปี จากจำนวนผู้โดยสารรถไฟทั้งหมดที่มี 45 ล้านคนต่อปี

แต่ต้องยอมรับว่า ประเทศไทยก็ยังเสียโอกาสในการนำเงินไปลงทุนในโครงสร้าง พื้นฐานอื่นๆ ที่อาจเป็นประโยชน์ต่อส่วนรวมมากกว่า เพราะมาตรการดังกล่าวยังจำกัดอยู่แค่กลุ่มคนใน กทม.และปริมณฑล ซึ่งไม่สะท้อนให้เห็นถึงการช่วยเหลือกลุ่มคนรากหญ้าอย่างแท้จริง ประกอบกับการ มีภาระผูกพันกับมาตรการดังกล่าวจะส่งผลกระทบต่อการกำหนดนโยบายของรัฐบาลในอนาคต

ล่าสุด "ชัชชาติ สิทธิพันธุ์" รัฐมนตรี ว่าการกระทรวงคมนาคม ได้ประชุมร่วมกับหน่วยงานด้านขนส่งทั้งหน่วยงานรัฐและเอกชน เพื่อพิจารณาโครงการรถเมล์-รถไฟฟรี และการปรับปรุงบริการระบบขนส่งทั้งระบบ โดยกล่าวว่า การหารือเรื่องโครงการรถเมล์-รถไฟ ฟรี ที่กำลังจะหมดอายุลงในช่วงสิ้นเดือนกันยายนนี้ การรถไฟฯ และ ขสมก. จะต้องไปทบทวน และปรับการดำเนินโครงการให้เหมาะสมกับความต้องการของผู้โดยสาร และให้เกิด ประสิทธิภาพสูงสุด โดยให้จัดเส้นทางรถเมล์-รถไฟ ฟรี ในเส้นทางที่มีความต้องการสูง และต้องดูวิธีช่วยเหลืออื่นๆ มาพิจารณาภายในเร็วๆ นี้ ซึ่งหากแนวทาง ช่วยเหลืออื่นๆ ดำเนินการไม่ทัน 30 กันยายน นี้ อาจต้องต่อเวลาโครงการรถเมล์-รถไฟ ฟรี ต่อไปอีกอย่างน้อย 6 เดือน

"ที่ผ่านมามองว่าการให้ฟรีบางครั้งไม่ตอบสนองผู้ใช้บริการโดยตรง ดังนั้น ขสมก.และ ร.ฟ.ท.จะต้องกลับไปทบทวนแนวทาง การให้ความช่วยเหลือให้ครอบ คลุมตามวัตถุประสงค์ของรัฐบาล โดยเฉพาะกลุ่มผู้มีรายได้น้อย โดยจะประสาน ไปยังกระทรวงมหาดไทย จัดทำบัตรผู้มีรายได้น้อยนำไปแสดงสิทธิขอใช้บริการต่อไป พร้อมกับให้ 2 หน่วยงานนำรายละเอียดกลับมาเสนออีกครั้ง"

อย่างไรก็ดี หากมาตรการรถเมล์-รถไฟ ฟรีมีการต่ออายุออกไปอีก 6 เดือน โครงการ จะไปสิ้นสุดวันที่ 31 มีนาคม 2557 จากเดิม สิ้นสุดวันที่ 30 กันยายน 2556 นี้