อย่าเพิ่งทิ้ง! “แบงก์” ชำรุด ขอเปลี่ยนใหม่ได้ฟรี
ทุกวันนี้ธนบัตรถูกหลายมือ สภาพย่อมเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม ไม่ว่าจะเป็น รอยเปื้อน สีซีดจาง หรือเปื่อยขาดจนบางส่วนหลุดหาย ในบางกรณีอาจถูกสัตว์หรือแมลงกัดแทะจนเนื้อธนบัตรหลุดลุ่ยเสียหายจนไม่สามารถนำมาใช้งานได้ตามปกติ
ทั้งนี้ พระราชบัญญัติเงินตรา พุทธศักราช ๒๕๐๑ มาตรา ๑๘ บัญญัติไว้ว่า ธนบัตรชำรุดไม่เป็นเงินที่ชำระหนี้ได้ตามกฎหมาย และได้จำแนกลักษณะของธนบัตรชำรุดเป็น 4 ลักษณะ ดังนี้
1.ธนบัตรครึ่งฉบับ คือ ธนบัตรที่ถูกแยกตรงกลางหรือใกล้กับกลางเป็นสองส่วนตามยืนเท่านั้น
2.ธนบัตรต่อท่อนผิด คือ ธนบัตรซึ่งมีส่วนของธนบัตรฉบับอื่นมาต่อเข้าเป็นฉบับเดียวกัน
3.ธนบัตรขาดวิ่น คือ ธนบัตรซึ่งมีส่วนหนึ่งส่วนใดขาดหายไป
4.ธนบัตรลบเลือน คือ ธนบัตรที่มีเหตุทำให้อ่านข้อความหรือตัวเลขไม่ได้ความ
นอกจากนี้ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง ออกกฎกระทรวงกำหนดหลักเกณฑ์ และวิธีการแลกเปลี่ยนธนบัตรชำรุด อาศัยอำนาจตามความในมาตรา ๕ และมาตรา ๑๙ แห่งพระราชบัญญัติเงินตรา พุทธศักราช ๒๕๐๑ ไว้ ดังนี้
ข้อ 1 ผู้ใดประสงค์ขอแลกเปลี่ยนธนบัตรชำรุด ให้ทำคำร้องเป็นหนังสือตามแบบยื่นต่อธนาคารแห่งประเทศไทย หรือเจ้าหน้าที่ซึ่งธนาคารแห่งประเทศไทยมอบหมาย โดยแนบธนบัตรชำรุดไปกับคำร้องด้วย
กรณีที่ธนาคารแห่งประเทศไทยหรือเจ้าหน้าที่ซึ่งธนาคารแห่งประเทศไทยมอบหมาย เห็นสมควรจะรับธนบัตรชำรุดไว้แลกเปลี่ยน โดยมิต้องให้ผู้ประสงค์ขอแลกเปลี่ยนธนบัตรชำรุดทำคำร้องเป็นหนังสือดังกล่าวในวรรคหนึ่งก็ได้
ข้อ 2 ให้รับแลกเปลี่ยนธนบัตรชำรุดตามข้อจำกัดและหลักเกณฑ์ ดังต่อไปนี้
ธนบัตรครึ่งฉบับ ให้รับแลกเปลี่ยนแต่ละครึ่งฉบับเพียงครึ่งราคาของราคาเต็มของธนบัตรนั้น
ธนบัตรต่อท่อนผิด ถ้าไม่เกินสองท่อน แต่ละท่อนเป็นธนบัตรแบบและชนิดราคาเดียวกัน ให้รับแลกเปลี่ยนเต็มราคาของธนบัตรนั้น
ธนบัตรขาดวิ่น ให้รับแลกเปลี่ยนเฉพาะเมื่อเห็นได้ประจักษ์ว่าส่วนที่เหลืออยู่มีมากกว่าครึ่งฉบับ ให้รับแลกเปลี่ยนเต็มราคาของธนบัตรนั้น
ธนบัตรลบเลือน ให้รับแลกเปลี่ยนเฉพาะเมื่อการลบเลือนนั้น ไม่ถึงทำให้ไม่รู้ได้ว่าเป็นธนบัตรแท้จริง โดยให้รับเปลี่ยนเต็มราคาของธนบัตรนั้น
สำหรับสถานที่ติดต่อขอแลกเปลี่ยนธนบัตรชำรุด ได้แก่ ธนาคารออมสินทั่วประเทศ (ให้บริการในเวลาทำการทุกวัน) และธนาคารพาณิชย์ทั่วประเทศ (ให้บริการเฉพาะวันพุธ ยกเว้นสาขาย่อยและสาขาในห้างสรรพสินค้า)
ขั้นตอนการขอแลกเปลี่ยน
1) กรณีแลกเปลี่ยนได้ทันที ได้แก่ ธนบัตรชำรุดมีเนื้อธนบัตรเหลืออยู่เกินกว่า 3 ใน 5 ส่วน สามารถแลกเปลี่ยนได้เต็มตามราคาหน้าธนบัตร
2) กรณีต้องเขียนคำร้อง
- ธนบัตรชำรุดครึ่งฉบับ ธนบัตรต่อท่อนผิด และธนบัตรขาดวิ่นที่มีเนื้อน้อยกว่า 3 ใน 5 ส่วน ผู้ขอแลกต้องเขียนคำร้องขอแลกเปลี่ยนตามแบบที่กำหนด พร้อมแนบธนบัตรชำรุดยื่นต่อเจ้าหน้าที่ธนาคารเพื่อนำส่งให้ ธปท. พิจารณาค่าแลกเปลี่ยน โดย ธปท. จะโอนเงินค่าแลกเปลี่ยนเข้าบัญชีออมทรัพย์ หรือทางธนาณัติ ตามที่ผู้ขอแลกระบุไว้ในคำร้อง
– ธนบัตรชำรุดที่ถูกไฟไหม้เกรียม ถูกสัตว์หรือแมลงกัดแทะ หรือเปี่อยติดกันเป็นปึกเป็นจำนวนมาก ซึ่งอาจได้รับความเสียหายระหว่างจัดส่ง ผู้ขอแลกต้องนำธนบัตรไปแสดงต่อเจ้าหน้าที่ธนาคารเพื่อขอออกหลักฐาน ก่อนนำมาขอแลกด้วยตนเอง ที่สายออกบัตรธนาคาร ธนาคารแห่งประเทศไทย
ทั้งนี้ การขอแลกเปลี่ยนธนบัตรชำรุดไม่เสียค่าธรรมเนียมใด ๆ ทั้งสิ้น
>> เจ้าของเงินแสนเป็นคุณยาย เพราะธนบัตรปลวกกิน คิดว่าคงใช้ไม่ได้
>> พบแล้ว! เจ้าของเงินแสนในถังขยะเมืองระยอง ปลวกกินขอบแบงก์เลยเอาทิ้ง