ธุรกิจรับมือ"แล้ง"สะเทือนรากหญ้า ลดกระหน่ำสินค้าของกินของใช้-รีวิวแผนครึ่งปีหลัง

ฝนทิ้งช่วง! กำลังซื้อรากหญ้าสะเทือน สินค้าปรับแผนรับมือกำลังซื้อทรุดหนัก สหพัฒน์จับตาไม่กะพริบ ซิงเกอร์เสียวสินค้าเงินผ่อนถูกเบี้ยวหนี้ ยักษ์ใหญ่ "ยูนิลีเวอร์-บิ๊กซี-โลตัส" ลดแรง-ของแจกของแถม หวังเขย่าตลาด เอเยนซี่ชี้สินค้าเตรียมประเมินสถานการณ์อีกรอบ ก่อนเคาะแผนครึ่งปีหลัง

ในขณะที่คนกรุงต้องประสบกับภาวะฝนตกหนักส่งผลต่อให้เกิดวิกฤตจราจรบ่อยครั้ง กลับกลายเป็นว่าพื้นที่ต่างจังหวัด เกษตรกรชาวนา-ชาวสวนกำลังพบปัญหาฝนทิ้งช่วงอย่างยาวนาน จนเกือบจะกลายเป็นศึกชิงแย่งน้ำในหลายพื้นที่ สร้างความวิตกกังวลให้กับภาคธุรกิจด้วยเกรงว่ากำลังซื้อของ "รากหญ้า" ที่แห้งขอดอยู่แล้วตลอดช่วงที่ผ่านมา นับจากราคาสินค้าเกษตรตกต่ำจะเหือดหายยิ่งขึ้น

ผู้ประกอบการสินค้าอุปโภคบริโภครายใหญ่ของประเทศ วิเคราะห์ผลกระทบจากภาวะฝนทิ้งช่วงที่เกิดขึ้นกับ "ประชาชาติธุรกิจ" ว่า จะทำให้กำลังซื้อในประเทศซึ่งเดิมหนักอยู่แล้วเกิดปัญหายิ่งขึ้น แม้ว่าสินค้าอุปโภคบริโภคจะเป็นของจำเป็นต้องกินต้องใช้ แต่เมื่อไม่มีรายได้เข้ามา คนจำเป็นต้องลดการใช้จ่ายลง

"ฝนทิ้งช่วงเหมือนเป็นดาบ 2 ซ้ำเติมกับกำลังซื้อให้ทรุดหนักยิ่งขึ้นไปอีก"

สหพัฒน์ส่งคาราวานปลุก

นายบุญชัย โชควัฒนา ประธานกรรมการ บริษัท สหพัฒนพิบูล จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า แม้ภัยแล้งอาจจะกระทบกับสภาพกำลังซื้อบางพื้นที่ในเวลานี้ แต่ยังต้องติดตามประเมินสถานการณ์กันต่อว่า ผลกระทบจะขยายวงกว้างไปพื้นที่อื่นและมีระยะเวลานานหรือไม่ การเข้ามาช่วยเหลือของภาครัฐ อย่างไรก็ตามอีกมุม คือ ภัยแล้งเป็นผลดีในแง่การชะลอผลผลิตทางการเกษตรอย่างข้าวที่กำลังล้นตลาด

ในส่วนของสหพัฒน์จะเน้นทำกิจกรรมการตลาดเพื่อกระตุ้นการจับจ่ายใช้สอยในกลุ่มคนที่มีกำลังซื้อมากกว่าด้วยการทำโฆษณาหรือกิจกรรมลดแลกแจกแถม เพื่อรักษายอดขายและส่วนแบ่งการตลาดเอาไว้ ซึ่งเชื่อว่าสอดคล้องกับทิศทางของธุรกิจอื่น ๆ ซึ่งช่วง 3-4 เดือนที่ผ่านมาเริ่มเห็นสัญญาณกำลังซื้อที่ดีขึ้น จากยอดขายที่เติบโตขึ้นเล็กน้อย

นายธรรมรัตน์ โชควัฒนา กรรมการผู้อำนวยการ บริษัท ไอ.ซี.ซี. อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด (มหาชน) ผู้ผลิตและจัดจำหน่ายสินค้าแฟชั่นเครือสหพัฒน์ กล่าวว่า ที่ผ่านมากำลังซื้อต่างจังหวัดมีปัญหาเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว จากเศรษฐกิจชะลอตัว มู้ดจับจ่าย หนี้ครัวเรือน ฯลฯ

หากชาวไร่ชาวนาได้รับผลกระทบจากภัยแล้งเพิ่มเติม เชื่อว่าจะทำให้กำลังซื้อต่างจังหวัดซึมมากยิ่งขึ้น ทั้งนี้บริษัทยังไม่เห็นผลกระทบจากภัยแล้งที่เกิดขึ้น แต่ได้เตรียมมาตรการรับมือ เช่น จัดคาราวาน ช่วยค่าครองชีพ โรดโชว์สินค้าในเครือไปต่างจังหวัด ลดสูงสุด 90% เพิ่มเติมจากอีเวนต์ใหญ่ประจำปีที่งานสหกรุ๊ป แฟร์ และศรีราชา

ยูนิลีเวอร์ กระหน่ำ "เซล"

นายสมชาย พรรัตนเจริญ นายกสมาคมการค้าส่ง-ปลีกไทย ฉายภาพตลาดกับ "ประชาชาติธุรกิจ" ว่า สถานการณ์ฝนทิ้งช่วงที่ส่งผลกระทบอย่างหนักกับกำลังซื้อในระดับรากหญ้า โดยเฉพาะกลุ่มเกษตรกรในพื้นที่ที่ได้รับผลกระทบ ทำให้ผู้ผลิตสินค้าอุปโภคบริโภคต้องใช้กลยุทธ์การตลาดด้วยโปรโมชั่นลดแลกแจกแถม โดยเฉพาะการซื้อ 1 แถม 1 ซื้อ 2 แถม 1 เพื่อกระตุ้นการจับจ่ายใช้สอย

อีกทั้งช่วงเวลานี้ยังเป็นโอกาสให้สินค้าไซซ์เล็กเติบโตขึ้นเป็นพิเศษ เพราะสอดรับกับปริมาณเงินในกระเป๋าของผู้บริโภค ขณะที่ช่องทางขายบางรายก็ใช้กลยุทธ์แถมสินค้า เช่น ไข่ ข้าว จากที่เคยให้เป็นส่วนลดเงินสด

จากการสำรวจของผู้สื่อข่าวพบว่า ขณะนี้ "ยูนิลีเวอร์" บริษัทคอนซูเมอร์ยักษ์ใหญ่ได้จัด "ไชโย เซล ภาคพิเศษ" ขนสินค้าอุปโภคบริโภคในเครือมาจำหน่ายในราคาพิเศษผ่านห้างค้าปลีกขนาดใหญ่และร้านค้า

ทั่วประเทศตลอดเดือนมิถุนายนนี้อาทิ ผงซักฟอกบรีส เอกเซล น้ำยาปรับผ้านุ่ม คอมฟอร์ท สบู่อาบน้ำลักส์ แชมพูเคลียร์ พร้อมของแถม อาทิ ตะกร้า ถังน้ำ เมื่อซื้อสินค้าครบตามที่กำหนด โดยที่แต่ละช่องทางจะมีของแถมที่ไม่เหมือนกัน ขานรับนโยบายภาครัฐที่ต้องการให้ช่วยลดค่าครองชีพให้กับประชาชน และกระตุ้นการจับจ่ายใช้สอยไปในตัว

ขณะที่บริษัทผู้ผลิตรายอื่น ๆ ก็ทำกิจกรรมการตลาดทั้งการทำสื่อโฆษณาผ่านช่องทางต่าง ๆ รวมทั้งโปรโมชั่นราคา ณ จุดขาย เพื่อกระตุ้นการตัดสินใจซื้อ

ไฮเปอร์ฯลดแรงเขย่าตลาด

ล่าสุด บิ๊กซี ได้ลอนช์โปรโมชั่น 3 วันเท่านั้น ยกขบวนสินค้าอุปโภคบริโภคมากกว่า 200 รายการ มากกว่า 2 ล้านชิ้น มาลดราคาสูงสุด 80% และสมาชิกบิ๊กการ์ดที่ซื้อครบ 400 บาท รับสิทธิ์แลกซื้อสินค้าในราคาเพียง 10 บาทนางสาววารุณี กิจเจริญพูลสิน ผู้อำนวยการฝ่ายองค์กรสัมพันธ์ บริษัท บิ๊กซี ซูเปอร์เซ็นเตอร์ จำกัด (มหาชน) เปิดเผย "ประชาชาติธุรกิจ" ว่า ถือเป็นแคมเปญใหญ่ที่ต้องการกระตุ้นตลาด เสริมจากปกติที่มีโปรโมชั่นลดราคาอย่างต่อเนื่องอยู่แล้ว แต่ครั้งนี้เป็นแคมเปญที่ตั้งใจอย่างมากและใช้งบฯลงทุนที่สูง

ซึ่งได้รับการตอบรับที่ดี เพราะครอบคลุมทุกประเภทสินค้า ทำให้ลูกค้ามีทางเลือก และตอบสนองความต้องการของลูกค้าได้จริง ซึ่งปกติก็มีการจัดโปรโมชั่นตลอด เพื่อลดภาระค่าใช้จ่ายของประชาชน โปรโมชั่นหลักที่จะช่วยดึงดูดลูกค้าให้เข้ามาช็อปปิ้งได้ คือ ราคา ความหลากหลายของสินค้า สำหรับสถานการณ์ภัยแล้งอาจจะส่งผลต่อกำลังซื้อของผู้บริโภคในต่างจังหวัดบ้าง ทำให้เกษตรกรมีกำลังซื้อลดลง และบรรยากาศจับจ่ายใช้สอยซึมลงไปบ้าง อย่างไรก็ตามจะเห็นว่าภาครัฐก็พยายามช่วยกระตุ้นการบริโภค

ผู้สื่อข่าวรายงานว่า "เทสโก้ โลตัส" ที่ปรับกลยุทธ์หันมาแจก "ของแถม" เป็นไข่ไก่ 12 ล้านฟอง เพื่อลดค่าครองชีพในช่วงที่กำลังซื้อลดลง จากเดิมที่ให้ส่วนลด และตามต่อทันทีด้วยส่งแคมเปญซื้อข้าวสาร 5 กก. แถมฟรี 5 กก. ตอกย้ำกลยุทธ์ที่เคยประกาศออกมาก่อนหน้านี้ ที่จะให้ความสำคัญกับกลยุทธ์กระตุ้นกำลังซื้อ

"ซิงเกอร์" หวั่นขาดชำระหนี้

นายบุญยง ตันสกุล กรรมการผู้จัดการใหญ่ บริษัท ซิงเกอร์ ประเทศไทย จำกัด (มหาชน) กล่าวว่า สถานการณ์ฝนทิ้งช่วงจะส่งผลโดยตรงต่อลูกค้าภาคเกษตรที่บริษัทมีอยู่ประมาณ 20% และซื้อสินค้ากลุ่มเครื่องใช้ไฟฟ้าในบ้านเป็นหลัก ทำให้เกิดการขาดรายได้และนำไปสู่การผิดนัดชำระหนี้ ซึ่งที่ผ่านมาบริษัทรับมือปัญหานี้ด้วยการยืดเวลาผ่อนชำระ พร้อมเสนอโปรโมชั่นส่วนลดจูงใจให้ชำระเกินค่างวดปกติในช่วงฤดูเก็บเกี่ยวที่เกษตรกรเริ่มมีกำลังซื้ออีกครั้งรวมถึงจูงใจให้ชำระหนี้เป็นเงินก้อน

นอกจากนี้ที่ผ่านมายังกระจายความเสี่ยงด้วยการขยายฐานลูกค้าไปยังผู้ประกอบการธุรกิจต่าง ๆ เช่น ร้านค้า หอพัก รวมถึงผู้ที่มีเงินเดือนประจำอย่างพนักงานบริษัท และแรงงานในโรงงาน ทำให้สัดส่วนลูกค้าภาคเกษตรลดลงจาก 80% เหลือ 20% ในปัจจุบัน

"ฝนทิ้งช่วงมีผลกระทบน้อยกว่าปัญหาราคาพืชผลเกษตร เนื่องจากเกิดขึ้นในระยะเวลาสั้น ๆ สามารถคาดเดาระยะเวลาสิ้นสุดได้ โดยปกติเดือนสิงหาคมจะเริ่มทำนาได้อีกครั้ง แต่ช่วงปลายปีที่เป็นฤดูเก็บเกี่ยว ยังต้องจับตาเรื่องหนี้นอกระบบที่จะเพิ่มขึ้น ซึ่งจะส่งผลกระทบกับการผ่อนชำระหนี้"

สินค้าปรับแผนลุยครึ่งหลัง

นายสมชาย บุษราตระกูล กรรมการผู้จัดการ บริษัท สปา-ฮาคูโฮโด จำกัด เอเยนซี่โฆษณากล่าวว่า แม้เศรษฐกิจชะลอตัว แต่แบรนด์สินค้าไม่ได้ตัดลดงบฯโฆษณา แต่ครึ่งปีหลังนี้การใช้งบฯโฆษณาเพื่อสร้างแบรนด์อาจลดลง โดยปัจจุบันแบรนด์สินค้าอยู่ระหว่างประเมินสถานการณ์ครึ่งปีหลังเพื่อกำหนดทิศทางธุรกิจ ซึ่งมีแนวโน้มจะปรับเปลี่ยนรูปแบบแคมเปญและกิจกรรม โดยเฉพาะเน้นการจัดโปรโมชั่นเพิ่มขึ้นเพื่อกระตุ้นยอดขาย

"ทุกวันนี้หลายแบรนด์พยายาม ลด แลก แจก แถม อยู่ตลอด เพราะเป็นทางเดียวที่จะดึงให้คนมาจับจ่าย ส่วนหนึ่งที่ผู้บริโภคชะลอการใช้เงินเพราะขาดความเชื่อมั่น ขณะที่บางกลุ่มก็มีปัญหาเรื่องกำลังซื้อจริง ๆ โดยเฉพาะภาคเกษตร"ครึ่งปีหลังนี้ผู้ประกอบการคาดหวังว่า ภาพรวมเศรษฐกิจจะดีขึ้น โดยเชื่อว่าจะมีปัจจัยบวกทั้งเรื่องส่งออกที่ดีขึ้น รวมถึงภาคการท่องเที่ยว ประกอบกับเสถียรภาพของรัฐบาลที่มีแนวโน้มดีขึ้น

ดังนั้นการใช้จ่ายงบประมาณเกี่ยวกับโครงการหรือโปรเจ็กต์ต่าง ๆ ก็น่าจะเริ่มออกมาด้วย หากพิจารณาภาพรวมเศรษฐกิจของไทยแล้ว ครึ่งปีหลังนี้ก็คงไม่น่าจะมีอะไรที่เลวร้ายไปกว่าที่ผ่านมา