"ไฮเดรนเยีย" ดอกไม้สัญลักษณ์แห่งฤดูฝน กับหลากหลายเรื่องราวน่ารู้

เดือนมิถุนายนจัดว่าเป็นช่วงฤดูฝนของญี่ปุ่น ดอกไม้ชนิดหนึ่งที่บานสวยงามอยู่ทั่วไปในช่วงหน้าฝนตั้งแต่บ้านเรือน ริมถนน สวนสาธารณะ ไปจนถึงปราสาท วัด และศาลเจ้าสำคัญต่างๆ สร้างความสดใสให้กับช่วงฤดูฝนได้ดีเยี่ยมคือ ดอกไฮเดรนเยีย (hydrangea) หรือ อะจิไซ (あじさい) มารู้หลากหลายเรื่องที่น่าสนใจของดอกไม้ชนิดนี้กันเถอะ

ลักษณะของดอกไฮเดรนเยีย และปัจจัยที่ทำให้ดอกไฮเดรนเยียมีสีต่างๆ

ในญี่ปุ่นต้นไฮเดรนเยียที่ขึ้นอยู่ทั่วไปมักเป็นพันธุ์ Bigleaf Hydrangea ซึ่งเป็นไม้พุ่มใบใหญ่ที่มีดอกเป็นช่อสีฟ้า-ม่วงหรือชมพู ขึ้นกับความเป็นกรดและด่างของดินที่ใช้ปลูก โดยหากดินมีความเป็นกรดสูง ดอกไฮเดรนเยียจะมีสีฟ้าถึงม่วง แต่หากดินมีความเป็นกลางถึงด่างที่มีค่า pH มากกว่า 6.5 ดอกไฮเดรนเยียจะมีสีชมพู

เหตุที่ดอกไฮเดรนเยียมีสีแตกต่างกันเนื่องมาจากหลักการง่ายๆ ทางวิทยาศาสตร์คือ ในกลีบดอกของไฮเดรนเยียมีสารสีที่เรียกว่า Myrtillin ซึ่งให้สีชมพูของดอกในสภาวะที่ดินที่ปลูกมีสภาวะที่เป็นด่าง หากดินที่ปลูกมีสภาวะเป็นกรดจะเพิ่มการละลายของธาตุอะลูมิเนียมในดิน ทำให้พืชสามารถดูดซับธาตุอะลูมิเนียมเข้าสู่ต้นและดอกได้มากขึ้น ซึ่งบริเวณดอก อะลูมิเนียมที่ถูกดูดซับเข้าไปก็จะจับกับสารสี Myrtillin และสารสีร่วมอีกชนิดคือ Acyl quinic acid ส่งผลให้ดอกไฮเดรนเยียมีสีน้ำเงินหรือม่วง ส่วนไฮเดรนเยียที่มีดอกสีขาว เช่น ดอกไฮเดรนเยียพันธุ์แอนนาเบล (Annabelle) จะเป็นสายพันธุ์ที่ให้ดอกสีขาวตลอดไม่ว่าค่าดินจะเป็นกรดหรือด่าง นอกจากนี้ปัจจุบันยังมีพันธุ์ใหม่คือพันธุ์ Pink Annabelle ที่ให้ดอกสีชมพูไม่เปลี่ยนแปลงตามความเป็นกรดเป็นด่างของดินด้วย

วิธีการเปลี่ยนสีดอกไฮเดรนเยีย

วิธีการปลูกและดูแลเอาใจใส่เพื่อให้ดอกของต้นไฮเดรนเยียเปลี่ยนสีสามารถทำง่ายๆ โดยการเติมสารเคมีชื่อ อะลูมิเนียมซัลเฟตลงไปในดิน เพื่อให้ได้ดอกไฮเดรนเยียสีน้ำเงินเข้มขึ้น หรือเติมปูนขาวลงไปในดินเพื่อให้ได้ดอกสีชมพูเข้มขึ้นนั่นเอง

ไฮเดรนเยียสัญลักษณ์แห่งฤดูฝน

เมื่อเข้าสู่หน้าฝน คนญี่ปุ่นมักจะคุ้นเคยกับโปสเตอร์ แผ่นพับ และป้ายโฆษณาที่มีรูปดอกไฮเดรนเยียสีสันสวยงาม ซึ่งเป็นหนึ่งในค่านิยมว่า คนญี่ปุ่นมีความผูกพันกับฤดูกาล นอกจากไฮเดรนเยียแล้วก็มักมีรูปหอยทากทัวเล็กๆ และกบภูเขาสีเขียวหน้าตามีความสุขบนดอกไฮเดรนเยีย อันบ่งบอกฤดูฝนอันชุ่มฉ่ำได้เข้ามาเยือน

ขนมหวานง่ายๆ ในยามชมดอกไฮเดรนเยีย

ขนมหวานแบบญี่ปุ่นชนิดหนึ่งที่มักวางขายในช่วงการบานของดอกไฮเดรนเยียคือ ขนมดอกไฮเดรนเยียที่ได้จากการนำถั่วขาวกวนที่ผ่านการปั้นเป็นก้อนกลม มาห่อหุ้มด้วยวุ้นชิ้นสี่เหลี่ยมเล็กๆ หลากสี (สีม่วง น้ำเงิน ฟ้าหรือ ชมพู) การได้ลิ้มรสขนมหวานและดื่มชาไปในระหว่างการนั่งชมดอกไฮเดรนเยียนั้นเป็นความสุขง่ายๆ ที่หาได้ไม่ยากเลยล่ะ