มาดูกัน เรท "เงินเดือนที่ญี่ปุ่น" (แบ่งตามอาชีพ) แต่ละเดือนเขาทำเงินกันได้เท่าไหร่?

มีคนไม่น้อยที่อยากไปทำงานญี่ปุ่นเพราะได้ยินมาว่าเงินเดือนสูง แต่มันเป็นความจริงหรือเป็นภาพลวงตา เรามาชมกันดีกว่า ด้วยข้อมูลที่แม่นยำที่สุดเท่าที่มี ที่ผมไปเจอมาจากรายงานของกรมแรงงานญี่ปุ่นครับ

คำตอบสั้นๆที่สุดเลยก็คือ เยอะกว่าไทยครับ แต่ไม่เยอะเว่อร์นะ ยังแพ้ประเทศที่ GDP ใหญ่ล้นฟ้าอย่างอเมริกา สวิสเซอร์แลนด์ หลายประเทศในยุโรปตะวันตกหรือสแกนดิเนเวียอยู่ แต่ก็แลกกับการที่มีค่าครองชีพที่ถูกกว่าด้วยครับ

ใครที่เคยได้ยินมาว่าเงินเดือนญี่ปุ่น “เฉลี่ย” หลักสามหรือสี่แสนบาท บอกได้เลยว่าคุณโดนป้ายยาเข้าแล้ว ไม่มีสายอาชีพไหนในญี่ปุ่นที่เงินเดือน “เฉลี่ย” สามสี่แสนบาทนะครับ อาจจะแปลผิดหรือข้อมูลที่นำมาใช้อาจจะมีปัญหาก็ได้ เช่นอาจจะไม่ใช่ข้อมูล “เฉลี่ย” ที่แท้จริง แต่เป็นเฉลี่ยมาจากกลุ่มตัวอย่างเล็กๆแค่ไม่กี่คนก็ได้ รายงานที่มีข้อผิดพลาดแบบนี้มีอยู่ทั่วไปครับ ซึ่งที่ผ่านมาหากใครติดตามเรื่องพวกนี้บนโซเชียลก็น่าจะเคยเห็นมาบ้าง บางโพสต์ที่อ้างว่าเงินเดือนบางอาชีพที่ญี่ปุ่นนั้นเฉลี่ยเดือนละสามสี่แสน บอกได้เลยว่าข้อมูลผิดแล้วครับ

เพื่อไม่ให้ซ้ำรอย วันนี้ผมจะขอเสนอข้อมูลที่ผมไปเจอมาจากกรมแรงงานของญี่ปุ่นที่เรียกว่า "โคเซโรโดโช" (厚生労働省) หรือแปลตรงๆว่ากระทรวงสุขภาพ แรงงาน และสวัสดิการ (Ministry of Health, Labour and Welfare) ซึ่งจะเป็นข้อมูลที่แม่นยำกว่าเพราะเก็บข้อมูลจากบริษัททั่วญี่ปุ่นประมาณหกหมื่นบริษัทรวมอยู่ในรายงานนี้ มีพนักงานจากทุกสายงานและทุกเพศทุกวัย บริษัทเล็กและบริษัทใหญ่ เด็กจบใหม่และคนใกล้เกษียณ กลุ่มตัวอย่างเยอะนับหมื่นบริษัทจึงไม่ต้องกังวลเรื่องความน่าเชื่อถือครับ

โครงสร้างเงินเดือนญี่ปุ่น

ก่อนอื่นเรามาดูกันครับว่าเงินเดือนญี่ปุ่นประกอบด้วยอะไรบ้าง หลักๆจะมีกันประมาณนี้ครับ

เงินเดือนพื้นฐาน (基本給)
เงินประจำตำแหน่ง (役職手当)
ค่าเดินทาง(通勤手当)
เงินช่วยเหลือสำหรับผู้มีครอบครัว (家族手当)
เงินค่าล่วงเวลา (残業手当)
ค่าที่อยู่อาศัย(住宅手当)

ตัวเลขเงินเดือนที่เราจะนำเสนอครั้งนี้จะเป็นเงินเดือนดิบๆก่อนหักภาษี และยังไม่นับเงินอื่นๆเช่นค่าล่วงเวลา ค่าบ้าน ค่าเดินทางครับ พูดง่ายๆคือจากด้านบนก็จะนับแค่เงินเดือนพื้นฐานและค่าประจำตำแหน่ง (สำหรับคนที่มี) ค่าต่างๆที่ได้ทุกเดือนแบบไม่มีเงื่อนไข เพราะเงินช่วยเหลือต่างๆใช่ว่าจะได้กันทุกคนหรือทุกบริษัทนะ อย่างเช่นเงินช่วยเหลือสำหรับผู้มีครอบครัวนั้นคนโสดก็ไม่ได้ เงินค่าที่อยู่อาศัยนั้นก็ไม่ได้ให้กันทุกบริษัทครับ

ปัจจัยอื่นที่มีผลกับเงินเดือน

เงินเดือนที่จะนำเสนอในนี้เป็นแค่เงินเดือนเฉลี่ยขอให้ใช้เป็นไอเดียคร่าวๆนะครับ ยังมีปัจจัยภายนอกอีกมากมายที่จะทำให้คนในตำแหน่งงานเดียวกันได้เงินไม่เท่ากัน อย่างเช่นเมืองที่ตั้งของบริษัทเป็นต้น เพราะญี่ปุ่นนั้นเป็นประเทศที่ค่อนข้างเท่าเทียมและกระจายรายได้ค่อนข้างดีระดับนึง บริษัทจะไม่ได้กระจุกอยู่แค่ในโตเกียว แต่ตามต่างจังหวัดเองก็มีออฟฟิศที่ทำงานฟังชั่นเดียวกับในโตเกียวอยู่ไม่น้อย

ความคิดที่ว่าออฟฟิศข้ามชาติใหญ่ๆ บริษัทดังๆ หรืองานแบบออฟฟิศ (white collar) ที่เงินดีๆจะกระจุกอยู่ในกรุงเทพนั้นใช้ไม่ได้กับญี่ปุ่นครับ เพราะญี่ปุ่นมีการกระจายความเจริญที่ดีกว่าไทย มีเมืองใหญ่อยู่มากมายทั่วประเทศอย่างเช่นโอซาก้า ซัปโปโร เซ็นได ฟุกุโอกะ นาโกย่า โกเบ นีงาตะ ซึ่งบริษัททั้งหลายตั้งแต่ออฟฟิศเล็กๆไปจนถึงบริษัทข้ามชาติ ก็มีกระจายอยู่ทั่วไป เพราะไม่มีความจำเป็นต้องดั้นด้นมาตั้งบริษัทที่โตเกียวครับ (แต่แน่นอนว่าโตเกียวยังเป็นเบอร์หนึ่ง)

ซึ่งที่ตั้งนี่เองที่มีผลกับเงินเดือน เพราะถึงแม้จะเป็นบริษัทเดียวกัน อยู่ในตำแหน่งที่ทำงานประเภทเดียวกัน แต่การใช้ชีวิตต่างจังหวัดกับการใช้ชีวิตกลางโตเกียวโอซาก้านั้นมีรายจ่ายที่ต่างกันมากมาย ทำให้หลายบริษัทญี่ปุ่นใช้ตรงนี้มาคิดเงินเดือนด้วยครับ ใครที่เลือกอยู่ต่างจังหวัดก็อาจได้เงินเดือนน้อยกว่าโตเกียวเล็กน้อย แต่ได้ค่าบ้านถูกลงเยอะเป็นต้น

และแน่นอนว่าก็มีปัจจัยภายในของแต่ละคนที่ทำให้ทุกคนได้เงินเดือนไม่เท่ากันด้วย เช่นฝีมือ ความรู้ความสามารถ ประสบการณ์ และในกรณีของคนต่างชาติอย่างเราก็คือ ความสามารถทางภาษา เป็นต้นครับ

ยังไงอยากให้เข้าใจไว้ว่าเงินเดือนที่นำมาแสดงนี้คือเฉลี่ยเท่านั้นครับ มาแล้วอาจจะได้น้อยกว่านี้ หรือเยอะกว่าก็ได้นะ

เงินเดือนที่แสดงในบทความนี้ เป็นจำนวน "ก่อนหักภาษี"

อีกสิ่งสำคัญก็คือเมื่อคุณมีเงินเดือน สิ่งต่อไปที่เจอก็คือจะโดนเก็บภาษีหรือหักเงินเข้ากองทุนหลากหลายรูปแบบ

สำหรับผู้ที่สนใจว่าภาษีญี่ปุ่นนั้นจะสูงจริงมั้ย สวัสดิการจะดีแค่ไหน ติดตามได้ที่บทความนี้นะครับ เงินเดือนญี่ปุ่น ค่าครองชีพ และเงินเก็บ

แต่ใครที่อยากรู้เงินเดือน เก็บไว้ก่อนตอนนี้ยังไม่ต้องอ่าน แค่อยากให้รู้เอาไว้ว่าตัวเลขที่จะปรากฏในบทความนี้เป็นเงินเดือนก่อนหักภาษีต่างๆครับ ถ้าพร้อมแล้ว เรามาดูตัวเลขเงินเดือนเฉลี่ยของแต่ละสายอาชีพในญี่ปุ่นกันต่อเลย

เงินเดือนเฉลี่ยแต่ละสายอาชีพในญี่ปุ่น

เงินเดือนสายงานก่อสร้าง
ชายเฉลี่ย 348,200 เยน
หญิงเฉลี่ย 242,600 เยน

เงินเดือนสายงานการผลิต
ชายเฉลี่ย 318,500 เยน
หญิงเฉลี่ย 215,500 เยน

เงินเดือนสายงานการสื่อสาร
ชายเฉลี่ย 392,500 เยน
หญิงเฉลี่ย 300,000 เยน

เงินเดือนสายงานขนส่งและไปรษณีย์
ชายเฉลี่ย 284,500 เยน
หญิงเฉลี่ย 226,000 เยน

เงินเดือนสายงานค้าปลีกและส่ง
ชายเฉลี่ย 344,800 เยน
หญิงเฉลี่ย 232,500 เยน

เงินเดือนสายงานการเงิน การธนาคาร
ชายเฉลี่ย 466,400 เยน
หญิงเฉลี่ย 274,000 เยน

เงินเดือนสายงานวิจัยและนักเทคนิคต่างๆ
ชายเฉลี่ย 397,800 เยน
หญิงเฉลี่ย 289,400 เยน

เงินเดือนสายบริการในโรงแรมและร้านอาหาร
ชายเฉลี่ย 271,100 เยน
หญิงเฉลี่ย 196,700 เยน

เงินเดือนสายงานบริการอื่นๆ
ชายเฉลี่ย 288,400 เยน
หญิงเฉลี่ย 213,800 เยน

เงินเดือนสายงานการศึกษา
ชายเฉลี่ย 435,000 เยน
หญิงเฉลี่ย 304,200 เยน

เงินเดือนสายงานการแพทย์และพยาบาล
ชายเฉลี่ย 343,400 เยน
หญิงเฉลี่ย 254,400 เยน

เป็นยังไงครับ สายงานที่ทำอยู่ได้เยอะหรือว่าน้อยครับ เงินเดือนเหล่านี้เฉลี่ยมาจากรายได้ของคนในวงการนั้นๆ ทุกตำแหน่งงานและทุกอายุงาน รวมกลุ่มตัวอย่างเป็นล้านๆคนจากหลายหมื่นบริษัทครับ คนที่เพิ่งเริ่มงานใหม่ๆก็จะได้น้อยกว่าค่าเฉลี่ยนี้ และคนเก่งๆก็จะได้เยอะกว่าค่าเฉลี่ยแน่นอน ยังไงก็เก็บไว้เป็นข้อมูลอ้างอิงละกันครับ

ตัวเลขบางอย่างเราดูแล้วอาจจะขัดตา อย่างเช่นสายการแพทย์และพยาบาลในข้อมูลชุดนี้ ทำไมเงินเดือนมันไม่ได้เยอะกว่าสายอาชีพอื่นเลย ก็เพราะว่าในที่นี้ไม่ได้นับแต่เงินเดือนหมอหรือเภสัชแต่นับคนทั้งหมดในวงการแพทย์ ซึ่งก็จะรวมถึงผู้ช่วย บุรุษพยาบาล พนักงานบ้านพักคนชราเป็นต้น ไม่ได้มีแต่หมอนะครับ

ซึ่งการกำหนด "คำจำกัดความ" ของอาชีพแต่ละสาย ก็อาจจะไม่เหมือนกับประเทศไทยครับ
เงินเดือนเฉลี่ยแต่ละช่วงอายุ

ต่อไปเป็นเงินเดือนเฉลี่ยแต่ละช่วงอายุครับ

20-24ปี
เฉลี่ย 191,300 เยน

25-29ปี
เฉลี่ย 218,400 เยน

30-34ปี
เฉลี่ย 251,300 เยน

35-39ปี
เฉลี่ย 279,100 เยน

40-44ปี
เฉลี่ย 314,100 เยน

45-49ปี
เฉลี่ย 333,600 เยน

50-54ปี
เฉลี่ย 356,300 เยน

55-59ปี
เฉลี่ย 356,500 เยน

60-64ปี
เฉลี่ย 225,200 เยน

65-69ปี
เฉลี่ย 185,500 เยน

จะสังเกตเห็นได้ว่า เงินเดือนจะเยอะขึ้นเรื่อยๆตามอายุงาน ก็เป็นเรื่องธรรมดาของทุกประเทศครับ (ไทยก็ด้วย) คนที่มีประสบการณ์มากกว่าก็ต้องได้เงินมากกว่าคนจบใหม่เป็นเรื่องธรรมดา แต่จะมีความแตกต่างระหว่างบุคคลมากขึ้นเรื่อยๆ เพราะตอนจบใหม่แต่ละคนยังไม่ต่างกันมาก เงินเดือนก็ห่างกันไม่มาก แต่พออายุเยอะแล้ว ประสบการณ์ที่แต่ละคนเก็บเกี่ยวมาสามสี่สิบปีจะต่างกันอย่างมาก ประสบการณ์เหล่านั้นมีค่าแค่ไหน ตำแหน่งงานเป็นผู้บริหารหรือว่าเป็นระดับปฏิบัติการ ก็มีผลกับเงินเดือนอย่างมากครับ

จะมีข้อยกเว้นก็คือหลังเกษียณที่อายุหกสิบ คนส่วนใหญ่จะหยุดทำงานประจำกันแล้ว ส่วนคนที่ยังทำอยู่นั้นส่วนใหญ่จะมีรายได้ที่น้อยลงเป็นอย่างมากครับ ทำให้เงินที่ได้ก็ลดลงไปด้วย

เงินเดือนเฉลี่ยของแต่ละระดับหัวหน้างาน

ระดับผู้จัดการทั่วไป (bucho)
เฉลี่ย 666,700 เยน

ระดับหัวหน้าแผนก (kacho)
เฉลี่ย 532,400 เยน

ระดับหัวหน้าทีม (kakaricho)
เฉลี่ย 396,700 เยน

เป็นข้อมูลเพิ่มเติมสำหรับคนที่มีตำแหน่งจั่วหัวหน้าชื่อครับ ในญี่ปุ่นจะมีตำแหน่งระดับผู้จัดการหลักๆสามตำแหน่งคือ บุโจ（部長） คะโจ（課長） คาคาริโจ（係長）ซึ่งแน่นอนว่าคนที่มีตำแหน่งเหล่านี้ก็มักจะได้เงินเดือนมากกว่าคนที่ไม่มีตำแหน่งในบริษัทเดียวกันครับ

ใครที่หาเจอแล้วว่าตัวเองจะได้เงินเดือนเท่าไหร่ ผมขอแนะนำให้อ่าน เงินเดือนญี่ปุ่น ค่าครองชีพ และเงินเก็บ ต่อครับ เพราะถ้าสนใจจะไปทำงานญี่ปุ่นจริงๆ แค่ได้เงินเดือนเยอะๆไม่พอแน่นอน ต้องรู้จักบริหารรายจ่ายและเก็บหอมรอมริบด้วยครับ

ขอให้โชคดีกับการทำงาน