โครงการบ้าน(ไม่)เอื้ออาทร เส้นแบ่งกฎหมาย-คุณธรรม

โครงการบ้านเอื้ออาทรของการเคหะแห่งชาติ วัตถุประสงค์หลักเพื่อช่วยประชาชนผู้มีรายได้น้อยให้สามารถมีที่อยู่อาศัยที่ได้มาตรฐานในราคาที่ผ่อนได้

... แต่ดูเหมือนพอทำจริงๆ กลับมีปัญหามาโดยตลอด

"บ้านเดี่ยว 2 ชั้น 2 ห้องนอน 1 ห้องน้ำ บนเนื้อที่ 21 ตารางวา อาศัยอยู่ด้วยกันรวม 6 คน โดยบ้านหลังนี้ ถือเป็นหลังแรกของชีวิต และคิดว่า คงจะลงหลักปักฐานอยู่ที่นี่ จึงได้ตัดสินใจซื้อบ้านเอื้ออาทรขอนแก่น (เมืองเก่า) พร้อมกับใช้เงินในการตกแต่งและต่อเติมบ้านไปนับแสนบาท" ลัดดา บุญเพ็ชร วัย 36 ปี เจ้าของบ้านเลขที่ 135/43 หมู่ 7 ต.เมืองเก่า อ.เมือง จ.ขอนแก่น หนึ่งในลูกค้าโครงการบ้านเอื้ออาทรขอนแก่น (เมืองเก่า) ที่บ้านของเธอกำลังจะถูกซื้อคืนจากทางการเคหะบอก

เธอ เล่าว่า ได้ทำสัญญาจะซื้อจะขายที่ดินพร้อมบ้านหลังดังกล่าวราคา 386,400 บาท โดยชำระเงินงวดเดือนละ 2,400 บาท ระยะเวลา 360 งวด มาตั้งแต่วันที่ 29 มิ.ย.2549 แต่มาระยะหลังติดขัดปัญหาเรื่องเงิน จึงได้ค้างชำระค่างวดเป็นเวลา 3 งวดติดต่อกัน คือ ตั้งแต่ ต.ค.-ธ.ค.2551

ต่อมาสำนักงานการเคหะขอนแก่น ได้ออกใบแจ้งเตือน ให้ไปชำระหนี้เงินกู้ครั้งที่ 2 ภายในวันที่ 22 ม.ค.2552 โดยมียอดที่ต้องชำระ 12,650.53 บาท

ในวันที่ 22-23 ม.ค. เธอ ได้เข้าไปติดต่อขอชำระเงินงวด แต่มีเงินไปเพียง 8,000 บาท จึงขอผ่อนชำระ พร้อมรับปากว่า วันจันทร์ที่ 26 ม.ค. จะนำเงินมาชำระให้ครบเต็มจำนวนที่ค้าง แต่เจ้าหน้าที่ธนาคารปฏิเสธที่รับชำระเงิน โดยให้ไปคุยกับทางการเคหะขอนแก่น เอาเอง

ต่อมาในวันที่ 26 ม.ค. เธอได้เข้าไปติดต่ออีกครั้งแต่ยอดกลับยอดเพิ่มขึ้นเป็น 12,796.78 บาท ขณะที่ทางธนาคารบอกว่า การเคหะแห่งชาติ ได้ซื้อบ้านคืนแล้ว ซึ่งก็เท่ากับว่า เงินงวดที่เธอชำระมา 2 ปีเศษ ต้องสูญเปล่า

พันธุ์พิศ เล็กเลิศรัตน์ อายุ 46 ปี เจ้าของบ้านเลขที่ 135/39 หมู่ 7 ต.เมืองเก่า เป็นอีกหนึ่งรายที่ถูกการเคหะบอกเลิกสัญญา พร้อมด้วยลูกค้าบ้านเอื้ออาทรขอนแก่น (เมืองเก่า) ได้ยื่นหนังสือร้องเรียนกับ นายถาวร เสนเนียม รมช.กระทรวงมหาดไทย และนายมานิต วัฒนเสน ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น เพื่อให้ช่วยเหลือ ขณะเดียวกันก็ได้ยื่นฟ้องร้องต่อศาล ในแผนกคดีผู้บริโภค โดยศาลได้นัดสืบพยานในเดือนก.ค.นี้

ด้าน ปรียา ปิ่นปลื้มจิตต์ รอง ผอ.กองบริหารการขาย 2 ดูแลพื้นที่ภาคอีสาน การเคหะแห่งชาติ ให้ข้อมูลว่า ปกติหากลูกค้าโครงการบ้านเอื้ออาทร เริ่มผิดนัดชำระ ตามระเบียบแล้วทางการเคหะจะมีการติดตามและเร่งรัดให้ลูกค้ามาผ่อนชำระ เพื่อให้ลูกค้ามีวินัยในการชำระ แต่หากติดค้างชำระตั้งแต่ 2-3 งวดขึ้นไป ก็จะถูกยึด

... ดังนั้นลูกค้ากู้ซื้อบ้านต้องอย่าติดค้าง

ขณะที่ ชาญณรงค์ บุญพร้อม หัวหน้าสำนักงานการเคหะชุมชนขอนแก่น ให้ความเห็นว่า กรณีที่ลูกค้าเช่าซื้อบ้านเอื้ออาทรขอนแก่น (เมืองเก่า) ในรายที่ถูกบอกเลิกสัญญาหรือ กำลังจะถูกบอกเลิกสัญญาได้ส่งเรื่องไปยังการเคหะแห่งชาติ เพราะเขาเองไม่มีอำนาจในการอนุมัติ ว่า จะให้ยกเลิกสัญญาหรือไม่ยกเลิก ส่วนในกรณีที่ลูกค้าผิดนัดชำระตามกฎหมายเมื่อไปติดต่อขอชำระกับทางธนาคาร ถ้าชำระครบเต็มจำนวนเงินคงค้าง ธนาคารเขาถึงจะรับ

ขณะที่ นายมานิต วัฒนเสน ผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น แสดงความเห็นเรื่องนี้ว่า

"ปัญหาที่เกิดขึ้นเป็นเพราะทางการเคหะแห่งชาติยึดกฎระเบียบมากเกินไป โดยไม่ใช้หลักจิตวิทยา หากเป็นเช่นนี้คงไม่เรียกว่า บ้านเอื้ออาทรแล้ว และการที่เขาจ่ายชำระค่างวดมาเป็นเวลา 2 ปีกว่า แต่เพียงแค่ค้างชำระเพียง 2-3 งวด ก็จะมายึดบ้านแล้ว มันโหดร้ายเกินไป"

ปฏิวัติ เฉลิมชาติ ผู้จัดการศูนย์คุ้มครองผู้บริโภค จ.ขอนแก่น บอกว่า ตามหลักกฎหมายสากล หากลูกค้าผิดนัดชำระติดต่อกัน 3 งวด เจ้าหนี้หรือผู้ให้เช่า สามารถบอกเลิกสัญญาได้ แต่ในกรณีของบ้านเอื้ออาทร ซึ่งเป็นโครงการของรัฐบาลนั้น น่าจะใช้หลักประนีประนอม เพราะถ้าลูกค้ามีเหตุสุดวิสัยที่ไม่สามารถชำระเงินทั้งหมดได้ ก็น่าจะผ่อนผัน อีกทั้งลูกค้ามีเจตนาที่จะจ่าย ไม่มีเจตนาจะหนีแต่อย่างใด

วันนี้ การเคหะแห่งชาติ คงต้องกลับมาทบทวนว่า จะรักษากฎหมาย หรือจะใช้หลักคุณธรรม เพื่อให้หลักปฏิบัติสมกับชื่อโครงการที่ว่า "เอื้ออาทร" อย่างแท้จริง..